Όταν συναντιούνται τέσσερις υπερταλαντούχοι καλλιτέχνες, όπως ο Γιώργος Φακανάς, η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, η Παναγιώτα Βλαντή και ο Θανάσης Κουρλαμπάς, τότε το αποτέλεσμα είναι ένα «ΘΑΥΜΑ».
Το YFG – Yiorgos Fakanas Group (10 μελής ορχήστρα), μαζί με τους Παναγιώτα Βλαντή και Θανάση Κουρλαμπά, μας ταξιδεύουν με τη μουσική θεατρική παράσταση, «Θαύμα», στα πέρατα της χώρας μας. Η ορχηστρική μουσική, δεμένη με ένα παραμυθένιο κείμενο, αναδεικνύουν τα όμορφα και φωτεινά του Έλληνα, ενάντια στους δύστοπους καιρούς μας. Μια παράσταση που μόνο γλύκα στην ψυχή μπορεί να φέρει…
Ο Γιώργος Φακανάς είχε τη διάθεση και μοιράστηκε μαζί μας πολλά και ενδιαφέροντα, ενώ με τους Παναγιώτα Βλαντή και Θανάση Κουρλαμπά, αυτήν τη φορά, μιλήσαμε μόνο για τα Θαύματα στη ζωή τους.
Καλωσορίσατε, κύριε Φακανά, στο Sin Radio. Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…. Αν γνωρίζω σωστά, το μουσικό αυτό έργο, που απολαμβάνουμε στη μουσική παράσταση «Θαύμα», το γράψατε αρκετό καιρό πριν…
Σωστά… Στα μέσα λοιπόν της δεκαετίας του ’90, ο Σταύρος Ξαρχάκος, όντας υπεύθυνος της Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής, μέσω του Κώστα Μανιουδάκη, ο οποίος ήταν ο manager αυτής της ορχήστρας, με πλησιάσανε και μου ζήτησαν να γράψω ένα έργο για την ΚΟΕΜ. Της ΚΟΕΜ το ηχόχρωμα ήταν ελληνικό και χρησιμοποιούσαν όργανα όπως μπουζούκια, ούτι κ.λπ., ενώ εγώ, από την άλλη, ήμουν ένας συνθέτης και γενικά ένας μουσικός, ο οποίος έχει έναν πιο διεθνή χαρακτήρα, δηλαδή ασχολούμαι περισσότερο με διεθνή ιδιώματα, όπως είναι το jazz fusion.. Είπα στον Σταύρο, ότι για να γράψω ένα έργο για αυτήν την ορχήστρα, θα πρέπει οπωσδήποτε να με πλησιάζει αρμονικά κι εμένα… Κι έτσι γεννήθηκε η ιδέα να συνδυαστούν και τα δύο…
Και πώς το καταφέρατε αυτό;
Άκουσα πάρα πολύ δημοτική μουσική. Κάθε φορά που άκουγα δημοτική μουσική, για παράδειγμα από την Στερεά Ελλάδα ή από την Πελοπόννησο, έκλεινα το κασετόφωνο -αυτά είχαμε τότε- και άκουγα τον απόηχο που έμενε στα αυτιά μου… Και τότε καθόμουν κι έγραφα ένα δικό μου κομμάτι, πάνω σε αυτόν τον απόηχο…
Κι από εκεί προήλθε και η ονομασία του έργου σας; «Απόηχοι – Echoes»…
Ακριβώς. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε αυτή η μουσική συλλογή από τις δέκα περιοχές της Ελλάδας. Οι μουσικές είχαν προέλευση από αυτές τις περιοχές, αλλά είναι εναρμονισμένες και μελωδοποιημένες, σε σχέση με το δικό μου βίωμα και τις δικές μου γνώσεις και ιδιότητες.
Η αλήθεια είναι όταν ερχόμουν στην παράσταση κι έχοντας διαβάσει το δελτίο τύπου, περίμενα να ακούσω κάτι προς δημοτική μουσική… Όμως, αυτό που άκουσα δεν έχει καμία σχέση…
Καμιά σχέση. Έχει γίνει μια εντελώς διαφορετική εναρμόνιση στο αρμονικό περιβάλλον… Για να το καταλάβουμε καλύτερα, θα δώσω ένα παράδειγμα… Είναι σαν να έχεις λουλούδια, τα οποία είναι η μελωδία και πρέπει να τα βάλεις σε ένα ωραίο βάζο. Το βάζο αυτό είναι η αρμονία. Αν το βάζο είναι μικρό, τα λουλούδια θα πέφτουν απ’ έξω ή αν είναι από φτηνό πλαστικό, τα λουλούδια θα χάσουν την αξία τους. Η αρμονία με την οποία ασχολούμαστε εμείς, που είναι η αρμονία του 20ου και του 21ου αιώνα, που είναι ένα διεθνές ιδίωμα, είναι ένα πανέμορφο βάζο. Κι έτσι εκεί μέσα, τα λουλούδια της μελωδίας, που μπορεί εσύ να γράφεις, αποκτάνε έναν πολύ διαφορετικό χαρακτήρα, αποκτάνε αξία και αποκτάνε κι ένα διαφορετικό άρωμα.
Και τα υλικά από πού προέρχονται;
Τα υλικά προέρχονται από τη δημοτική μουσική, όσο κι αν δεν φαίνεται. Και αυτό ακριβώς είναι η έννοια του fusion, της πρόσμιξης δηλαδή. Πρόσμιξη έχουμε και στη μαγειρική ή στους διάφορους πολιτισμούς και κατευθύνσεις… Και αυτές τις κατευθύνσεις κάποιος πρέπει να αναλάβει να τις κάνει ένα ομοιογενοποιημένο αποτέλεσμα. Γιατί εκεί είναι όλο το θέμα. Όταν, για παράδειγμα, κάποιος παίρνει το «Γιάννη μου το μαντήλι σου» και βάζει κάποια δυτικότροπα όργανα και κάποια όργανα από την ανατολή, δεν σημαίνει ότι κατάφερε να κάνει ένα ενιαίο μίγμα… οπότε και το αποτέλεσμα δεν είναι ωραίο…
Δεν είναι δηλαδή αρμονικό…
Ναι. Και δεν είναι «ένα». Δεν έχουν παντρευτεί ακόμη όλα τα στοιχεία… Αυτό λοιπόν ήταν που προσπάθησα στο Echoes, από την εποχή της πρότασης του Ξαρχάκου… Γι’ αυτό το έλεγα Απόηχοι και δεν έλεγα να πάρω τα δημοτικά που άκουγα και να τα κάνω jazz, διότι αυτό εμένα δεν με βρίσκει σύμφωνο.,, Θέλω να δημιουργείται ένα original, ένα καινούργιο υλικό, μέσα από το άκουσμα. Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκαν αυτοί οι Απόηχοι κι έγινε το Echoes…
Δηλαδή είναι η αίσθησή μου όταν ακούω κάτι και η μετέπειτα δημιουργία κάτι καινούργιου…
Ναι, ακριβώς. Είναι η μαμά και ο μπαμπάς που γεννούν ένα καινούργιο παιδί.
Η μαμά και ο μπαμπάς αποτελούν απλώς την έμπνευση;
Ακριβώς. Είναι μαζί, αλλά παράγουν κάτι καινούργιο. Και εμένα ο στόχος μου πάντοτε είναι να παράγεται κάτι καινούργιο, χωρίς να κάνω αναπαραγωγή ή να αφήνω τα υλικά μου αδούλευτα. Όλα αυτά λοιπόν μαζί γεννήσανε το Echoes.
Και αν είδα σωστά, δεν χρησιμοποιείτε μουσικά όργανα, τα οποία συναντάμε στην δημοτική μουσική…
Έτσι. Είπα τότε στον Ξαρχάκο, επειδή εσύ χρησιμοποιείς μπουζούκια κ.λπ., εγώ δεν είμαι fan, δεν με εκπροσωπεί αυτός ο ήχος σαν καλλιτέχνη, οπότε θα μου επιτρέψεις να φέρω έγχορδα στη θέση των δικών σου εγχόρδων. Αυτό φυσικά και δεν σημαίνει ότι έχω κάτι με το εκπληκτικό όργανο, το μπουζούκι. Κι έτσι στις πρώτες συναυλίες που διηύθυνα, περίπου το 2000, ήταν τα όργανα της ΚΟΕΜ και μαζί τα δικά μου έγχορδα. Είχαμε παντρέψει το ηχόχρωμα των ελληνότροπων οργάνων, μαζί με τα έγχορδα, και αυτό είχε γεννήσει κάτι πολύ όμορφο, κάτι καινούργιο. Μετά στην ηχογράφηση του Echoes, κράτησα μόνο τα δικά μου έγχορδα κι έτσι δημιουργήθηκε αυτό το cd. Από κει και πέρα, πέρασαν πολλά χρόνια και το Echoes παίχτηκε στο Μέγαρο Μουσικής με την Καμεράτα, με τη διεύθυνση του Μιράτ, με τη διεύθυνση του Άλκη Μπαλτά, ταξίδεψε στο εξωτερικό, αλλά και σαν cd πούλησε περισσότερα από 8.000 κομμάτια μόνο στην Ελλάδα. Το cd αυτό το αγόρασε και η Kim Records, όπου έκανε και τη διανομή και την παραγωγή, σε Κίνα, Ταϊβάν, Ιαπωνία και γενικά το ταξίδεψε παντού…Και μάλιστα, επειδή με το δικό μου το group παίζαμε στο Cotton Club στο Τόκιο, έχω αυτό το cd και στα γιαπωνέζικα… Και, δόξα τω Θεώ, η μουσική μου αυτή έχει ταξιδέψει σε όλη την Ανατολή. Μετά παίξαμε στο Art Center στην Σεούλ της Κορέας, ενώ για το cd Interspirit, προταθήκαμε για το βραβείο Grammy, το 2010.
Εδώ, πόσα από αυτά γνωρίζουμε;
Η αλήθεια είναι ότι λίγος κόσμος γνωρίζει ότι μια τέτοια μουσική προτάθηκε για Grammy…
Είστε πιο διάσημος στο εξωτερικό, παρά στη χώρα μας.
(χαμογελάει) Ναι, μάλλον… Μόλις γυρίσαμε από τη Σουηδία, σε μια συναυλία με 2.000 κόσμο… όρθιοι μας χειροκροτούσαν για αρκετή ώρα… Και το περίεργο είναι ότι δεν παίζουμε για Έλληνες… το κοινό μας συνήθως είναι ξένοι… Τώρα όμως με αυτήν την παράσταση, το Θαύμα, θέλουμε να παίξουμε για τους Έλληνες του εξωτερικού. Γιατί είναι διαφοροποιημένη, γιατί αυτό το έργο θα μπορέσει να τους θυμίσει την Ελλάδα με έναν άλλο τρόπο
Πώς επιλέξατε τις 10 περιοχές της χώρας;
Ήθελα να πιάσω όλη την Ελλάδα. Γι’ αυτό και ασχολήθηκα με τα γεωγραφικά διαμερίσματα κι όχι με τους νομούς. Το κριτήριο μου ήταν να είναι μουσικές απ’ όλη την Ελλάδα. Κάποια στιγμή μου ζητήθηκε να κάνω και το Echoes2 κι έτσι άρχισα να σκέφτομαι κι άλλες περιοχές, όπως η Μεγάλη Ελλάδα, η Κύπρος, η Σικελία, ο Πόντος. Γεροί να είμαστε να συνεχίσουμε…
Σας το εύχομαι αυτό, ολόψυχα. Και φτάνουμε λοιπόν κάποια στιγμή στο κείμενο της παράστασης, το οποίο κι αυτό το γράψατε εσείς…
Ναι, ναι και μάλιστα μέσα σε δύο μέρες.
Και πώς γεννήθηκε αυτή η ανάγκη;
Θα σας πω… Κατ’ αρχάς, έχω παίξει σε πολλές παραστάσεις ως μουσικός κι έχω γράψει και μουσική για 14 θεατρικές παραστάσεις. Συναναστρέφομαι ηθοποιούς, ενώ και ο γιος μου, ο Βασίλης Φακανάς, είναι ηθοποιός… Σκέφτηκα λοιπόν αυτή τη μουσική να μην την ακούν μόνο εκείνοι που αρέσκονται στη jazz και που έρχονται στις συναυλίες μας… Το θέμα όμως είναι πώς να καταφέρουμε να περάσει κι άλλος κόσμος το κατώφλι μας, για να μας ακούσει. Γιατί ξέρω ότι, εάν έρθουν, η μουσική μας θα τους αρέσει πολύ. Έτσι, λοιπόν, αναρωτήθηκα πού πάει περισσότερο ο κόσμος… Πάει, λοιπόν, να ακούσει τραγούδια, μιας και το τραγούδι είναι θέμα και εδώ μας απασχολεί πολύ και το θεωρούμε και πολύ υψηλού επιπέδου -που κάποτε είναι και κάποτε δεν είναι-. Προσωπικά έχω γράψει τραγούδια, τα οποία όμως δεν έχουν βγει ποτέ στο κοινό… μπορεί κάποτε… Οπότε δεν σκέφτηκα να γράψω στίχους… Σκέφτηκα όμως να γράψω ένα κείμενο και σκέφτηκα ότι ζούμε σε μια μαύρη περίοδο… σε μια περίοδο με την οικονομική κρίση με τον covid19 και με όλα τα πράγματα τριγύρω μας είναι σκοτεινά… Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν; Πρέπει να βρούμε φως. Το βρήκα, λοιπόν, μέσα από το Echoes και τις 10 περιοχές…
Και πώς ακριβώς βρήκατε αυτό το φως;
Αναρωτήθηκα, πώς θα το βρούμε; Και κατέληξα ότι πρέπει να θυμηθούμε τις καλές μας ιδιότητες ως Έλληνες. Δεν μπορούμε να προβάλουμε συνέχεια τις αρνητικές μας…και λέω: ωραία θα κάτσω να εκθειάσω αυτές τις 10 πολύ σημαντικές, θετικές ιδιότητες του Έλληνα. Και πώς θα το κάνω αυτό; Έχω και 10 περιοχές και 10 ιδιότητες. Ωραία τι μένει; Να συνδεθούν. Και πώς θα συνδεθούν; Με τον λόγο. Κι αυτός ο λόγος τι πρέπει να ‘ναι; Θα είναι 10 μικρά παραμυθάκια, 10 διηγήσεις για κάθε περιοχή. Και τελικά όλο αυτό είναι ένα έργο, θα μπορούσε να είναι κι ένα θεατρικό έργο… Και ποιος θα το γράψει; Ας το κάνω μόνος μου, που έχω και την ιδέα… Φυσικά, την ώρα που το έγραφα δεν πίστευα ότι θα γίνει κιόλας… Κι έτσι είπα αυτές οι 10 ιστορίες να διεξάγονται σε κάθε περιοχή και να μπει και η μουσική, αλλά πραγματικά και όχι σαν υπόκρουση. Να είναι δηλαδή μια συναυλία μαζί με θέατρο. Κι έτσι προέκυψε αυτή η θεατρική συναυλία και η κάθε μια ιστορία αναδεικνύει μια φωτεινή ιδιότητα της κάθε περιοχής. Και στο τέλος ο πρωταγωνιστής τις μαζεύει όλες μαζί και από εκεί απορρέει το φως. Και τελικά ανακαλύπτει ότι το φως είναι μέσα μας. Απλά το ανακαλύπτει μετά απ’ αυτό το ταξίδι…
Είμαι Θεσσαλονικιά…
Τέλεια!
Θυμάμαι πολύ καλά λοιπόν αυτό που γράψατε για τη Θεσσαλονίκη και τους ανθρώπους της. Γράψατε για τους ζεστούς και φιλικούς ανθρώπους της πόλης μου… Υπάρχει λοιπόν κάποιο παρόμοιο σκεπτικό για όλες τις περιοχές… Τονίζετε τα καλά τους;
Ναι, υπήρχε ένα τέτοιο σκεπτικό. Η δική μου καταγωγή είναι από την Ήπειρο, αν και ο πατέρας μου κι εγώ γεννηθήκαμε στην Αθήνα. Έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα πολλές φορές και τη Θεσσαλονίκη την λατρεύω. Μακάρι όταν φοιτούσα στην Νομική να είχα περάσει στη Θεσσαλονίκη… αυτό ευχόμουν τότε… Στη Θεσσαλονίκη έχω παίξει και πάρα πολλές φορές. Η τελευταία φορά ήταν στον Μύλο, που παίξαμε με τον κιθαρίστα Guthrie Govan, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους στον κόσμο και παίζει συχνά με το γκρουπ μου. Για μένα η Θεσσαλονίκη είναι λατρεία…
Οπότε, μ’ αυτό το σκεπτικό, συνδυάστηκε η μουσική με τα χαρακτηριστικά του κάθε τόπου…
Έτσι ακριβώς. Συνδυάστηκαν με το βιωματικό πλαίσιο… και πως εγώ κάθε φορά που επισκέπτομαι έναν τόπο τον αντιλαμβάνομαι… Πως αντιλαμβάνομαι για παράδειγμα την Κρήτη… Στην Κρήτη έγραψα για την ψυχική ανάταση… Αυτή είναι η αίσθηση που σου δίνει. Οι Κρητικοί είναι πάντοτε νικητές… Μάχονται και νικάνε.
Λεβέντες.
Λεβέντες ναι… αν και αυτό είναι και λιγάκι στα πλαίσια του μύθου, γιατί δεν είναι όλοι οι Κρητικοί λεβέντες… (γελάει)
Όπως και δεν είναι, γενικώς και απαραιτήτως, ερωτική πόλη η Θεσσαλονίκη…
Ε, ναι φυσικά, δεν είναι μόνο αυτό… Όπως στην Ήπειρο, διακρίνεις μια μοναχικότητα, αλλά και μια ομορφιά στο τοπίο… Ή τι να πρωτοπείς για τα νησιά; Τι να πεις για τις Κυκλάδες, τα Ιόνια ή τα Δωδεκάνησα; Όλα σου βγάζουν κάτι το πολύ θετικό. Ε, αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε.
Και αφού λοιπόν ολοκληρώθηκε το έργο, μουσική και κείμενο, ήρθε η σειρά της πολυτάλαντης σκηνοθέτιδας, Κωνσταντίνας Νικολαΐδη;
Στην Κωνσταντίνα κάποια στιγμή το έδωσα να του ρίξει μια ματιά, χωρίς να περιμένω πολλά… Όμως της Κωνσταντίνας της άρεσε πολύ η ιδέα και μου είπε ότι άνετα μπορεί να γίνει μια θεατρική μουσική παράσταση. Κι έτσι ξεκινήσαμε. Στην μουσική εξάλλου είχα απόλυτη εμπιστοσύνη, μιας και ήταν για χρόνια δοκιμασμένη. Αλλά αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι μετά από τις παραστάσεις, έρχεται ο κόσμος και μου μιλάει για το περιεχόμενο. Θα μας άρεσε πολύ αυτήν την παράσταση να την ταξιδέψουμε και σε άλλα μέρη, εδώ και στο εξωτερικό.
Ευχή μου, γιατί πραγματικά αξίζει…
Να ξέρετε, επίσης, ότι τέτοιου είδους παραστάσεις, όπου η μουσική είναι πολύ επιθετική, σε καταλαμβάνει, γιατί δεν είναι υπόκρουση, μαζί με το κείμενο που σου λέει πράγματα, σε κατευθύνει να σκεφτείς ορισμένα πράγματα… Αυτού του είδους τους συνδυασμούς τους συναντάμε συχνά στο εξωτερικό, ιδίως στη Νέα Υόρκη και στα off Broadway θεάματα ή στο Βερολίνο… Η παράστασή μας είναι αρκετά πρωτοποριακή για την Ελλάδα. Ο θεατής μπορεί ταυτόχρονα να απολαύσει δύο τέχνες μαζί. Και τη μουσική, όχι ως υπόκρουση, και τον θεατρικό λόγο. Υπάρχει λοιπόν μια καθολική πολιορκία του θεατή. Το αν αυτό το πετυχαίνει η δική μας παράσταση θα το κρίνει ο κόσμος. Απλά λέω ποια είναι η κατεύθυνση. Καθολική πολιορκία του θεατή, έτσι ώστε να σκεφτεί σε όλες τις πλευρές και όχι μόνο στη διασκεδαστική λογική. Είναι καθαρά ψυχαγωγία με την έννοια του όρου. Και πρέπει κανείς να το δει με μια τέτοια ματιά για να μπορέσει να μπει και να κερδίσει.
Ψυχαγωγία και ταυτόχρονο κέρδος…
Ναι… ιδίως σήμερα που και τα ΜΜΕ και τηλεόραση υποτιμούν συνέχεια τον Έλληνα… Κι εμείς το κάνουμε… τον υποτιμάμε, γιατί νομίζουμε ότι αυτά δεν κάνουν για εμάς… Υποτιμάμε τον Έλληνα και αυτό για εμένα είναι πολύ σοβαρό… Ποτέ μου εγώ δεν σκέφτηκα έτσι… Αντίθετα τον σκέφτομαι όσο πιο ψηλά γίνεται… Σε μια όαση μέσα βέβαια, γιατί συνήθως τριγύρω μας υπάρχει έρημος, αλλά υπάρχουν και οι οάσεις… Κι εμείς λέμε καλύτερα να είμαστε στην όαση που έχει το δροσερό νεράκι κι όποιος θέλει ας έρθει να πιει. Ή αν θέλει ας καταναλώσει την άμμο… υπάρχει άφθονη τριγύρω… Αλλά υποτιμάμε τον Έλληνα, όταν νομίζουμε ότι είναι μόνο για την άμμο. Και έτσι δεν κάνουμε πράγματα…
Μπορούμε λοιπόν να κάνουμε το «Θαύμα»
Μπορούμε σαφώς να κάνουμε το Θαύμα. Γι’ αυτό πολεμάμε…
Γιατί ονομάζεται Θαύμα η παράσταση;
Λέγεται Θαύμα γιατί ξεκίνησε από μια ρήση του Καζαντζάκη, η οποία ενσωματώθηκε και στο κείμενο, που λέει ότι ο Έλληνας φτάνει πάντα στην άκρη του γκρεμού και πάντα, πάντα, την τελευταία στιγμή γίνεται ένα θαύμα, που όχι μόνο σώζεται, αλλά μεγαλουργεί κιόλας. Γιατί όμως πρέπει να φτάνουμε στην άκρη του γκρεμού; Αυτό είναι το ερώτημα. Γιατί να μην το κάνουμε από πριν… Δηλαδή να αξιολογήσουμε τις δυνάμεις μας από πριν, να ξέρουμε ότι είναι υψηλές και μεγάλες, και να μπορέσουμε να οικοδομούμε το παρόν και το μέλλον μας, μέσα από ιδιότητες οι οποίες είναι και φωτεινές και θετικές. Γιατί πρέπει να κλείνουμε πρώτα τα φώτα και μετά να τα ανάβουμε; Εντάξει, καταλαβαίνω ότι από το σκοτάδι το να ανάψεις τα φώτα είναι ένα κατόρθωμα και ίσως ζούμε με κατορθώματα… Κατορθώματα το 1821, κατορθώματα το 1940… αλλά πριν από το κατόρθωμα υπάρχει μια πορεία. Λοιπόν, αυτήν την πορεία, αν την ακολουθήσουμε, δεν θα χρειαστούμε το κατόρθωμα για να επιβιώσουμε. Πάνω εκεί λοιπόν είναι όλο το θέμα. Αυτό όμως μπορεί να επιτευχθεί με την αυτοεκτίμηση και την αυτοκριτική και με μια διαλεκτική λογική με το παρελθόν σου. Πραγματικά διαλεκτική όμως. Το θέμα είναι πώς συνδεόμαστε εμείς με τέτοιου είδους ιδιότητες ή πώς θα τις ανακαλύψουμε; Η τέχνη είναι το καλύτερο σκαλοπάτι. Ποια τέχνη όμως; Αυτή που προβάλλεται καθημερινά; Όχι. Τέτοια πράγματα λοιπόν προσπαθεί να σου πει το Θαύμα.
Γίνονται Θαύματα σήμερα;
Ναι, φυσικά και γίνονται. Αλλά γίνονται σε έναν βαθμό, ίσα για να βγάζεις το κεφάλι έξω στην επιφάνεια… Τις περισσότερες όμως φορές, όταν βγάζεις το κεφάλι σου έξω στην επιφάνεια υπάρχει κι ένας κόφτης, ο οποίος στο κόβει… Ευτυχώς που υπάρχουν και λαιμοί που είναι πολύ ισχυροί και δεν κόβονται εύκολα…
Τελικά εκεί που κοιτάμε, εκεί θα πάμε…
Ναι. Οπότε, φυσικά και γίνονται Θαύματα. Στο χέρι μας είναι να γίνονται πολύ μεγαλύτερα. Και θα γίνονται πολύ μεγαλύτερα, αν κατανοήσουμε ότι η τέχνη και ο πολιτισμός είναι το μεγάλο μας, μεγάλο μας όπλο. Μόνο αυτό είναι το όπλο μας.
Δεν φερόμαστε όμως πολύ καλά στην τέχνη και στον πολιτισμό…
Όχι καθόλου. Καθόλου καλά.
Ειδικά με όλα όσα συμβαίνουν τελευταία… Γιατί πιστεύετε ότι γίνεται αυτό;
Όταν ανοίγεις έναν λάκκο για να πέσουν μέσα κάποιοι, δεν καταλαβαίνεις ότι ο πρώτος που θα πέσεις μέσα είσαι εσύ… Άρα θέλουν να περιορίσουν το πολιτιστικό προϊόν, το οποίο εξάπτει τον νου κι όταν ένας νους λειτουργεί και οι κυψελίδες του λειτουργούν περισσότερο, τι κάνει; Ζητά. Κι αυτό που ζητά έχει μεγαλύτερο κόστος. Το κόστος είναι και οικονομικό και πολιτικό. Αυτά τα δύο κόστη είναι που καθορίζουν αυτήν τη στιγμή και γι’ αυτό δεν πάει μπροστά ο πολιτισμός. Το οικονομικό κόστος και το πολιτικό κόστος είναι τα δύο πράγματα τα οποία αυτήν την στιγμή καθορίζουν και αντιμετωπίζουν τον πολιτισμό μ’ αυτήν την έννοια. Πρέπει να προσαρμοστεί ο πολιτισμός σε αυτά τα δύο. Ενώ θα έπρεπε ο πολιτισμός να καθορίζει αυτά τα δύο. Και τώρα τι κάνουμε; Βάζουμε αυτά τα δύο να τον περιπλέκουν. Κι αυτό το κάνουμε, ας πούμε, από την εποχή που γεννήθηκε μέχρι σήμερα.
Να μείνουμε αμόρφωτοι…
Ακριβώς… μα όλο το παιχνίδι είναι αυτό. Για να μπορώ εγώ να σε εξουσιάζω πρέπει εσύ να σκέφτεσαι λιγότερο από εμένα. Άμα σκέφτεσαι ίδια με μένα ή και περισσότερο πώς θα σε εξουσιάσω; Και η εξουσία θα πει οικονομία, πολιτική και βεβαίως και μια πολιτιστική περιχαράκωση, η οποία μας οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα το οποίο πολλαπλασιάζεται από μόνο τους.
Κύριε Φακανά, αυτό πιστεύετε ότι είναι μια συνειδητή επιλογή όλων των Υπουργών ή όλων των κυβερνήσεων;
Όχι, δεν είναι συνειδητή επιλογή, γιατί κάποιοι μπορούν να μπούνε στην πολιτική με τις καλύτερες προθέσεις. Όμως μπαίνουνε μέσα σε ένα κύκλωμα, το οποίο είναι πάρα πολύ καλά οικοδομημένο, από το 1821 έως και σήμερα. Και αυτό το κύκλωμα θα μασήσει και τις καλές προθέσεις. Εγώ, το 1982 βγήκα πρώτος σε σταυρούς, στο Μοσχάτο, ως δημοτικός σύμβουλος. Ήμουν ένα νέο παιδί, 21 ετών, φοιτητής στο Πανεπιστήμιο και με πολλή όρεξη και αριστερή προοδευτικότητα… Έκατσα στο δημοτικό συμβούλιο έναν μήνα… Διαπίστωσα πολύ σύντομα ότι εδώ δεν είναι δυνατόν να κάνω τίποτα… Δεν γινόταν κι ας είχα τις καλύτερες των προθέσεων… Δεν θα γινόταν τίποτα… ή μάλλον θα έπρεπε να αφιερώσω όλη μου τη ζωή σε κάτι που ξέρω ότι θα έφτανα στη σημερινή ηλικία και το μόνο που θα κουβαλούσα μαζί μου θα ήταν η απογοήτευση… Ενώ δουλεύοντας με την τέχνη και ένας άνθρωπος να δει την παράσταση μας σήμερα αισθάνομαι ότι κάτι έκανα… Ενώ εκεί τα καλούπια που υπάρχουν δεν μπορούν να σπάσουν… Χρειαζόμαστε τρομερό ηγέτη για να σπάσει καλούπια. Και τέτοιος ηγέτης δεν βρέθηκε ποτέ και ούτε νομίζω θα βρεθεί, μιας και είναι ένας ουτοπικός ηγέτης. Προκειμένου λοιπόν να συμβαίνουν όλα αυτά, έφτιαξα τη δική μου όαση και λειτουργώ εδώ μέσα. Και το έργο μας, το Θαύμα, το έχουμε ανεβάσει στην Λεωφόρο Ποσειδώνος 3, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ωδείου Art Music School Fakanas. Κάλλιστα θα μπορούσαμε να πάμε οπουδήποτε αλλού να το κάνουμε.. αλλά δεν το κάναμε… το κάναμε εδώ, γιατί πολύ απλά θεωρώ ότι αλλού ενδεχομένως θα έπρεπε να κάνω κάποιες υποχωρήσεις, Που δεν τις έκανα ποτέ μου και για κανέναν λόγο ..
Τι ευχόμαστε λοιπόν;
Ευχόμαστε λοιπόν να πολλαπλασιαστούν τα Θαύματα. Κι όλα αυτά να ενοποιηθούν και πλέον να μην μιλάμε για θαύματα, αλλά να μιλάμε για μια λαμπερή και όμορφη καθημερινότητα. Η καθημερινότητά πρέπει να είναι λαμπερή. Όχι οι στόχοι και τα οράματα. Αυτά μπορεί να τά’χει ο καθένας και να μην τα ζήσει ποτέ… Η καθημερινότητα πρέπει να γίνει λαμπερή. Να ξυπνάμε το πρωί και να κοιμόμαστε το βράδυ με μια ανυπέρβλητη όρεξη και αναμονή για την επόμενη ημέρα. Αυτό εύχομαι.
Κύριε Φακανά, εύχομαι να πραγματοποιηθεί η κάθε σας ευχή και όλα σας τα όνειρα. Σας ευχαριστώ θερμά.
Με τη γλυκύτατη, χαμογελαστή, οικεία, ευγενέστατη και πανέμορφη Παναγιώτα Βλαντή, συζητάμε για Θαύματα:
Πιστεύω στα Θαύματα, όπως πιστεύω και πολύ και στην παράστασή μας, η οποία έχει αναμφισβήτητα την υπέροχη, ορχηστρική μουσική του Φακανά. Μου άρεσε πολύ η ιδέα του να εντάξει και τον θεατρικό λόγο. Η θεατρική συναυλία, με 10μελή ορχήστρα και δύο ηθοποιούς, είναι ένα καινούργιο είδος. Μου αρέσει πολύ, γιατί συνηθίζουμε να μιλάμε για τα μειονεκτήματά μας, ξεχνώντας ότι έχουμε και πολλά προτερήματα, πολλά καλά… Τα οποία καλά μας τα έχουμε δει σε κάποιες στιγμές, όπως για παράδειγμα στην Ολυμπιάδα μας ή τώρα στα εμβολιαστικά κέντρα κ.λπ… Που σημαίνει ότι μπορούμε να είμαστε κι έτσι… Κι επειδή το Θαύμα είναι αυτό, η Ελλάδα και οι αρετές της, προσωπικά μου δημιουργεί μια ευχαρίστηση, μια χαλάρωση. Είναι το ευχάριστο διάλειμμά μου, παρόλο που είναι ένα δύσκολο είδος για μένα, αν και θέλω πολύ αυτό το είδος να περάσει και στον κόσμο.
Οπότε πιστεύεις στα Θαύματα.
Εγώ ναι. Πιστεύω. Όπως πιστεύω και στην εσωτερική δύναμη που έχει ο άνθρωπος να δημιουργεί θαύματα.
Πες μου ένα θαύμα στη ζωή σου…
Ο σύζυγός μου ο Γιάννης. Οι γονείς μου επίσης.
Μίλησε μου για τον Γιάννη…
Είναι ένας άνθρωπος με απίστευτη ταπεινότητα κι απίστευτη δύναμη. Που θα μπορούσε να έχει μεγάλη έπαρση, αλλά είναι ακριβώς το αντίθετο. Είναι, απλά υπέροχος.
Ο Θανάσης Κουρλαμπάς, ένας επίσης ευγενέστατος και αρκετά συνεσταλμένος άνθρωπος, μιλάει για την παράσταση «Θαύμα», αλλά και για τα Θαύματα της ζωής του:
Το Θαύμα είναι μια ιδιαίτερη μουσικοθεατρική εμπειρία που συμβαίνει σπάνια. Είναι ένα πάντρεμα μιας μουσικής συμφωνίας του Γιώργου Φακανά, μαζί με ένα επίσης δικό του κείμενο. Ένας άντρας περιηγείται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και συναντάει πάντοτε μια γυναίκα, Αυτήν την γυναίκα την υποδύεται η υπέροχη, απ’ όλες τις απόψεις, Παναγιώτα Βλαντή. Υπέροχη συνάδελφος, υπέροχη ηθοποιός, μεγάλο ταλέντο, αλλά πρωτίστως υπέροχος άνθρωπος. Είναι ένας άγγελος. Και είμαι διπλά τυχερός που φέτος συνεργαζόμαστε και στο Θέατρο επί Κολωνώ, στην παράσταση «Η Σιωπηλή Λίμνη» του Νταβίντ Ντεσόλα. Αυτός λοιπόν ο άνδρας περιηγείται στην Ελλάδα και ψάχνει να βρει αυτές τις αξίες που τελευταία έχουν ατονήσει μέσα και που συνθέτουν ένα φως που μέσα μας σιγοκαίει. Ψάχνει λοιπόν να βρει αυτές τις αρετές που μας κάνουν πιο ανθρώπους, σε μια προσπάθεια να θυμηθούμε τι μας ενώνει με τη φύση, με την ζωή μας, με τον άλλον και γενικά με τον τρόπο που πρέπει να ζούμε. Είναι ένα πολύ γλυκό, μουσικό παραμύθι, όπου το συναυλιακό μέρος έχει και το κυριότερο βάρος. Είναι αυτά τα πεντάλεπτα μουσικά μέρη του Φακανά, εκτελεσμένα συγκλονιστικά από την ομάδα του και ενδιάμεσα υπάρχει αυτή η αφήγηση για την κάθε περιοχή της Ελλάδας.
Εσείς κύριε Κουρλαμπά πιστεύετε στα Θαύματα;
Προσωπικά δεν πιστεύω στη θρησκευτική τους λογική. Πιστεύω στο θαύμα, με την έννοια όταν με κάτι παθιαστείς και το ζητήσεις πολύ και το αναζητήσεις πολύ και το παλέψεις, όσο κι αν στην αρχή φαίνεται δύσκολο και αδύνατον, μπορεί και να συμβεί. Μπορεί να σου κάνει τη χάρη και να συμβεί. Με αυτήν την έννοια, ναι, πιστεύω στα θαύματα. Ξεκίνησα από την επαρχία, από την Καλαμάτα και καμιά φορά αισθάνομαι ότι πραγματικά έχει γίνει ένα θαύμα στη ζωή μου. Το ότι πάλεψα, παθιάστηκα, αναζήτησα και πολέμησα για αυτό που κάνω κι αγαπώ κι αυτήν τη στιγμή απολαμβάνω μια θεατρική τύχη, με συνεργασίες και με ανθρώπους γύρω μου, που αν το σκεφτόμουνα όταν ξεκίνησα, θα έλεγα πως μόνο με ένα θαύμα θα μπορούσαν να γίνουν όλα αυτά. Οπότε νομίζω ότι έχω βιώσει κάτι σχετικό με θαύμα. Και βέβαια τα δύο μεγαλύτερα θαύματα της ζωής μου, είναι τα παιδιά μου!
Μεγάλη η χαρά μου που σας συνάντησα και ευχαριστώ πολύ τον καθένα σας ξεχωριστά.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
ΘΑΥΜΑ
Μια θεατρική συναυλία του Γιώργου Φακανά σε σκηνοθεσία της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη
Από Τρίτη 9 Νοεμβρίου στο ΑθηνΆct
ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Για πρώτη φορά, μία θεατρική παράσταση παρουσιάζεται ταυτόχρονα με μία μουσική συναυλία, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία στον θεατή!
Ιστορίες, μουσική, χρώματα, κίνηση, τοπία, συναντήσεις…
Άρωμα από Ελλάδα, σε μια σύγχρονη, μουσική γεωγραφία.
Το ΘΑΥΜΑ αναζητά το φως μέσα από ένα οδοιπορικό σε δέκα περιοχές της Ελλάδας. Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Ιόνιο, Πελοπόννησος, Αιγαίο, Δωδεκάνησα, Κρήτη. Ένα ταξίδι που εικονογραφείται με ηχοχρώματα, αφηγήσεις, μουσικές και εικόνες, τα οποία λειτουργούν ως σύγχρονοι χοροί, αλλά και λυρικές περιπλανήσεις, απόηχοι μιας αισιόδοξης ματιάς απέναντι στον κοινό μας τόπο, το παρόν και το μέλλον μας. Σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνας Νικολαΐδη.
Με τους: Παναγιώτα Βλαντή και Θανάση Κουρλαμπά
Επί σκηνής και η 10μελής ορχήστρα YFG (Yiorgos Fakanas Group)
To 1997, κατόπιν παραγγελίας του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΚΟΕΜ, Σταύρου Ξαρχάκου, ο Γιώργος Φακανάς δημιουργεί το μουσικό έργο “Echoes” (Απόηχοι). Η πρώτη παρουσίαση του “Echoes” έγινε στο Παλλάς, το Δεκέμβριο του 2000, από την ΚΟΕΜ, σε διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη. Από τότε μέχρι σήμερα, το έργο έχει παρουσιαστεί, πολλές φορές, στο κοινό, με τη μορφή συναυλίας. Τώρα, για πρώτη φορά, το “Echoes” στέκεται δίπλα στον θεατρικό λόγο, παρουσιάζοντας μια ενιαία παράσταση, μια θεατρική συναυλία, το «ΘΑΥΜΑ». Ο θεατής/ακροατής απολαμβάνει την ίδια στιγμή μια θεατρική παράσταση και μια ολοκληρωμένη, μουσική συναυλία, δημιουργικής ορχηστρικής μουσικής, με οριοθετημένα αλλά και αυτοσχεδιαστικά μέρη.
Ταυτότητα παράστασης:
Συγγραφή/Μουσική σύνθεση: Γιώργος Φακανάς
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Σκηνικά/Κοστούμια: Μαρία Φιλίππου
Video-art: Ερατώ Τζαβάρα
Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης
Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη
Τρέιλερ/Φωτογραφίες/Γραφιστική επιμέλεια: Grid Fox
Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού www.pearpr.com
Παραγωγή: Ars Nova Athina Music
Μουσικοί:
Sam Marlieri (soprano sax), Σπύρος Νίκας (alto sax), Ilia Samsonov (Tenor sax), Δημήτρης Σεβδαλής (piano), Γιώργος Φακανάς (bass), Μένιος Πασιαλής (Drums), Νίνα Πατρικίδου (1ο βιολί), Αλεξάνδρα Νούσια (2ο βιολί), Ηλίας Σδούκος (βιόλα), Μαρίνα Κολοβού (τσέλο)
Πληροφορίες παράστασης:
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00
Για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων
Αίθουσα ΑθηνΆct-Αθηνά Live (μέσα στο Ωδείο Φακανά)
Λεωφόρος Ποσειδώνος 3, Μοσχάτο
Διάρκεια: 90’ (χωρίς διάλειμμα)
Γενική είσοδος: 20€ (ειδικές τιμές για γκρουπς)
Φοιτητικό/Παιδικό: 10€
Προπώληση εισιτηρίων:
– Ωδείο Φακανά (Λεωφόρος Ποσειδώνος 3, Μοσχάτο)
– Τηλεφωνικώς στο 2104813605 (Ωδείο Φακανά)
– Ηλεκτρονικά στο tickets_thavma
https://www.ticketmaster.gr/se_2000752_ATHINAION%20-%20SAMMY/ticketmaster_se_2005462.html
– Τηλεφωνικώς στο 2108938111 (Τicketmaster)
ΠΡΟΣΟΧΗ
Ο χώρος λειτουργεί ως «μεικτός» με 50% χωρητικότητα.
Για την είσοδο του κοινού στην εκδήλωση απαιτείται η επίδειξη έγκυρου πιστοποιητικού εμβολιασμού ή πιστοποιητικού νόσησης ή αρνητικού αποτελέσματος rapid-test 48 ωρών, σύμφωνα με τις ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις. Με την επίδειξη του επίσημου εγγράφου θα διενεργείται και έλεγχος ταυτοπροσωπίας του κατόχου (ταυτότητα ή δίπλωμα οδήγησης ή διαβατήριο). Η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων είναι υποχρεωτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.