Όταν γεράσω και με ρωτήσουν τι σημαντικό συνέβη στη ζωή μου, αυτό θα έχω να λέω. “Μου έκαναν δώρο, κάποτε, λίγη Παρισινή βροχή…”
Όταν ο Βασίλης Αλεξάκης αποφασίζει να γράψει μια ιστορία αγάπης, δεν είναι σίγουρο ότι θα έχει happy end. Μέχρι όμως αυτό το τέλος ο αναγνώστης ή στην προκειμένη περίπτωση ο θεατής, παρακολουθεί δυο ανθρώπους, οι οποίοι θα ζήσουν για ένα διάστημα μια ιστορία πάθους. Δυο άνθρωποι που έχουν την οικογένειά τους, μια ζωή ήσυχη κι από μια τυχαία συνάντηση οδηγούνται σε έναν απροσδόκητο, παράνομο έρωτα.
Talgo, λοιπόν, και μια συζήτηση περί έρωτος με τον έναν εκ των δύο πρωταγωνιστών, τον κ. Μιχάλη Αλικάκο, ο οποίος υποδύεται τον Γρηγόρη, έναν καθηγητή που ζει μόνιμα στο Παρίσι και ερωτεύεται την Ελένη (Δήμητρα Μεσομερλή), η οποία ζει μόνιμα στην Αθήνα.
κ. Αλικάκο σας καλωσορίζουμε στο Sin Radio.
Ευχαριστώ κι εγώ για την πρόσκληση
Το Talgo υπήρξε ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία, τότε στο μακρινό 1980. Σήμερα είδα μια πολύ ενδιαφέρουσα μεταφορά της ιστορίας στο θέατρο. Ας μιλήσουμε λοιπόν για έρωτα.
Ναι, ας μιλήσουμε για έρωτα. Το πώς τον αντιλαμβανόμαστε όμως τον έρωτα, αυτό είναι το θέμα… Τον αντιλαμβανόμαστε μέσα από τη σκοπιά της ερωτικής έλξης; Ή να το δούμε το θέμα λίγο πιο πανανθρώπινα; Τον έρωτα, σαν στοιχείο της ίδιας της φυσιολογίας της ζωής μας; Να δούμε τον έρωτα στη φύση; Στο σύμπαν; Και ίσως από εκεί, εάν καταλάβουμε τις δομές του έρωτα, ίσως τότε μπορέσουμε και στον μικρόκοσμό μας να τον ερμηνεύσουμε καλύτερα και τελικά να τον καταλάβουμε καλύτερα.
Έχουμε τέτοια ελπίδα; Να καταλάβουμε τον έρωτα;
Νομίζω ότι είναι ευθύνη του ανδρός να μπαίνει πάντα σε αυτό το σκεπτικό. Όχι τόσο του θηλυκού όσο του αρσενικού.
Εξήγηστέ το μου αυτό σας παρακαλώ πολύ…
Θεωρώ ότι στην ολοκλήρωσή του ο άντρας πρέπει να έχει μία πιο πανανθρώπινη σκέψη απέναντι στο φαινόμενο του έρωτα. Όχι όσο η γυναίκα, που είναι κλεισμένη στο μικρόκοσμό του έρωτα. Γιατί είναι μήτρα η γυναίκα και η μήτρα γεννάει. Οπότε το θέλω της γυναίκας, είτε είναι Α’ Δημοτικού είτε είναι καθηγήτρια Πανεπιστημίου, είναι το να τεκνοποιήσει. Ο έρωτας είναι η μέριμνα της φύσης για να διαιωνίζεται το είδος…
Καθόλου ρομαντικό όλο αυτό…
Είναι πάρα πολύ ρομαντικό. Υπάρχει πιο όμορφο πράγμα από το να νιώθει η γυναίκα την ανάγκη του να ερωτευτεί για να διαιωνιστεί;
Δεν εννοώ αυτό…
Κι όμως για μένα είναι ρομαντικό…
Εννοώ το πώς το αντιλαμβάνεται ο άνδρας…
Ναι, ο άνδρας πρέπει να έχει μία λίγο πιο ερημίτικη σκέψη… και πιο μοναχικό δρόμο στη σκέψη του και πιο βαθύ φιλοσοφικό δρόμο, σε σχέση με τον έρωτα, υπό την έννοια ότι ο άνδρας, ας μην ξεχνάμε, ότι στον έρωτα είναι φιλοξενούμενος. Ο έρωτας είναι γήπεδο της γυναίκας… Να πάμε λίγο στον Οδυσσέα;
Ας πάμε λοιπόν…
Ο Οδυσσέας ήταν ένας περιπλανώμενος που είχε πάντα ένα στόχο και ένα σκοπό. Πάντα χαλιναγωγούσε την ορμή και το πάθος του, γιατί είχε σκοπό και αυτή ήταν η ανδροπρέπειά του και αυτή ήταν η σπουδαιότητά του σαν ήρωας… Και για αυτό επιζεί δυόμισι χιλιάδες χρόνια…
Για αυτό λοιπόν και ο Γρηγόρης «τελειώνει» μ’ ένα γράμμα την ερωτική του περιπέτεια;
Για να σας βοηθήσω, θα σας το πω αλλιώς. Φαντάζεστε ο Γρηγόρης να χώριζε τη γυναίκα του; Γιατί στο Τάλγκο μιλάμε για ένα παράνομο έρωτα, για δύο ανθρώπους που έχουν ερωτευτεί ο ένας τον άλλον… Φαντάζεστε λοιπόν τον Γρηγόρη να χωρίσει τη γυναίκα του, να φύγει από το Παρίσι με ένα μικρό παιδί για να πάει να ζήσει τον έρωτά του κάπου αλλού; Με μία άλλη γυναίκα; Νομίζω αυτό θα τον μίκραινε σαν άντρα. Αυτή είναι και η τραγικότητα του έρωτα… Το να κάνεις αυτές τις επιλογές… Χωρίς να σημαίνει ότι δεν αφήνει το χνάρι του επάνω σου, όπως λέγεται και στην παράσταση… Ο έρωτας δεν είναι λουλούδια και ηλιοβασιλέματα… έχει πόνο και τραγωδία ο έρωτας…
Ναι… Όμως, ο Γρηγόρης και η Ελένη ζούνε μια ανούσια ζωή; Μια ζωή χωρίς ένταση και νόημα…
Μα για αυτό μιλάμε για τραγικούς ήρωες… Για αυτό είναι δραματικοί ήρωες… εκεί είναι η ουσία. Αυτά τα στοιχεία που έχουν αυτοί οι ήρωες υπάρχουν τριγύρω μας στους συνανθρώπους μας, σε εμάς, στα βιώματά μας κι ο καθένας μπορεί να ταυτιστεί… Μέσα από ένα γάμο, ο οποίος είναι χλιαρός με τα χρόνια. Δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν ερωτεύονται και δεν παντρεύονται από έρωτα, αλλά αυτός ο χρόνος είναι άτιμος, είναι σατανάς, κονιορτοποιεί τα πάντα… Και κάποια στιγμή όλοι κάπου προσπαθούμε να ξαναρχίσουμε και να πιαστούμε από κάπου. Αλλά όταν υπάρχουν, όπως στο Τάλγκο, δομές οικογένειας πρέπει να μάθεις τη ζωή σου να θυσιάζεις… να θυσιάζεις και τον ίδιο σου τον εαυτό. Μιλάμε για το Τάλγκο, αλλά είναι και προσωπική μου άποψη σαν Μιχάλης Αλικάκος, ότι δεν μπορεί ένας άνθρωπος 40 χρόνων να διαλύει απερίσκεπτα το οικογενειακό του κάστρο, εκτός και αν υπάρχουν ειδικές συνθήκες και ανάγκες, όπου μπορεί να φτάσει και στο διαζύγιο. Εδώ όμως, στη δική μας περίπτωση, δεν έχουμε κάτι αντίστοιχο, δεν υπάρχει κάποιο τέτοιο μήνυμα. Και η σύζυγος του Γρηγόρη, η Φρανσουάζ και ο σύζυγος της Ελένης, ο Κώστας, είναι δυο καλοί άνθρωποι. Απλά είχε γίνει χλιαρή η ζωή τους. Ε, τι να κάνουμε… όταν απλώς γίνεται χλιαρή η ζωή και έχουμε οικογένεια και παιδιά, πρέπει να αφοσιωθούμε στην οικογένεια και στα παιδιά. Δεν είναι ρομαντικό αυτό που λέω, αλλά έχει στον αξιακό χάρτη μεγαλύτερη ουσία και αξία.
Και τότε είναι που επιτρέπουμε στον εαυτό μας να παρεκκλίνει; Και πόσες φορές μπορεί να συμβεί αυτό;
Μιλάμε για τον άνδρα πάντα. Χρειάζεται να είναι πάρα πολύ δυνατός και να έχει αυτοκυριαρχία και να συγκρατεί τα πάθη του. Εάν και εφόσον μπορεί να ξεμακρύνει ερωτικά πέρα από την συζυγική παστάδα, μπορεί να το κάνει. Εάν το κάνει όμως, πρέπει να έχει τετράγωνο εγκέφαλο και να κρατάει το κάστρο του σπιτιού του.
Σαν να ακούω το παλιακό, «θα πάει όπου πάει, αλλά πάλι στο σπίτι του θα γυρίσει»…
Ακριβώς. Ακριβώς. Μα σκεφτείτε και το χειρότερο σενάριο. Να μη γυρίσει…
Ε, δεν ξέρουμε εάν θα είναι χειρότερο ή καλύτερο τελικά…
Πιστέψτε με, είναι χειρότερο… είναι χειρότερο. Η σαρκική ηδονή και έλξη που μπορείς να νιώσεις για έναν άνθρωπο, ή να κολακευτείς, ναι μπορεί να υπάρχει αυτό… Είναι το αλατοπίπερο. Και ας βάλουμε και τη γυναίκα στην εξίσωση, γιατί μιλάμε συνέχεια για το Γρηγόρη. Φυσικά και μία γυναίκα μπορεί να κολακευτεί και να νιώσει ένα σκίρτημα. Τι σημαίνει αυτό; Σε φυσιολογικές συνθήκες διαλύουμε σπίτια; Τα σπίτια διαλύονται για πολύ πιο σημαντικούς λόγους. Για ανυπέρβλητες καταστάσεις και πολύ δύσκολες καταστάσεις. Για τις συνθήκες που έχουμε στο Τάλγκο δεν διαλύονται. Αυτή είναι και η γνώμη μου.
Οπότε το πάντα και το έρωτας δεν πάνε μαζί…
Ο έρωτας μπορεί να είναι στο μυαλό μας. Να έχουμε πάντα μία γλυκιά και μία τρυφερή ανάμνηση και να έχουμε την ένταση αυτή όσα χρόνια κι αν περάσουν. Να είναι ένα πολύ γλυκό κουτάκι μέσα στο μυαλό μας. Το ότι δεν υπάρχεις πια με τον άλλον δεν σημαίνει ότι σβήνει η γλυκιά ανάμνηση. Κάπου εδώ ταιριάζει και αυτό που λένε, ότι οι καλύτεροι έρωτες είναι αυτοί που δεν ζήσαμε ποτέ…
Σωστά! Και μετά φίλοι;
Δεν μπορεί να υπάρξει φιλία μετά από κάτι τέτοιο…
Το ζητάει όμως ο Γρηγόρης…
Ναι… Όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, ο Γρηγόρης το ζητάει για να χρυσώσει το χάπι…
Ακούμε στη διάρκεια της παράστασης «τι έρωτας, τι θάνατος»…
Ναι, τι έρωτας, τι θάνατος… Όλη η ζωή μας είναι ο έρωτας και ο θάνατος. Η κλασική Ελλάδα, οι κλασικοί φιλόσοφοι, η κλασική ελληνική γραμματεία και η αρχαία τραγωδία, επάνω σε αυτούς τους δύο όρους οικοδομούν. Είναι αλληλένδετος ο έρωτας και ο θάνατος. Είναι ο κύκλος της ζωής. Ο έρωτας που φέρνει τη ζωή και ο θάνατος… είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Ούτως ή άλλως ο έρωτας και ο θάνατος υπάρχουν και στην ποίησή μας, τι έρωτας τι θάνατος δεν έχεις να διαλέξεις. Ακόμη και μέσα στον έρωτα υπάρχει θάνατος. Ακόμα και στην ίδια την ερωτική πράξη υπάρχει θάνατος.
Πώς το εννοείτε αυτό;
Δύο άνθρωποι όταν κάνουν έρωτα κι ενώνονται εκείνη τη στιγμή με την ιερή ηδονή… όταν φτάνουνε στην αποκορύφωση και στον οργανισμό… Συνήθως ο άνδρας μετά την κορύφωση του, ζει και αναπνέει τον θάνατό του… αυτά τα νεκρά δευτερόλεπτα μετά τον οργασμό που έχουν αυτή την κενότητα και αυτή τη μελαγχολία… Αυτό συμβαίνει στον άνδρα. Μετά τον έρωτα και για αρκετές στιγμές, για αρκετά δευτερόλεπτα, ίσως και λεπτά, έχει μία μελαγχολία χωρίς να το καταλαβαίνει. Η γυναίκα όχι. Η γυναίκα εισπράττει την ενέργεια του άνδρα. Η γυναίκα ρουφάει τον άντρα. Στον έρωτα ο άνδρας είναι ο υπηρέτης, είναι ο λακές, ενώ όλα στον έρωτα γίνονται για τη γυναίκα. Είναι το βασίλειο της.
Τελικά, ο έρωτας είναι ελευθερία ή φυλακή;
Κοιτάξτε να δείτε… Εξαρτάται τον έρωτα σε ποιο σημείο της ζωής μας τον ζούμε και σε τι κατάσταση είμαστε. Είναι τελείως διαφορετικός ο έρωτας για έναν 25χρονο και είναι τελείως, τελείως διαφορετικός ο έρωτας για έναν 45χρονο άνδρα. Το αντίστοιχο ισχύει για μία 25χρονη γυναίκα και για μία μεγαλύτερη γυναίκα. Ξέρετε κάτι… ο έρωτας είναι πολύ ωραίος και όμορφος σε σχήμα και όψη και αισθητική στις ηλικίες της νιότης. Φανταστείτε δύο νεαρά παιδιά που φιλιούνται σε ένα παγκάκι… δεν είναι μία πάρα πολύ όμορφη εικόνα; Να κάνω μία αντιδιαστολή; Φαντασθείτε δύο ανθρώπους 50 χρόνων να φιλιούνται σε ένα παγκάκι… είναι και τόσο ωραία εικόνα; Δεν θα το ‘λεγα…
Μπορεί και να ναι όμως…
Ναι, αλλά με άλλη πια δομή. Πρέπει να μετουσιώνεται με τα χρόνια ο έρωτας, διαφορετικά, ανάλογα την ηλικία μας και τις προσλαμβάνουσες που οφείλουμε να παίρνουμε, να διαμορφωνόμαστε σαν άνθρωποι στον ρου της ζωής μας. Ξέρετε κάτι… είμαι 45 χρόνων. Αν και είμαι παντρεμένος, αλλά και ακόμα παντρεμένος να μην ήμουνα, δεν μπορώ να πιάσω τον εαυτό μου να φλερτάρω σε ένα μπαρ. Δεν νιώθω καλά με την ηλικία μου στα 45 να φλερτάρω σε μπαρ και δεν μου αρέσει σαν εικόνα. Τον 25χρονο και τον 30χρονο όμως μου αρέσει να τους βλέπω να φλερτάρουν…
Κι ο έρωτας καλά κρατεί. κ. Αλικάκο, σας ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα μας.
Κι εγώ σας ευχαριστώ.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ‘TALGO’
Η θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Βασίλη Αλεξάκη, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1982, μεταφέρεται στη θεατρική σκηνή, 38 χρόνια μετά!
Είναι το πρώτο του βιβλίο γραμμένο απευθείας στα ελληνικά. Ένα χρόνο αργότερα, δημοσιεύθηκε και στα γαλλικά, μεταφρασμένο από το συγγραφέα. Βραβεύθηκε από τη Γαλλική Ακαδημία κι έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 200.000 αντίτυπα.
‘’Το βιβλίο που πρέπει να διαβάσετε πριν ερωτευθείτε ξανά’’.
Le Nouvel Observateur.
Ο Βασίλης Αλεξάκης έζησε πάνω από 40 χρόνια στο Παρίσι και εργάστηκε ως συγγραφέας, αλλά και ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Le Monde. Τα περισσότερα βιβλία του τα έγραψε κατευθείαν στη γαλλική γλώσσα.
Το “Τάλγκο” μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο από το Γιώργο Τσεμπερόπουλο το 1984, με τίτλο “Ξαφνικός έρωτας” και πρωταγωνιστές την Μπέτυ Λιβανού και τον Αντώνη Θεοδωρακόπουλο, στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση.
‘’Κι όταν θα πάψω να είμαι ερωτευμένη μαζί σου, Γρηγόρη, να ξέρεις ότι θα σ’ ευγνωμονώ που μου έκανες αυτό το δώρο. Μ’ ανέβασες στα ίδια μου τα μάτια, μ’ έκανες να αισθάνομαι μοναδική. Όταν γεράσω και με ρωτήσουν τι σημαντικό συνέβη στη ζωή μου, αυτό θα έχω να λέω: «Μου έκαναν δώρο, κάποτε, λίγη παρισινή βροχή»’’
Η Ελένη και ο Γρηγόρης. Μια ερωτική ιστορία. Θα ζήσουν τον ξαφνικό έρωτά τους σε τρεις πόλεις: Αθήνα, Παρίσι, Βαρκελώνη. Κι ένα τρένο, το Τάλγκο, που μπορεί να τους φέρει κοντά… ή να τους απομακρύνει για πάντα. Άραγε, υπάρχει το ‘’για πάντα”;
Το Τάλγκο (τα αρχικά του τρένου που οδηγεί από το Παρίσι στη Βαρκελώνη), είναι μια ιστορία για τον έρωτα και την ελπίδα.. Δύο άνθρωποι έχουν ανάγκη να νιώσουν ξανά το καθολικό αλλά και καταστροφικό συναίσθημα του έρωτα. Με κάθε κόστος; Αυτό ας το αφήσουμε να απαντηθεί στη σκηνή!
Πρωταγωνιστούν: Μιχάλης Αλικάκος, Δήμητρα Μεσιμερλή
Συγγραφέας: Βασίλης Αλεξάκης
Διασκευή & Σκηνοθεσία: Δήμητρα Μεσιμερλή
Σκηνογραφία & Ενδυματολογία: Εβελίνα Δαρζέντα
Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέξης Χαϊμαλάς
Σχεδιασμός ήχου: Δημήτρης Ρετουνιώτης
Video & γραφιστική επιμέλεια: Νίκος Βασιλειάδης-Μάγγος
Φωτογραφίες παράστασης: Παναγιώτης Μάλλιαρης
Make-up artist: Ειρήνη Μάντζιου
Επικοινωνία: BrainCo
Θέατρο Αλκμήνη (Αλκμήνης 8-12, Γκάζι)
Σκηνή: Intermedia
Κάθε Πέμπτη στις 21:30 και Παρασκευή στις 22:30
Τελευταία παράσταση: Παρασκευή 10 Απρίλη
Διάρκεια: 1 ώρα και 30 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Τιμές εισιτηρίων: 10€ μειωμένο και 14€ κανονικό
https://www.viva.gr/tickets/theater/alkimini/talgko/
*Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Βασίλη Αλεξάκη ‘Τάλγκο’