Οι μουσικές επιλογές του Δημήτρη Σπυρίδωνος θα σας συνοδεύσουν στην ανάγνωση της συνέντευξης.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Αγαπητέ κύριε Σπυρίδωνος, θα θέλαμε να σας καλωσορίσουμε στο ραδιόφωνό μας. Σας ευχαριστούμε για το χρόνο που μας διαθέτετε. Βλέποντας το βιογραφικό σας, παρατηρεί κανείς το πάθος σας για την επιστημονική φαντασία. Πότε ξεκίνησε αυτό το έντονο ενδιαφέρον και με ποιο, ίσως, ερέθισμα;
Σας ευχαριστώ κι εγώ για την πρόσκληση. Πράγματι, μιλώντας για τη σχέση μου με την επιστημονική φαντασία, η λέξη πάθος ανταποκρίνεται με ακρίβεια στην πραγματικότητα. Η Επιστημονική Φαντασία συνδυάζει δύο από τα κύρια ενδιαφέροντά μου: την επιστήμη και τη λογοτεχνία. Φυσικά, όπως τα περισσότερα πάθη, έτσι και το δικό μου έχει αφετηρία την παιδική ηλικία. Πολλαπλά ερεθίσματα τότε, όπως ο αντίκτυπος της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στη σελήνη, η ανάγνωση όλων των έργων του Ιουλίου Βερν, των βιβλίων του Έριχ φον Νταίνικεν (που ήταν της μόδας την εποχή της νεότητάς μου) και η καταλυτική επίδραση της πρώτης χρονολογικά ταινίας Star Wars έστρεψαν αμετάκλητα τα ενδιαφέροντά μου σε αυτό λογοτεχνικό είδος.
Το βιβλίο σας «Ιστορίες Επιστημονικής Φαντασίωσης», από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, κυκλοφόρησε το 2013. Μιλήστε μας λίγο για το περιεχόμενό του. Απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό ή μπορεί να είναι και η πρώτη γνωριμία ενός αναγνώστη με τη λογοτεχνία της επιστημονικής φαντασίας;
Οι Ιστορίες Επιστημονικής Φαντασίωσης είναι μια συλλογή 5 ιδιόρρυθμων, διαφορετικών, αλλά όχι ετερόκλητων αφηγημάτων, όλου του εύρους του φανταστικού. Το κοινό τους ιδίωμα έγκειται στο διάχυτο χιούμορ, στην ειρωνεία, τον σαρκασμό και άλλοτε στον ερωτισμό. Οι έντρομοι ήρωες, έχοντας ευτελή κίνητρα, είναι βουτηγμένοι στη λάσπη, όμως, δεν παύουν να έχουν στραμμένο το βλέμμα στα αστέρια. Απόλαυσα και διασκέδασα τη συγγραφή των ιστοριών και έχω την αίσθηση ότι το ίδιο θα συμβεί και με τον αναγνώστη είτε είναι εξοικειωμένος με το φανταστικό είτε όχι. Απλώς, ο εμβριθής αναγνώστης οποιουδήποτε είδους θα μπορέσει να αναγνωρίσει τα «συμφωνημένα υπονοούμενα» που κρύβονται εμφανώς και αφανώς στο κείμενο.
Πού βρίσκεται η Ελλάδα –σε τι βαθμό εξοικείωσης– με την επιστημονική φαντασία στη λογοτεχνία και γενικότερα με τη λογοτεχνία του φανταστικού;
Η ελληνική ιδιαιτερότητα δεν εξαιρεί ούτε την αποδοχή της φανταστικής λογοτεχνίας. Η επιστημονική φαντασία ως λογοτεχνικό είδος ήταν κυρίως «αμερικανόφερτο», οπότε είναι ευκόλως εννοούμενη η επιφυλακτική, αν όχι εχθρική, στάση της αριστερής και κυρίαρχης διανόησης στην Ελλάδα. Χρόνια η ΕΦ προσπαθεί να αποκρούσει τον αβασάνιστο ψόγο της «παραλογοτεχνίας». Το Φάνταζυ και ο Τρόμος έχουν μεγαλύτερη διείσδυση ως πιο «εύπεπτα» είδη. Τελευταία, με την επικράτηση της εικόνας έναντι του γραπτού λόγου, οι σχετικές κινηματογραφικές ταινίες, του Χόλλυγουντ κυρίως, έχουν αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον τους για το φανταστικό, φυσικά περισσότερο ως θεατές παρά ως αναγνώστες.
Για τη συγγραφή χρησιμοποιείτε χαρτί ή υπολογιστή; Ποια η σχέση σας με την τεχνολογία γενικότερα; Είστε, π.χ. υπέρ των e-books;
Ο Στήβεν Κινγκ είχε πει ότι η Ιστορία της συγγραφής χωρίζεται σε δύο περιόδους: πριν και μετά την έλευση των επεξεργαστών κειμένου. Φανταστείτε αν ο Τολστόι, ο οποίος διόρθωνε έως και 20 φορές την κάθε πρόταση του στο χειρόγραφο, και ήταν ο εφιάλτης των στοιχειοθετών – τυπογράφων, διέθετε υπολογιστή, πόσα αριστουργήματα θα είχαμε ακόμη… Ή τον Φερμά, που δε σημείωσε την απόδειξή του στο τελευταίο του θεώρημα, επειδή δεν του έφτανε το περιθώριο του χαρτιού, τι θα έκανε αν είχε μαζί του ένα σημερινό τάμπλετ… Είμαι οπαδός της τεχνολογίας και, εννοείται, χρησιμοποιώ κυρίως τον υπολογιστή. Φυσικά, δεν έχω πάψει να κρατάω χειρόγραφες σημειώσεις. Είναι κρίμα να χαθεί η δεξιότητα της γραφής έναντι της πληκτρολόγησης και, σε λίγο καιρό, έναντι της φωνητικής πληκτρολόγησης. Γενικά, η τεχνολογία (και η συνετή της χρήση) είναι η ελπίδα της ανθρωπότητας. Είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης φαντασίας και των εργαλείων της γλώσσας και μαθηματικών, καθώς όλα μαζί επεκτείνουν τα όρια του υλικού και πνευματικού κόσμου. Άσχετα με την προσωπική προτίμηση ή όχι, τα e-books είναι προδιαγεγραμμένο ότι θα επικρατήσουν. Δε θα χαθούν τα βιβλία, αλλά θα έχουν την ίδια θέση που έχουν τα βινύλια στη μουσική σήμερα. Υπάρχουν τα θετικά με τα e-books, όπως η μετρήσιμη οικολογική ωφέλεια από τη λιγότερη χρήση χαρτιού, η ευκολία «έκδοσης» και η άνεση της ηλεκτρονικής διακίνησης. Το αρνητικό είναι ότι μια σειρά θέσεων εργασίας που αφορούν την εκτύπωση, τη διακίνηση και την πώληση βιβλίων θα χαθούν επ’ ωφελεία μεγάλων δικτυακών εταιρειών. Από την άλλη, το βιβλίο με την άμεση επαφή του αναγνώστη μέσω περισσότερων της μιας αισθήσεων και ως το υλικό αποτύπωμα μιας πνευματικής διεργασίας δε θα χάσει πλήρως το συμβολισμό και τη χρήση του.
Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο αυτήν την περίοδο; Και φυσικά θα θέλαμε κάποιες προτάσεις σας για βιβλία και συγγραφείς.
Πάντα έχω κάτι έτοιμο και πάντα ετοιμάζω κάτι. Περνάω διαδοχικά στάδια, όπου λειτουργώ πότε ως αναγνώστης και πότε ως συγγραφέας. Και, όπως είπε χαριτολογώντας διάσημος συγγραφέας: όποτε θέλω να διαβάσω κάτι καλό, γράφω κάτι. Αυτή την εποχή έχω στο στάδιο των σημειώσεων 5 ιστορίες και έχω ολοκληρώσει ένα αφήγημα με τίτλο Λιμνάζουσα Τέχνη. Το τελευταίο είναι προς δημοσίευση σε ανθολογία του είδους της εναλλακτικής ιστορίας, από τις εκδόσεις ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ. Η ιδέα της ιστορίας αναφέρεται στο τι δε συνέβη, όταν για κάποιο λόγο ο «άσημος» Βίνσεντ Βαν Γκογκ δεν έκαψε τους πίνακές του ως καυσόξυλα για να ζεσταθεί.
Για λόγους οικονομίας χώρου θα παραλείψω πολλά και σημαντικά βιβλία στις προτάσεις μου. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να διαβάσετε: από τις εκδόσεις ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ τις τρεις ανθολογίες Θρύλοι του Σύμπαντος, τις γλυκύτατες Λουάνες της Κιάρας Καλουντζή, το Μέσα από το γυαλί της Ε. Δεσποτάκη και Στα χρόνια των πυραύλων του Ray Bradbury. Επίσης: Σχέδιο Φράκταλ του Κώστα Χαρίτου, Λάθος Οδηγίες του Αλέκου Παπαδόπουλου, Έξι δισεκατομμύρια τρόποι ζωής του Παναγιώτη Κούστα, Ίλιον του Νταν Σίμονς, Όρυξ και Κρέικ της Μάργκαρετ Άτγουντ και οπωσδήποτε Stories of Your Life and Others του Ted Chiang (μόνο στα αγγλικά).
Επιλέγετε ο ίδιος τα εξώφυλλα των βιβλίων σας; Πόσο σημαντική είναι αυτή η πρώτη εικόνα για να προσελκύσει τον αναγνώστη;
Όντως, στα πλαίσια του εφικτού και σε συνεργασία με την επιμελήτρια της έκδοσης, επέλεξα ο ίδιος το εξώφυλλο για τις Ιστορίες Επιστημονικής Φαντασίωσης, όπως και τα εσωτερικά σκίτσα που φιλοτέχνησε ο Λάζαρος Καλογήρου. Γενικά, θεωρώ πολύ «δυνατό» και σημαντικό μέσο την εικόνα, όχι μόνο για λόγους προσέλκυσης αναγνωστών και εμπορικής προώθησης, αλλά και για λόγους αισθητικής δημιουργίας. Έχω μάλιστα εμπνευστεί ιστορίες και αφηγήματα από εικόνες που έχω δει. Στα αναγνώσματά μου φαντάζομαι εικόνες, συλλαμβάνω τα απαραίτητα αφαιρετικά μηνύματα της εικονογράφησης και είναι κρίμα που δεν έχω κατακτήσει έστω τη δεξιότητα να τα μετουσιώσω στο χαρτί ως εικονογράφος και ζωγράφος.
Ποια είναι η σχέση σας με τη μουσική; Ακούτε ραδιόφωνο ή προτιμάτε να επιλέγετε ο ίδιος το πότε και το τι (π.χ. CD, βινύλιο, mp3);
Λατρεύω τη μουσική, είναι ο ρυθμός της ζωής, η φωνή της σιωπής! Ήμουν (και κατά μία έννοια παραμένω) φίλος της «υψηλής πιστότητας». Έχω μεγάλη συλλογή από βινύλια, CD και τεράστιο αρχείο από ηλεκτρονικά αρχεία μουσικής. Με την πάροδο του χρόνου, ανακαλύπτω ότι σπανιότερα επιλέγω τη μουσική ο ίδιος και προτιμώ την «τυχαιότητα» ενός καλού ραδιοφωνικού προγράμματος.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Δημήτρης Σπυρίδωνος: Γεννήθηκε το 1964 στα Ιωάννινα, όπου μετά από σχετική περιπλάνηση κατοικεί μόνιμα. Ποτέ δεν του άρεσαν τα μαθηματικά, οπότε, ευλόγως τελείωσε το Μαθηματικό Τμήμα στο πανεπιστήμιο της προαναφερθείσας πόλης και εργάζεται στην Περιφέρεια Ηπείρου. Θεωρεί τον εαυτό του αναγνώστη, με προτίμηση στο είδος του φανταστικού και ιδιαίτερα της επιστημονικής φαντασίας. Καμιά φορά ξεφεύγει από την σεμνή πράξη της ανάγνωσης και παρασύρεται στην αλαζονεία της γραφής. Γράφει εκτεταμένα και σύντομα διηγήματα με θεματολογία στο είδος προτίμησής του και το έργο του χαρακτηρίζεται από υγιές αρρωστημένο χιούμορ με ιδιότυπα και ιδιόρρυθμα στοιχεία. «Χάριν παιδιάς», εκδίδει το φανζίν «ΕΦ ΖΙΝ», που φιλοξενεί λαμπρούς «ακτήμονες καλλιεργητές των άνυδρων εκτάσεων» της ελληνικής (και όχι μόνο) επιστημονικής (και όχι μόνο) φαντασίας.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ “ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΩΣΗΣ”
Ένας συνηθισμένος άνθρωπος, ακόμη κι από σένα πιο συνηθισμένος, ω! αναγνώστη, έρχεται αντιμέτωπος με υπερκόσμιους επισκέπτες και με μια σαγηνευτική πλην θανάσιμη «ντίβα» από άλλο πλανήτη. Σώζει τελικά τη Γη, τον Γαλαξία, το Σύμπαν ή απλώς το τομάρι του;
Ένας ακόμη ήρωας της διπλανής πόρτας (έστω της παραδιπλανής) αφήνει τον εαυτό του να πέσει θύμα ερωτικού εκμαυλισμού από εκθαμβωτική καλλονή είτε από θαμβή (επιστημονική) φαντασίωση.
Σε κάθε χρονική περίοδο, ο εργαζόμενος υπέφερε από την αυθαιρεσία της εξουσίας και της εργοδοσίας. Όταν ο αδικούμενος εργαζόμενος τυγχάνει να είναι ελαφρώς ενδεδυμένη πολεμίστρια της εποχής των μαγικών βασιλείων, η εξουσία ας πρόσεχε!
Ένας διαπρεπής ομογενής επιστήμων χειραγωγεί τον Χωροχρόνο σε κβαντικό επίπεδο και γίνεται εξαιρετικά εύστοχος στο μπάσκετ και μόνον.
Ένας υπόγειος (μεταφορικά), πλην τίμιος (κυριολεκτικά) τύπος, βρίσκεται στο δίλημμα: έρωτας ή χρέος και καθήκον. Η απάντηση προφανής, αλλά όχι και τόσο!
ISBN: 978-618-5002-24-4
Εκδοτικός οίκος: ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Σελίδες: 156
Διαστάσεις: 14Χ21
Ημερομηνία Έκδοσης: Νοέμβριος 2013
Για τα ‘likes’ σας εδώ.
Η PLAYLIST TOY ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
- Ιt’s a beautiful day – White bird
- Joy Division – Shadowplay
- David Bowie – Space Oddity
- David Bowie – Heroes
- Dire Straits – Calling Elvis
- Last Drive – The night of the phantom
- Dirty Saints – Love has no time
- Ramones – Take it as it comes
- Nick Cave – Do you love me?
- Ζωρζ Πιλαλί – Ζωρζ Πιλαλί Blues
- Howlin’ Wolf – Smokestack Lightnin’
- Gregory Isaacs – Night nurse
- Locomondo – Jump in the water
- Julee Cruise – Summer Kisses, Winter Tears
- Marta Sebestyen – Leaving Derry Quay / Eleni