Όταν λαμβάνεις πρόσκληση για την παρουσίαση αρώματος, του βραβευμένου σε Νέα Υόρκη και Λονδίνο, αρωματοποιού Μάνου Γερακίνη, απλά δεν την αρνείσαι. Ο Μάνος Γερακίνης*,  αρωματοποιός των βασιλικών οικογενειών, δημιουργεί αρώματα με σπάνια φυσικά υλικά, με κάποια από αυτά να εμπεριέχουν καθαρό ασήμι ή χρυσό 24 καρατίων, ενώ έχει δημιουργήσει αρώματα, τα οποία διατίθενται αποκλειστικά στην αγορά της Ρωσίας, μας οδήγησε με τον μοναδικό του τρόπο στο ξύπνημα της όσφρησης, μέσα από μυρωδάτα μονοπάτια, κάνοντάς μας κοινωνούς της πολύ ενδιαφέρουσας ιστορίας της αρωματοποιίας στο πέρασμα των αιώνων.

*brand: Manos Gerakinis https://www.manosgerakinis.com/parfums/

Η παρουσίαση έλαβε χώρα στο Ίδρυμα Σπύρου Λοβέρδου, ένα κτήμα 3 στρεμμάτων, στην καρδιά της Κηφισιάς, το οποίο μετά από 40 χρόνια, το κτίριο του 1907, του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ, αναδεικνύεται, ως Fontazione, από τα χέρια του concept maker Γιώργου Καράμπελα. Υψηλή αισθητική και κουλτούρα, ανεκτίμητες αντίκες, σπάνια βιβλία και εικόνες, ιδιωτικό παρεκκλήσι, ξυλόγλυπτα, χαλιά και κρυστάλλινοι πολυέλαιοι, στο εσωτερικό, και μια πισίνα περιστοιχισμένη από έναν βοτανικό κήπο, ελιές πλατάνια και κυπαρίσσια, στο εξωτερικό περιβάλλον, υποδέχονται τους καλεσμένους.

Οι αρωματισμένες βεντάλιες, με αρώματα από όλη τη συλλογή, ξυπνούν τις αισθήσεις κι όταν ο Μάνος Γερακίνης με ρώτησε να του πω ποιο από τα αρώματα μου αρέσει, του απάντησα μονολεκτικά «μπερδεύτηκα». «Μα έτσι πρέπει να γίνει. Τα αρώματα πρέπει να σε μπερδεύουν», μου απάντησε και αυτό ήταν η αρχή για μια συνέντευξη, μετά το πέρας της παρουσίασης. Τελικά, λάτρεψα το Anthem, μια δημιουργία αποκλειστικά για τα 200 χρόνια της απελευθέρωσης και φυσικά το ΜΕΘΕXΙS, το οποίο στο τέλος έλαβα ως δώρο και για αυτό τους ευχαριστώ πολύ.

∞

Από την Καβάλα μέχρι τη βράβευση των αρωμάτων σας, πόσος δρόμος;

Μία φίλη μου λέει πως έχω ζήσει πολλές ζωές σε μία. Από την Καβάλα, ήρθα για σπουδές στην Αθήνα, συνέχισα τις σπουδές μου στο Λονδίνο, όπου στη συνέχεια εργάστηκα εκεί για δέκα χρόνια και επέστρεψα στα πάτρια εδάφη για να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα.

Μετά από τις σπουδές σας, στις Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και τα μεταπτυχιακά στα Οικονομικά στο Λονδίνο, πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε τελικά με τη δημιουργία αρωμάτων;

Αγαπώ το άρωμα και η ενασχόλησή μου ξεκίνησε ως ένα μεγάλο πάθος. Το αποτέλεσμα αυτού του έρωτα βλέπετε σήμερα στις δημιουργίες μου. Εξάλλου, δεν ξεκίνησα ποτέ να δημιουργώ με στόχο να ζήσω από αυτό. Στόχος μου ακόμη και τώρα είναι η έκφραση.

Να φανταστώ ότι απαιτούνται κάποιες ειδικές σπουδές;

Σίγουρα απαιτείται εκπαίδευση και γνώσεις χημικού για να το κάνεις σωστά, ώστε τα αρώματά σου να είναι εγκεκριμένα από τους εγχώριους και τους ευρωπαϊκούς φορείς. Όταν λοιπόν αποφάσισα να ασχοληθώ επαγγελματικά με το αντικείμενο, κάθισα πάλι στα θρανία, μιας και το ταλέντο δεν είναι αρκετό. Επίσης, η ομάδα των επιστημόνων που με περιβάλλουν αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της δημιουργικής διαδικασίας.

Και τι είναι αυτό που σας οδηγεί για να δημιουργήσετε ένα άρωμα;  

Το ταξίδι μου στο άρωμα ξεκίνησε με την προσωπική μου ανάγκη για έκφραση και συνεχίζει με αυτόν τον τρόπο. Κάθε δημιουργία προάγει ένα άλλο κομμάτι μου, την αυτοπεποίθηση, τον ερωτισμό, την Ελλάδα, την αισιοδοξία…

Και με ποιον τρόπο αποφασίζετε πώς θα συνδυάσετε τα συστατικά;

Με έναν μαγικό τρόπο, η αρχική σύνθεση ξεκινάει στο μυαλό μου και σχεδόν μπορώ να «μυρίσω» ένα άρωμα, πριν καλά-καλά μπούμε στο χημείο και ξεκινήσουμε τους πειραματισμούς. Κάποιες φορές παθιάζομαι με ένα συστατικό και σκέφτομαι πώς θα το κάνω δικό μου, άλλες πάλι σκέφτομαι εικόνες και τις πλημμυρίζω με μυρωδιές… Αναρωτιέμαι για παράδειγμα πώς μυρίζει το ηλιοβασίλεμα τον Αύγουστο; Ίσως παραδίπλα μια συκιά να έχει καρπούς και ίσως το χρυσό φως του ήλιου να συνδέεται με το μέλι και τα μελίσσια που υπάρχουν εκεί κοντά… Κάπως έτσι, μ’ αυτά τα συστατικά δημιουργήθηκε και το Meθexis.

Η ιστορία του αρώματος, μέσα στους αιώνες, έχει πολύ ενδιαφέρον, όπως διαπιστώσαμε και στην παρουσίαση του Anthem. Θέλετε να μοιραστείτε και μαζί μας κάποιες χαρακτηριστικές ιστορίες;

Υπάρχουν πολλές ιστορίες που έχουν ενδιαφέρον, από τον Μέγα Αλέξανδρο που χρησιμοποιούσε διαφορετικά αιθέρια έλαια σε διαφορετικά μέρη του σώματός του, στην Κλεοπάτρα που, για να σαγηνεύσει τον Αντώνιο και να κάνει μοναδική την εμφάνισή της, προπορευόντουσαν γυναίκες με αρωματισμένα φτερά που δημιουργούσαν ένα αρωματισμένο σύννεφο.

Υπάρχουν κι άλλες τόσο ενδιαφέρουσες ιστορίες αρωμάτων;

Ναι, υπάρχουν πολλές. Το γνωστό νούμερο 5 της Chanel έχει γράψει ιστορία, αλλά λίγοι γνωρίζουν πως, την εποχή που λανσαρίστηκε, οι σχεδιαστές μόδας θεωρούσαν πως τα αρώματα με τη δική τους επωνυμία δεν θα πουλούσαν, διότι δεν ήταν αρωματοποιοί. Έτσι, η Chanel έδινε τα πρώτα αρώματα στις πελάτισσές της δωρεάν με την αγορά των ρούχων της.

Και μετά, ιστορικά εννοώ,  έρχεται ο Φρόιντ;

Η βιομηχανική επανάσταση υπήρξε καταλυτική για την ιστορία του αρώματος και εκεί το 1882 καταγράφεται το πρώτο σύγχρονο άρωμα από τη Houbigant, το Fougere Royal, όπου για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν χημικά συστατικά. Ο Φρόιντ έρχεται τον 20ο αιώνα για να μιλήσει για τα όνειρα και το υποσυνείδητο κι έτσι το ονειρικό κομμάτι μπαίνει στα αρώματα, αλλά και στις ονομασίες αυτών. Το άρωμα, μας κάνει πλέον να ονειρευόμαστε και να ταξιδεύουμε.

Κι όταν λέτε ότι το 2010 σηματοδότησε την επιστροφή στους αρωματοποιούς τι εννοείτε;

Μετά το 2010, το άρωμα ξεφεύγει από τα εντυπωσιακά μπουκάλια και συσκευασίες και πλέον σημασία αποδίδεται στη σύνθεση, στη μεθοδολογία, στην ποιότητα και ευρηματικότητα των συστατικών, στο ίδιο το άρωμα. Έτσι, έχουμε την αναγέννηση των αρωματοποιών και τη μυρωδιά σε πρώτο πλάνο.

Ποια και γιατί ονομάζονται «αρώματα που τρώμε»;

Υπάρχει μια ειδική κατηγορία αρωμάτων που είναι αρκετά δημοφιλής και αυτά τα αρώματα ονομάζονται gourmand. Αρώματα, δηλαδή, που γεμίζουν το στόμα μας σιελόρροια και μας ανοίγουν την όρεξη. Στη συλλογή μου υπάρχουν το Immortelle και το Meθexis, το πρώτο με μαύρη ζάχαρη, γάλα, κανέλα και γαρύφαλλο και το δεύτερο με σύκο, μέλι και κακάο.

Μέσα από ποια διαδικασία δημιουργήσατε τα αρώματα για βασιλικές οικογένειες ή για την αποκλειστικότητα της ρωσικής αγοράς;

Υπάρχουν πελάτες ή αντίστοιχα αγορές, που έχουν ιδιαιτερότητες. Μπορεί να θέλουν πολύ δυνατά αρώματα ή αρώματα χωρίς αλκοόλ ή πολύ ακριβές πρώτες ύλες ή ακόμη, όπως στην περίπτωση της Ρωσίας, αγάπη για συγκεκριμένα συστατικά. Η δημιουργία ενός μοναδικού αρώματος είναι μια προσωπική σχέση και μπορεί μόνο να ευοδώσει, αν πελάτης και αρωματοποιός ταιριάζουν, έτσι ώστε να μπορεί να αποδοθεί το σωστό αποτέλεσμα.

Η όσφρηση μπορεί να εκπαιδευτεί;

Ναι, μπορεί να εκπαιδευτεί και μάλιστα όσο πιο νωρίς ξεκινήσει κάποιος να καταλαβαίνει και να καταγράφει στο μυαλό του τις μυρωδιές τόσο περισσότερες μπορεί να θυμάται.

Υπάρχουν κι άλλοι σημαντικοί Έλληνες αρωματοποιοί;

Φυσικά και υπάρχουν, αν και οι περισσότεροι μένουν στο εξωτερικό. Μάλιστα, έχουν λαμπρές πορείες!

Τα επόμενά σας όνειρα, κ. Γερακίνη;

To όνειρό μου είναι να συνδέσω το άρωμα με τις υπόλοιπες τέχνες. Το 2021 έκανα μια συνεργασία με τον εικαστικό Γιώργο Σταθόπουλο για το συλλεκτικό άρωμα Anthem, για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Με αυτόν τον τρόπο εύχομαι πως θα ακολουθήσουν και άλλοι καλλιτέχνες που θα αγκαλιάσουν με τις δημιουργίες τους το άρωμα.

Κύριε Γερακίνη, σας ευχαριστούμε πολύ. Εύχομαι όλα τα όνειρα σας να πραγματοποιηθούν και να εξακολουθήσετε να κάνετε αυτό που τόσο αγαπάτε και να δημιουργείτε μυρωδιές-αναμνήσεις.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

PERFUME, THE ART THAT MAKES MEMORY SPEAK
Ο Μάνος Γερακίνης καλεσμένος του Γ. Καράμπελα σε εκδήλωση του Fondazione, σε μια μύηση στη σχέση αρώματος-μνήμης

Αθήνα, 7 Οκτωβρίου 2022_ Μύηση στο χώρο του αρώματος, τη χαμένη σημασία της όσφρησης, τη δύναμη που έχει στη μνήμη και τον τρόπο που μας επηρεάζει συναισθηματικά πρόσφερε σε μια ξεχωριστή βραδιά, τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου το Fondazione, στην τρίτη κατά σειρά δράση των Les Salons Litteraires η οποία αναβίωσε δημιουργικά για ακόμη μια φορά η ατμόσφαιρα των παλαιών αστικών λογοτεχνικών σαλονιών κάτω από μια σύγχρονη ματιά.

Στον εμβληματικό και ιστορικό χώρο του Fondazione / Βιβλιοθήκη Ίδρυμα Σ. Λοβέρδου σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ, στην καρδιά της Κηφισιάς, ο Γεώργιος Thisseas Καράμπελλας, Curator / Creative Director Fondazione, υποδέχθηκε τον Μάνο Γερακίνη, δημιουργό του Ελληνικού οίκου αρωμάτων Manos Gerakinis Parfums που έχει σημαντική παρουσία στην υψηλή αρωματοποιία με διεθνείς διακρίσεις στη διάρκεια του 2022 στη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ (Top 5 στο Fragrance Foundation UK και αντιστοιχα στο Art & Olfaction Awards US).

Ο Μάνος Γερακίνης μέσα από μια αναδρομή στη δημιουργία του αρώματος από την Κλεοπάτρα και τον Μέγα Αλέξανδρο, στις Βερσαλλίες και απο εκεί στους εμβληματικούς οίκους αρωμάτων Guerlain, Chanel αλλά και τις σύγχρονες τάσεις, οδήγησε το κοινό στον μαγικό κόσμο του αρώματος και μύησε το κοινό στους βασικούς όρους της αρωματοποιίας και τη δομή ενός αρώματος. ¨Το άρωμα, σημείωσε, είναι μια χαμένη τέχνη όπου αντί για μπογιές ή λέξεις, ο αρωματοποιός μπλέκει συναισθήματα, μνήμες, συστατικά, την ίδια την φύση¨.

Ο Έλληνας αρωματοποιός που εκπροσωπεί με σημαντικές διακρίσεις την ελληνική υψηλή αρωματοποιία σε διεθνές επίπεδο, με παρουσία σε 17 χώρες, μύησε το κοινό σε ένα ιστορικό ταξίδι μέσα απο διαφορετικούς πολιτισμούς και brands αλλά και μέσα από διαφορετικές επιστήμες στο άρωμα και τον τρόπο που διεγείρει τη μνήμη αλλά και τον τρόπο που λειτουργεί και επιδρά στους ανθρώπους. Από την οσφρητική μεβράνη και τις αισθήσεις, στον Μέγα Αλέξανδρο και τον Θεόφραστο, πατέρα της βοτανολογίας ο οποίος κατέγραψε τις πρώτες συνταγές αρωμάτων, στην Κλεοπάτρα και την αποπλάνηση του Αντώνιου, στη Μαρία Αντουανέτα και στη συνέχεια τη σύγχρονη αρωματοποιία που ξεκινάει με την βιομηχανική επανάσταση στα εμβληματικά αρώματα του 20ού αιώνα, ο Μάνος Γερακίνης ταξίδεψε με συνεπιβάτες τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση και ανέδειξε τη σημασία του αρώματος σε κάθε ιστορική εποχή καθώς και τη σύνδεσή του με τα γεγονότα και τις κοινωνικοικονομικές συνθήκες, την τέχνη και τον πολιτισμό.

¨Από τα πρώτα αρώματα που δημιουργήθηκαν μετά την βιομηχανική επανάσταση με έμφαση στο ίδιο το περιεχόμενο και λιγότερο στη συσκευασία, εξήγησε ο Έλληνας δημιουργός, οδηγηθήκαμε στις αρχές του 20ου αιώνα που το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στους σχεδιαστές μόδας και δίνεται έμφαση στη συσκευασία (μπουκάλια κλπ) αλλά και τη διαφήμιση. Σήμερα, ήδη από το 2010, πραγματοποιείται επιστροφή και πάλι πίσω στον αρωματοποιό με έμφαση και πάλι στο ίδιο το άρωμα ενώ οι συσκευασίες απλοποιούνται οδηγώντας στην ανάπτυξη της αγοράς των niche αρωμάτων” σημείωσε ο Μάνος Γερακίνης.

Οι καλεσμένοι της βραδιάς παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον τη διαδικασία της αρωματοποιίας μέσα από μια ταυτόχρονη εμπειρία με αιθέρια έλαια και αρωματικές νότες, ενώ παράλληλα μια ιδιαίτερα ξεχωριστή «νότα» στην βραδιά έδωσε η μουσική της hank drum από τον Jonathan Gallison.

Στη εκδήλωση παρευρέθηκαν πιστοί λάτρεις του συλλεκτικού αρώματος, εκπρόσωποι του χώρου της μόδας αλλά και του καλλιτεχνικού κόσμου όπως και επιχειρηματίες και δημοσιογράφοι.

Φωτογραφίες: Γιώργος Μακρής