Οι μουσικές επιλογές του Θάνου Κονδύλη θα σας συνοδεύσουν στην ανάγνωση της συνέντευξης.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Αγαπητέ κύριε Κονδύλη, θα θέλαμε να σας καλωσορίσουμε στο ραδιόφωνό μας. Σας ευχαριστούμε για το χρόνο που μας διαθέτετε. Το τελευταίο βιβλίο σας «Μια ζωή, ένα φιλί» θίγει ένα πολύ ευαίσθητο κοινωνικό θέμα, την ενδοοικογενειακή βία. Είναι ένα θέμα που δεν το αγγίζουμε εύκολα και πολλές φορές μένει ως ένα «μυστικό» μέσα στον οικογενειακό/συγγενικό ή/και φιλικό περίγυρο. Τι σας ώθησε να γράψετε αυτή την ιστορία, η οποία μάλιστα βασίζεται σε αληθινά πρόσωπα και γεγονότα;
Πολλές φορές λένε ότι η ζωή προηγείται της τέχνης. Δεν απέχει, νομίζω, και πολύ από την πραγματικότητα αυτό. Στη δική μου περίπτωση, βρέθηκα τυχαία σε μια παρέα όπου συζητούσαν το θέμα του ξυλοδαρμού μιας πολύ πλούσιας γυναίκας των βορείων προαστίων, από τον επίσης πλούσιο και μορφωμένο σύζυγο της. Όταν μου είπαν για ποιους πρόκειται, έπεσα απ΄ τα σύννεφα. Έψαξα λίγο το θέμα σε εφημερίδες της εποχής και διαπίστωσα ότι μου έλεγαν αλήθεια. Συζήτησα με τους φίλους μου την υπόθεση κι έτσι αποφάσισα να γράψω κάτι για αυτό, αλλά πάντα με σεβασμό στην ανωνυμία των προσώπων και κυρίως σεβασμό σε όλους εκείνους του συνανθρώπους μας που βιώνουν καθημερινά ένα τέτοιο Γολγοθά μέσα στις οικογένειές τους. Αυτό το βιβλίο είναι η δική μου κατάθεση ψυχής στη μάχη ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία.
Κατά πόσο μπορεί η αποτύπωση μιας αληθινής ιστορίας ενδοοικογενειακής βίας σε ένα βιβλίο, να κινητοποιήσει το αναγνωστικό κοινό, ώστε να ευαισθητοποιηθεί περισσότερο για το σοβαρό αυτό θέμα; Πόσο πολύπλοκο ήταν για εσάς να περιγράψετε τη δύσκολη αυτή κατάσταση με τέτοιο απεικονιστικό τρόπο, ώστε να μεταδίδεται μεν η σκληρότητα, αλλά και να διατηρείται ο σεβασμός στην προσωπικότητα του θύματος;
Πιστεύω ακράδαντα ότι η αποτύπωση μιας αληθινής ιστορίας ενδοοικογενειακής βίας σε ένα βιβλίο μπορεί αν όχι να κινητοποιήσει το αναγνωστικό κοινό, τουλάχιστον να το ευαισθητοποιήσει αρκετά προς μια αλλαγή στάσης, όταν λάβει γνώση τέτοιων καταστάσεων. Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μου ήρθα, ομολογώ, σε επαφή με τέτοιους ανθρώπους υπήρξαν θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Κάποιοι μάλιστα μού διηγήθηκαν πράγματα φρικαλέα που ποτέ δεν είδαν το φως της δημοσιότητας. Καταλαβαίνετε τώρα τη θέση του συγγραφέα που ετοιμάζεται να αποτυπώσει πράγματα στο χαρτί. Η ψυχολογική μου διάθεση ήταν πολύ άσχημη και συνάμα το χρέος με πίεζε ακόμα περισσότερο. Εννοώ το χρέος προς τον αναγνώστη αλλά και αυτό απέναντι στους ανθρώπους που μου άνοιξαν την καρδία τους και με εμπιστεύτηκαν. Λοιπόν πρώτα και πάνω απ΄ όλα είχα στο μυαλό μου το σεβασμό στην προσωπικότητα του θυμάτων αυτών, ώστε να καταφέρω να φανώ αντάξιος των προσδοκιών τους.
Η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου προϋπέθετε ενδελεχή έρευνα και πλήρη γνώση του αντικειμένου, μέσα από μελέτη, συνομιλίες και λοιπές απαραίτητες διεργασίες για τη συλλογή του υλικού. Πόσο χρονοβόρα ήταν αυτή η διαδικασία και πόσο σας επηρέασε ψυχολογικά όλη αυτή η έρευνα;
Ή έρευνα μου ήταν όχι μόνο χρονοβόρα αλλά και εξαιρετικά ψυχοφθόρα. Δεν περιορίστηκα μόνο στην ερευνά του αρχειακού υλικού που βρήκα στον Τύπο της εποχής, αλλά επεκτάθηκα στην επαφή και στην συνομιλία κυρίως με ψυχολόγους που ασχολούνται εμπεριστατωμένα με το θέμα. Οι πληροφορίες που συνέλεξα είναι τουλάχιστον αποκαρδιωτικές για τη θέση της βίας στην ελληνική οικογένεια αλλά και για το ρόλο του κράτους απέναντι σε αυτό το κοινωνικό φαινόμενο.
Στις δύσκολες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, έχετε από την έρευνά σας προχωρήσει στο συμπέρασμα ότι τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας έχουν αυξηθεί; Στο βιβλίο σας, η εν λόγω οικογένεια είναι μεγάλης οικονομικής επιφάνειας. Κατά πόσο ο συγκεκριμένος τύπος βίας (και όχι μόνο) είναι ανεξάρτητος κοινωνικής τάξης και έχει να κάνει με την προσωπικότητα του ατόμου και τις αξίες του;
Δεν είναι μόνο δικό μου συμπέρασμα ότι τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας έχουν αυξηθεί. Τα ΜΜΕ δυστυχώς παρουσιάζουν σχεδόν καθημερινά τέτοια περιστατικά. Αλλά πλέον τέτοιες ειδήσεις στην καλύτερη περίπτωση αποτυπώνονται με τα λεγόμενα “ψιλά γράμματα”. Και το περίεργο είναι ότι αυτά τα φαινόμενα βίας πια δεν περιορίζονται, όπως ίσως θα περίμενε κανείς σε χαμηλού πνευματικού και οικονομικού επιπέδου οικογένειες, αλλά είναι παρόντα σε κάθε κοινωνική και οικονομική τάξη της ελληνικής κοινωνίας. Ειδικά στις μέρες μας που η οικονομική κρίση έχει κυριολεκτικά γονατίσει την Ελλάδα, τέτοια περιστατικά δυστυχώς εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Ουσιαστικά πιστεύω ότι ο συγκεκριμένος τύπος βίας προέρχεται κυρίως από μια γενικότερη νοοτροπία που θεωρεί τη βία ως τον κυρίαρχο τρόπο για την επίλυση διαφορών.
Σε πρόσφατη συνέντευξή σας αναφέρατε ότι θεωρείτε τον Καζαντζάκη ως τον κορυφαίο Έλληνα συγγραφέα. Πόσο επίκαιρος είναι σήμερα και κατά πόσο έχει επηρεάσει, με τα έργα του, τη δική συγγραφική σας πένα;
Ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν, είναι, και θα είναι πάντα επίκαιρος, ίσως όχι τόσο με τα γραπτά του, όσο με τη στάση ζωής του. Ήταν ένας συγγραφέας που στην εποχή του προκάλεσε την καθεστηκυία τάξη και γι΄ αυτό κυνηγήθηκε ποικιλοτρόπως από τους επαΐοντες. Για μένα αποτελεί παράδειγμα συγγραφέα που λίγοι μπορούν να ακολουθήσουν σήμερα. Συχνά μελετώ τα έργα του που είναι διαχρονικά – ειδικά η Ασκητική – και προσπαθώ όχι να τον μιμηθώ, αλλά να ανιχνεύσω νοήματα, ιδέες, συναισθήματα.
Με την πρόοδο της τεχνολογίας που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, θα θέλαμε την άποψή σας για τα e-book. Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος τόσο για το «παραδοσιακό» χαρτί όσο και για το «ηλεκτρονικό»; Και σε προέκταση αυτής της ερώτησης, κάνετε χρήση των social media; Πόσο σημαντικά τα θεωρείτε για την προώθηση της δουλειάς σας ή και για την καθημερινή επικοινωνία και ενημέρωση;
Πιστεύω ακράδαντα ότι το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι το μέλλον του βιβλίου, αλλά το πολύ μακρινό μέλλον! Προς το παρόν και για την επόμενη τριακονταετία το χάρτινο βιβλίο θα συνεχίσει να κυριαρχεί. Προσωπικά με γοητεύει ο ηλεκτρονικός πολιτισμός, μιας και είναι κάτι καινούργιο ειδικά στο χώρο του βιβλίου. Νομίζω ότι οι συγγραφείς έχουμε πολλά να κερδίσουμε από αυτόν συν τω χρόνο, κυρίως στην επικοινωνία μας με το αναγνωστικό κοινό. Γι΄ αυτό και είμαι μέλος σε ποικίλα ηλεκτρονικά κοινωνικά δίκτυα.
Ποια είναι η σχέση σας με τη μουσική; Έχετε κάποιο αγαπημένο είδος; Σας συνοδεύει στη συγγραφή ή προτιμάτε την απόλυτη ησυχία κατά τη δημιουργική διαδικασία;
Ειδικά όταν είμαι στη φάση της σύνθεσης επιζητώ την απόλυτη ησυχία. Όταν δουλεύω πιο χαλαρά τις τελευταίες διορθώσεις, προτιμώ να ακούω έντεχνη ελληνική μουσική. Ιδού μερικά τραγούδια που πάντα με συγκινούσαν (σημ. βλ. σχετική playlist στο τέλος της δημοσίευσης).
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο ΘΑΝΟΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Αρχαιολογία και Iστορία στην Ελλάδα και την Ιταλία, ενώ το 2006 αναγορεύτηκε διδάκτωρ Μεσαιωνικής Ιστορίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά, ενώ κέρδισε και διάφορες υποτροφίες για την πραγματοποίηση σπουδών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συνέγραψε αρκετές επιστημονικές μελέτες και έλαβε μέρος σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια. Το 1996 και το 2002 τιμήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων για το συγγραφικό του έργο σχετικά με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, το οποίο πρόσφατα εκδόθηκε. Διετέλεσε συνεργάτης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και του Yπουργείου Πολιτισμού, ενώ τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη δημιουργική γραφή.
…και δυο λόγια από τον συγγραφέα
Αγαπημένες μου φίλες και φίλοι, σας καλωσορίζω στο καινούργιο μου βιβλίο.
Αφορμή για τη συγγραφή του αποτέλεσε μια πληροφορία που πήρα τυχαία από φιλικό μου ζευγάρι. Αφορούσε τον ανηλεή ξυλοδαρμό γνωστής κυρίας των βορείων προαστίων από τον επώνυμο κι εύπορο σύζυγό της, γεγονός που είχε περάσει και στις εφημερίδες πριν από χρόνια. Ομολογώ ότι άκουσα πράγματα απίστευτα κι έτσι αποφάσισα να ψάξω το θέμα. Ξεκίνησα από το διαδίκτυο και μετά, επί δύο και πλέον μήνες, ερεύνησα ενδελεχώς τον Τύπο της εποχής. Καθώς περνούσαν οι μέρες, παραδόξως επιβεβαίωνα τις πληροφορίες μου. Μάλιστα, διαπίστωνα ότι πολλά είχαν –άραγε, εντελώς τυχαία;− «κοπεί» από τα ρεπορτάζ!
Συγκλονισμένος, σε κάποια επόμενη συνάντησή μας δήλωσα στους φίλους μου ότι αποφάσισα να γράψω κάτι, σεβόμενος, φυσικά, τα πραγματικά γεγονότα και τους πρωταγωνιστές τους. Έτσι, προέκυψε αυτό το μυθιστόρημα, που είναι βασισμένο σε πραγματικά πρόσωπα και καταστάσεις.
Θέμα του βιβλίου δεν είναι ο συγκεκριμένος ειδεχθής δράστης ή το άτυχο θύμα του, αλλά γενικότερα το φαινόμενο της ενδο-οικογενειακής βίας∙ ιδιαίτερα η βία προς τη γυναίκα. Ρώτησα και ψυχολόγους, για να ενημερωθώ καλύτερα. Τι έμαθα; Η ενδο-οικογενειακή βία είναι υπαρκτή, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Απλώς δεν τη βλέπουμε ή, πολλές φορές, επιλέγουμε να μην τη βλέπουμε, και να μη μιλάμε γι’ αυτήν.
Φίλες και φίλοι, τούτο το βιβλίο είναι η στάση μου απέναντι σ’ αυτό το εκφυλιστικό φαινόμενο που τρώει τα σπλάχνα της ελληνικής οικογένειας. Είναι η κριτική μου, είναι η προσωπική καταγγελία μου, είναι το προσωπικό μου ΟΧΙ, είναι το δικό μου ΜΕΧΡΙ ΕΔΩ!
Διάλεξα αυτό τον τρόπο για να διαμαρτυρηθώ, να φωνάξω και να συμπαρασταθώ σε κάθε πονεμένη γυναίκα που σήμερα −τώρα!− υφίσταται αυτή την άδικη και από κάθε άποψη αδικαιολόγητη βία.
Σχεδόν έναν χρόνο χρειάστηκα για να ολοκληρώσω αυτό το μυθιστόρημα – το έκανα με πόνο ψυχής. Όλη αυτή την περίοδο άκουσα και διάβασα δεκάδες ιστορίες απίστευτης βίας που υπέστησαν γυναίκες από τους συζύγους τους και κατάλαβα ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο που διαπερνάει κάθε κοινωνική ή οικονομική τάξη, είναι πάνω από την πολιτική, τη μόρφωση, τη θρησκεία ή το χρήμα.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς αν υπάρχει διέξοδος. Κατά τη γνώμη μου, μόνο η αγάπη, ο έρωτας και ο σεβασμός προς τον/τη σύντροφό μας. Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτά τα τρία στοιχεία δίνουν το στίγμα των διαπροσωπικών σχέσεων και αλλάζουν συθέμελα όχι μόνο ανθρώπους αλλά και κοινωνίες ολόκληρες, αρκεί οι άνθρωποι να είναι ειλικρινείς απέναντι στους εαυτούς τους και στους άλλους.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Θάνος Κονδύλης
Προσωπική σελίδα συγγραφέα εδώ.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ “ΜΙΑ ΖΩΗ, ΕΝΑ ΦΙΛΙ”
Ποιος μπορεί να καταδικάσει τον έρωτα; Ποιος μπορεί να καταδικάσει την ευτυχία; Μα ο έρωτας δεν είναι η ευτυχία; Λοιπόν, κι εγώ, που τα βρήκα όλα αυτά τώρα, γιατί θα πρέπει να υποχωρήσω;
Όλοι γύρω μου λένε: «Θάλεια, κάνε πίσω. Έχεις στα χέρια σου ό,τι θέλησες ποτέ: μια πολιτική καριέρα, έναν πλούσιο άντρα, δυο παιδιά και όλα τα υλικά αγαθά του κόσμου! Γύρνα πίσω στη ζωή σου». Στη ζωή μου… μα ποια ζωή;
Όλα τα χρόνια που πέρασα δίπλα στον άντρα μου, τον πλούσιο μεγαλοβιομήχανο Αλέξη Καραδήμα, ένιωσα τον πόνο, γνώρισα τη βαναυσότητα, γεύτηκα κάθε μορφή βίας από αυτόν. Ήταν μια ζωή προκαθορισμένη, χωρίς έρωτα, δίχως ευτυχία κι αγάπη.
Όταν όμως συνάντησα τον Ερμή, εκείνον τον υπέροχο ζωγράφο, για πρώτη φορά ένιωσα όλη μου την ύπαρξη να συγκλονίζεται. Δε χρειάζεται τίποτε περισσότερο από μια σπίθα φωτιάς για να καεί ένα σπίτι, όπως και μόνο μια ματιά για να καούν δυο καρδιές. Εκείνη τη μέρα όλα άλλαξαν στη ζωή μου… για πάντα!
Η αληθινή ιστορία μιας γυναίκας στη ζωή της οποίας ο έρωτας και η αγάπη συγκρούστηκαν παθιασμένα με τη σκληρότητα και τη βία.
Πατήστε εδώ ή στο Logo των εκδόσεων κάτωθι, για να κάνετε Like στη σελίδα των Εκδόσεων Ψυχογιός!
Η PLAYLIST TOY ΘΑΝΟΥ ΚΟΝΔΥΛΗ
- Ορφέας Περίδης – Γιατί πολύ σ΄ αγάπησα
- Ορφέας Περίδης – Το βαλς
- Ορφέας Περίδης – Αυτός που πάει τη ζωή
- Γιώργος Νταλάρας – Μη μου θυμώνεις μάτια μου
- Γιώργος Νταλάρας – Τα βεγγαλικά σου μάτια
- Γιώργος Νταλάρας – Ναοί στο σχήμα τ΄ ουρανού
- Γιώργος Νταλάρας – Της αγάπης αίματα
- Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας – Ο έφηβος ο Φάνης
- Φοίβος Δεληβοριάς – Αυτή που περνάει
- Πυξ Λαξ – Ανόητες αγάπες