Σταμάτης Πακάκης. Γέννημα, θρέμμα της Ρόδου, έρχεται στην Αθήνα για τις πανεπιστημιακές του σπουδές το 2004. Έκτοτε ζει, σπουδάζει (συνεχώς και αδιαλείπτως) και εργάζεται εδώ. Νέος, όμορφος, χαμογελαστός, ευγενής, ξεχωρίζει για το πολύπλευρο ταλέντο του, το πολύ ενδιαφέρον και μακρύ βιογραφικό του, αλλά και για το ιδιαίτερο χιούμορ του. Θέλω να τον συναντήσω και να επιβεβαιώσω την άποψη που έχω διαμορφώσει από τις θεατρικές δουλειές του που έχω παρακολουθήσει, από τις συνεντεύξεις του, από την παρουσία του στο facebook, αλλά και από την πρώτη μας συνάντηση.

Σταμάτη, καλώς μας ήρθες στο Sin Radio. Είναι η δεύτερη φορά που σε φιλοξενούμε. Πέρυσι στο στούντιο ζωντανά στον αέρα στην εκπομπή «Λακέρδα χωρίς νερό» και φέτος εδώ μαζί μου πίνοντας μια ζεστή σοκολάτα.

Έλενα, κι εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία. Το Sin Radio στηρίζει όλες τις δουλειές μου και χαίρομαι κάθε φορά που σας συναντώ.

Λοιπόν, Σταμάτη, πιστεύω ότι το 2017 και το 2018 ήταν για σένα πολύ σημαντικές χρονιές. Διαβάζοντας για σένα, δεν προλαβαίνω να σημειώνω. Συμμετείχες στον «Ερωτόκριτο» του Μαραμή στην Εναλλακτική Σκηνή της Ε.Λ.Σ., στο Ηρώδειο στις παραστάσεις «Nabucco» του Verdi και στην «Carmen» του Bizet, στον «Βαφτιστικό» του Σακελλαρίδη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στην παράσταση «Ορφέας στον Άδη» στο θέατρο Ολύμπια και φυσικά στο δικό σου έργο «Μάνα» στο θέατρο Faust. Όλες σημαντικές συνεργασίες. Ποια είναι η επίγευση;

Σίγουρα για μένα ο τελευταίος χρόνος είναι μια άκρως παραγωγική περίοδος. Προέκυψαν πολλές και ωραίες παραγωγές των οποίων χάρηκα που ήμουν μέρος. Το κάθε έργο με ταξίδεψε σε μια άλλη εποχή και μου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω και να ενσαρκώσω έναν νέο ήρωα. Για μένα είναι το ίδιο ταξίδι προσέγγισης τόσο ενός ρόλου μεγάλου όσο και ενός ρόλου μικρότερης σημασίας. Τα ερωτήματα πότε, πού, γιατί, ποιος κ.τ.λ. είναι τα ίδια από το να παίζεις τον Άμλετ ή το τέταρτο σκιουράκι που εμφανίζεται σε μια μικρή σκηνή της παράστασης.

Σωστά! Σημαντικοί και οι πιο μικροί ρόλοι για να δημιουργηθεί ένα άρτιο αποτέλεσμα. Ομαδικό άθλημα το θέατρο.

Φυσικά! Σε όλους τους εργασιακούς χώρους η ομαδικότητα και η υγιής συνεργασία φέρνουν θετικά αποτελέσματα. Στο θέατρο χαρακτηριστικό στοιχείο και απαραίτητο είναι η ομαδική δουλειά. Για την παρουσίαση του όποιου θεατρικού έργου, ακόμη και μονολόγου, δουλεύουν το λιγότερο πέντε άνθρωποι. Δε θα επεκταθώ σε παραστάσεις που οι επί σκηνής καλλιτέχνες είναι άνω των είκοσι ανθρώπων κ.τλ. Προσωπικά, μου αρέσει πολύ να δουλεύω ομαδικά και θέλω πάντα οι συνεργάτες μου να με εμπνέουν. Σε αυτό έχω σταθεί τυχερός. Πάντα υπάρχουν άνθρωποι γύρω μου που μπορούν να με πάνε ένα βήμα παραπέρα, ως άνθρωπο και καλλιτέχνη.

Ποια από τις παραστάσεις που συμμετείχες ξεχωρίζεις;

Οι παραστάσεις που ανέφερες ήταν όλες μοναδικές και πέρασα υπέροχα μέσα σε αυτές. Γνώρισα νέες μουσικές, νέους συνεργάτες και δούλεψα σε ωραίους χώρους, όπως το Ηρώδειο, η Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών κ.τ.λ. Δεν νομίζω ότι μπορώ να ξεχωρίσω κάποια δουλειά από αυτές. Η κάθε δουλειά και συνεργασία μου προσφέρει διαφορετικά πράγματα.

Ούτε το δικό σου έργο «Μάνα» που ανέβηκε στη σκηνή του Faust;

Το «Μάνα» σίγουρα το ξεχωρίζω, αλλά γιατί εμπλέκομαι συναισθηματικά, μιας και είμαι ο δημιουργός. Είναι η πρώτη μου προσωπική δουλειά, στην οποία, όχι μόνο εμφανίζομαι, αλλά εκθέτω τον εαυτό μου ως συγγραφέα, συνθέτη, σκηνοθέτη και παραγωγό. Το «Μάνα», λοιπόν, έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου. Ήταν ένα ταξίδι μέσα από το οποίο μπόρεσα να επικοινωνήσω ό,τι έχω στο μυαλό μου. Και εισέπραξα πολλή αγάπη και είμαι ευγνώμων για αυτό.

Θα σου άρεσε να ασχοληθείς και με τη συγγραφή και με τη σκηνοθεσία;

 Ήταν ένα πρώτο βήμα προς αυτόν τον στόχο μου. Ναι, μ’ ενδιαφέρει πολύ. Στον σωστό χρόνο θα βγάλω από το συρτάρι μου κι άλλα γραπτά μου.

Και πριν να ξεκινήσει καν το 2019, συμμετείχες στην όπερα «Σιμόν Μποκανέγκρα» του Verdi και ετοιμάζεσαι πυρετωδώς για τους «Στοιχειωμένους» του Δημήτρη Μαραμή.

Το 2019 ξεκίνησε με τη συμμετοχή μου στην όπερα «Σιμόν Μποκανέγκρα» στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Το ανέβασμα αυτό ήταν εποχής και μου έδωσε την ευκαιρία να αισθανθώ ένας «time traveler». Αν και σαν θεατής γοητεύομαι από τα σύγχρονα ανεβάσματα όπερας, ως εμπλεκόμενος σε οπερατικά έργα χαίρομαι όταν τα κοστούμια, τα σκηνικά και η σκηνοθεσία είναι πιστά στην εποχή στην οποία διαδραματίζεται το έργο. Η παραγωγή «Σιμόν Μποκανέγκρα» πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Royal Opera House του Λονδίνου και με όλο αυτό το σκηνικό αισθανόμουν σα να ταξίδευα στη Γένοβα του 14ου αιώνα. Και παράλληλα ξεκίνησαν οι καθημερινές, εξάωρες πρόβες για τους «Στοιχειωμένους». Κι εάν προσθέσεις και μια ώρα για φαγητό, πάμε σερί επτά ώρες στο Μέγαρο. Πρόσθεσε και για τρεις ώρες τη «Σιμόν Μποκανέγκρα», πρόσθεσε και τις ώρες για τη μετακίνηση μου… αντιλαμβάνεσαι τι γίνεται… Δεκατρείς ώρες εκτός σπιτιού. Αλλά είμαι ευτυχής με όλο αυτό.

Ε, και τελικά πόσος χρόνος μένει για την προσωπική σου ζωή;

Μμμμ… Μπορεί να γκρινιάζω αρκετά συχνά για το ότι δεν έχω χρόνο για την προσωπική μου ζωή, ωστόσο με γεμίζει τόσο η εργασία μου που σταματάω να γκρινιάζω και δουλεύω. Σου είπα, νιώθω ευτυχής! Είπα «όχι» σε κάποιες προτάσεις την άνοιξη, ώστε να βρω λίγο χρόνο για μένα, τους ανθρώπους μου και τη δημιουργική μου πλευρά. Χρειάζομαι λίγο χρόνο, γιατί ετοιμάζω κάτι καινούργιο για τη σαιζόν 2019-2020. Εκτός από τις πρόβες για τις παραστάσεις, έχω αναλάβει και κάποιες διδασκαλίες, που με το ζόρι τις προλαβαίνω. Ευτυχώς δείχνουν κατανόηση οι μαθητές μου.

Οι δημιουργοί, συνήθως, από την παιδική τους ακόμη ηλικία, ζούνε σε έναν δικό τους φανταστικό κόσμο. Θέλεις να μοιραστείς μαζί μας τον δικό του φανταστικό κόσμο;

Σαν παιδί μεγάλωσα με άπειρα παιχνίδια και με βιντεοκασέτες του Disney. Στη νηπιακή μου φαντασία όλα αυτά ήταν αληθινά. Μιλούσα στα παιχνίδια μου. Τώρα τι μου έλεγαν εκείνα…. δε θυμάμαι. Στην παιδική μου ηλικία άφησα τα παιχνίδια και έπιασα την κατασκευή ολόκληρων πολιτειών από ξύλινα σπίτια. Έφτιαχνα έναν δικό μου κόσμο μέσα στον οποίο ζούσαν οι φιγούρες που αγόραζα. Εκεί υπήρχαν οι δικοί μου κανόνες. Ήταν όλα ειρηνικά και τα παιχνίδια μου ζούσαν μόνο όμορφες περιπέτειες. Δεν το είχα με τα όπλα και τη βία. Τώρα μπορώ να πω πως τότε έφτιαχνα δικά μου θεατρικά έργα και τα σκηνοθετούσα. Είχα αρκετό ελεύθερο χρόνο και φίλους στη γειτονιά, ωστόσο μου άρεσε να δημιουργώ δικές μου ιστορίες και να παίζω με τους φανταστικούς μου φίλους. Ο φανταστικός παιδικός μου κόσμος ήταν γεμάτος από ελευθερία έκφρασης και άκρως δημιουργικός. Ζούσα, στην κυριολεξία, στον κόσμο μου! Μπαίνοντας στην εφηβεία, όλα αυτά άλλαξαν και άρχισα να πλησιάζω στον κόσμο των ενηλίκων. Διατήρησα πολλά από τα παιδικά μου στοιχεία, με αποτέλεσμα ακόμη και τώρα η σχέση μου με τον ενήλικο κόσμο να είναι ιδιαίτερη.

Με δυό λέξεις πως χαρακτηρίζεις τα παιδικά σου χρόνια;

Ανέμελα και ισορροπημένα. Αλλά, αν έπρεπε να χαρακτηρίσω τα παιδικά μου χρόνια με μια λέξη, αυτή θα ήταν «πατρίδα».

Πες μας τι εννοείς.

Επειδή μεγάλωσα στην επαρχία, είχα την ευκαιρία να παίζω σε αλάνες και χωράφια. Οι γονείς μου δεν με πίεζαν για καμία εξωσχολική δραστηριότητα, οπότε είχα χρόνο να διαβάζω και να παίζω. Αυτό που διαπιστώνω τώρα είναι ότι σαν παιδί είχα προβληματισμούς που δεν ταίριαζαν με την ηλικία μου. Αισθανόμουν πάντοτε πιο μεγάλος από τους συνομηλίκους μου και με κάθε ερέθισμα είχα ερωτήματα που με βοηθούσαν να εξελιχθώ.

Και πώς αυτός ο υπέροχος φανταστικός κόσμος, στον οποίο ήσουνα χωμένος σαν παιδί, γίνεται ο πραγματικός κόσμος του σήμερά σου; Ποια είναι εκείνη καθοριστική στιγμή που η απόφαση ελήφθη; Ποιο το μονοπάτι που ακολούθησες;

Με βοηθάει πάρα πολύ η φύση της δουλειάς μου. Αισθάνομαι δημιουργικός και εκφράζομαι μέσα από την τέχνη. Αισθάνομαι τυχερός που η τέχνη μου, μου δίνει τη δυνατότητα να ζω μέσα σε άλλους χρόνους και χώρους και να υποδύομαι τόσους διαφορετικούς χαρακτήρες-ρόλους. Η καθοριστική στιγμή ήταν όταν το 2010 εργαζόμουν ταυτόχρονα ως αναπληρωτής μουσικολόγος σε δημόσιο δημοτικό σχολείο και καθηγητής Μουσικής σε ωδείο, καθώς και στην παιδική σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Τότε είπα στον εαυτό μου πως πρέπει να ακολουθήσει αυτό που τον γεμίζει….

Και έτσι ξεκινάει το ταξίδι που σε φέρνει στο σήμερα σου;

Ναι. Τότε αποφάσισα να συνεχίσω τις επιμορφώσεις μου στο performing. Από τότε και συνεχώς κάνω σεμινάρια στο θέατρο, στο τραγούδι, στην κίνηση. Τότε αποφάσισα να ασχοληθώ μόνο με αυτό. Το μονοπάτι ήταν μονόδρομος. Ένας δύσκολος δρόμος που με κάνει όμως να αισθάνομαι πλήρης ψυχικά.

Στον φανταστικό παιδικό σου κόσμο υπήρχαν και φίλοι. Υπήρχαν και οι δαίμονες που φορούσαν όμως έναν μανδύα ωραιοποιημένο. Εκεί έξω όμως; Στον πραγματικό κόσμο και ιδιαίτερα στον δικό σας καλλιτεχνικό κόσμο, τι συναντάς; 

Στον φανταστικό κόσμο ενός παιδιού μπορούν να υπάρξουν τα πάντα, ακόμη και δαίμονες με μη ωραιοποιημένο μανδύα. Ωστόσο, στα παιδιά το «κακό» εμφανίζεται με ένα ωραίο πρόσωπο. Το ωραίο-κακό πάντα μπορεί να προσεγγίσει το θύμα του πιο εύκολα. Τα παιδιά συνήθως είναι εύκολα θύματα πολλών πραγμάτων… Εκεί έξω υπάρχουν τα πάντα… Πολλές φορές, όταν αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τον κόσμο γύρω μας, βλέπουμε πως οι δαίμονες των παιδικών μας χρόνων δεν είναι άλλοι από τους ανθρώπους πλάι μας. Δε θα διαφοροποιήσω τον καλλιτεχνικό χώρο από τους υπόλοιπους. Ο κίνδυνος και τα «περίεργα» υπάρχουν παντού με την όποια διακύμανση εμφάνισης του κάθε φαινομένου ανάλογα τον χώρο.

Παρακολουθώντας πολύ θέατρο και αγαπώντας ιδιαίτερα το μουσικό θέατρο, παρακολουθώ νέα ταλαντούχα παιδιά τα οποία είναι ηθοποιοί, μουσικοί, χορευτές. Μια τέτοια πολύπλευρη καλλιτεχνική προσωπικότητα είσαι κι εσύ Σταμάτη. Πες μου για αυτό.

Ας ξεκινήσω με το ότι υπάρχουν πάρα πολλά νέα παιδιά με ταλέντο σε όλα. Βλέπουμε εξαιρετικούς performers σε μεγάλες παραγωγές. Το κακό είναι πως τα νέα παιδιά με αυτά τα ταλέντα συνήθως δεν έχουν γίνει γνωστά από την τηλεόραση, ώστε να έχουν κεντρικούς ρόλους. Δεν τα ξέρουν οι μέσοι θεατές και οι φιλότεχνοι του καναπέ. Προσωπικά, δεν ξέρω αν ανήκω σε αυτούς τους υπερταλαντούχους συναδέλφους μου, τους οποίους κι εγώ θαυμάζω, αλλά σίγουρα είμαι πολύπλευρος. Αυτό το χαρακτηριστικό μου ίσως ήταν αναπόφευκτο, έχοντας έντονη διάσπαση προσοχής και όντας ένας άνθρωπος που θέλει συνεχώς να δοκιμάζει νέα πράγματα και να δοκιμάζεται μέσα σε αυτά.

Είδες, τελικά, μια διάσπαση προσοχής στην παιδική ηλικία πόση δημιουργία μπορεί να φέρνει στην ενήλικη ζωή;

Μα δεν την αντιμετώπισα ποτέ ως πρόβλημα. Επίσης, δεν την έχω εγκαταλείψει! (Γελάει)

Ούτε κι εκείνη, έτσι;

(Γελάμε, γιατί ξέρουμε ότι αυτή η διάσπαση προσοχής αποτελεί την πηγή της δημιουργίας) Ούτε κι εκείνη! Είμαστε αχώριστοι! Η διάσπαση προσοχής με έκανε γρήγορο. Αν αργούσα να διαβάσω, να μάθω κάτι, να περπατήσω, να μιλήσω κ.λπ., δεν θα τελείωνα ποτέ… Θα τα παρατούσα όλα στη μέση. Οπότε, ως υπεύθυνος άνθρωπος με διάσπαση προσοχής, τα έκανα και τα κάνω όλα γρήγορα, αλλά προσεκτικά, έτσι ώστε να έχω ένα καλό αποτέλεσμα στην όποια ενέργεια μου. Αυτό το χαρακτηριστικό με βοηθάει στο να κάνω πολλά πράγματα ταυτόχρονα, να πετάγομαι από το ένα θέμα στο άλλο, να μελετάω πολλά και διαφορετικά projects την ίδια χρονική στιγμή και να μπλέκονται οι προσλαμβάνουσες μου στο μυαλό μου. Οι δικοί μου άνθρωποι το έχουν αγαπήσει… Εξάλλου, αυτό είμαι…

Σταμάτη, είσαι και μουσικός, είσαι και τενόρος, είσαι και ηθοποιός. Το χορευτής, όμως, πως προκύπτει; 

(Γελάει) Δεν προκύπτει. Σε αρκετές δουλειές χρειάζεται να χορέψω, ωστόσο δεν είμαι χορευτής. Έχω κάνει συστηματικά μαθήματα χορού, καθώς και σεμινάρια κινησιολογίας, με σκοπό να γνωρίσω το σώμα μου. Το σώμα μας και η γνώση αυτού μας βοηθάει στη δουλειά μας. Με έχουν χαρακτηρίσει και χορευτή σε κάποιες δουλειές μου που έχει χρειαστεί να κάνω κάτι πιο απαιτητικό, αλλά όχι, δεν είμαι χορευτής.

Σε είδα στην παράσταση «Ορφέας στον Άδη» και μάλιστα σου είπα ότι ήσουν ο καλύτερος φτερωτός Ερμής που έχουμε δει. Ε, εκεί, λοιπόν, χόρευες!

Αυτόν τον ρόλο τον λάτρεψα πραγματικά· ήταν από τις δουλειές που μου έλειψε ήδη από την επόμενη ημέρα της τελευταίας παράστασης. Άκουσα από πολλούς που με είδαν πως ήταν σαν να βλέπουν ένα πραγματικό Ερμή. Έδωσα πολλά δικά μου στοιχεία στον ρόλο και, μετά από προσωπική μελέτη της ελληνικής μυθολογίας, «δανείστηκα» στοιχεία, ώστε να προσθέσω στον δικό μου Ερμή. Αυτό βέβαια δε θα είχε γίνει, αν δεν με πρότεινε για τον συγκεκριμένο ρόλο ο Δημήτρης Γιάκας, με τον οποίο μελέτησα, στην πορεία, μουσικά τον ρόλο και δεν με είχαν καθοδηγήσει ο σκηνοθέτης Ισίδωρος Σιδέρης και ο χορογράφος Διονύσης Τσαφταρίδης. Ο συγκεκριμένος ρόλος είχε μια έντονη κινησιολογία και ένα απαιτητικό μουσικοχορευτικό σόλο. Ήταν ένα αγώνας δρόμου η παρουσία του Ερμή. Σίγουρα οι απαιτήσεις ήταν υψηλές, διότι έπρεπε να τρέχω και να κινούμαι ασταμάτητα, ενώ παράλληλα να μιλάω και να τραγουδάω.

Μπορώ να σε αποκαλώ λοιπόν και χορευτή!

(Γελάει, γέρνει το κεφάλι και φέρνει το δεξί του χέρι στην καρδιά, ευχαριστώντας με) Αισθάνομαι τυχερός που δοκιμάστηκα σε κάτι τέτοιο. Στον «Ορφέα στον Άδη», που με είδες, πραγματικά χόρευα και μάλιστα το διασκέδαζα πολύ. Μου αρέσει να χορεύω. Αλλά, Έλενα, με τίποτα δεν θα με χαρακτήριζα χορευτή. Έχουμε συνηθίσει ο καθένας να βάζει ταμπέλες και να οικειοποιείται τίτλους και ιδιότητες. Μου αρέσει να χορεύω και να κινούμαι. Έχω δουλέψει αρκετά για να έχω μια κάποια τεχνική και ευκολία πάνω σ’ αυτό. Και περιττό να σου πω (λέει γελώντας) ότι σε όλο το ταξίδι του «Ορφέα στον Άδη», είχα ζαλίσει τη βοηθό χορογράφου, Μαριλού Ανδρίκου, ρωτώντας την αν κάνω καλά τις κινήσεις μου κ.τ.λ., κ.τ.λ.

Αλήθεια, σήμερα οι νέοι καλλιτέχνες πώς αντιμετωπίζονται; Οι απαιτήσεις των παραγωγών, των σκηνοθετών ή ακόμη και των πρωταγωνιστών είναι υψηλές; Είναι απαγορευτικές; Υπάρχει το ανάλογο αντίκρισμα; Σέβονται τον νέο καλλιτέχνη; Πολλά μαζί στην ερώτηση…

Κοίτα Έλενα… μπορείς να συναντήσεις τα πάντα. Το νόμισμα έχει δύο όψεις. Συνήθως, δεν σέβονται τους χρόνους των νέων καλλιτεχνών, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στις πολύωρες ακροάσεις και στις πρόβες που δεν σε χρησιμοποιούν. Ναι, οι απαιτήσεις συνήθως είναι υψηλές. Ζητάνε πληθώρα ικανοτήτων από τους νέους, κάτι το οποίο δεν είναι παράλογο. Όταν ζητάει ένας σκηνοθέτης/παραγωγός νέους συνεργάτες, σίγουρα έχει απαιτήσεις. Απαγορευτικές απαιτήσεις μπορεί να είναι από μια δεξιότητα σε χορό ή τραγούδι μέχρι εξωτερικά χαρακτηριστικά (ύψος, βάρος, χρώματα κτλ). Αν αντίκρισμα εννοείς οικονομικές απολαβές, με βεβαιότητα σου λέω πως δεν υπάρχει.

Πιστεύεις ότι στο εξωτερικό για έναν ολοκληρωμένο καλλιτέχνη τα πράγματα είναι ευκολότερα;

Δεν μπορώ να ξέρω. Ο καθένας έχει τους προσωπικούς του στόχους. Βλέπω συνεχώς ανθρώπους να θέλουν να δοκιμάσουν την τύχη τους “έξω” ή να μιζεριάζουν που δεν το τόλμησαν. Σίγουρα, το να είσαι ολοκληρωμένος σε έναν κλάδο απαιτεί σωστή εκπαιδευτική πορεία. Επομένως, αν εκπαιδευτείς στην χώρα στην οποία θέλεις να γίνεις καλλιτεχνικό γρανάζι τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα.

Εσένα Σταμάτη, θα σε ενδιέφερε να πας στο εξωτερικό; Για να κάνεις σεμινάρια; Ή για να ζήσεις και να δουλέψεις εκεί; 

Για επιμορφωτικό πλαίσιο σπουδών θα με ενδιέφερε να πάω «έξω», αλλά και «μέσα». Υπάρχουν άνθρωποι στην Ελλάδα που θα ήθελα να δουλέψω μαζί τους και να μαθητεύσω στο πλάι τους. Δεν ανήκω στους νέους που θα ήθελαν να πάνε οπωσδήποτε «έξω». Ζω ακριβώς όπως θα ήθελα εδώ. Φυσικά, η περίοδος αυτή είναι ζόρικη, αλλά προσωπικά καταφέρνω να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα και να έχω μικρά και σταθερά βήματα. Μου αρέσει η γλώσσα μου, η χώρα μου και οι άνθρωποι μου. Όχι, δεν θα έφευγα.

Σήμερα στην Ελλάδα των τόσων πολλών προβλημάτων ένας νέος δημιουργός πώς επιβιώνει; Με ποιον τρόπο μπορεί να επικοινωνήσει την τέχνη του;

Δεν επιβιώνει. Δεν μπορείς να βιοποριστείς από τη δημιουργία, όντας ειδικά νέος δημιουργός. Ωστόσο, το να επικοινωνήσεις την τέχνη σου σίγουρα θέλει επιμονή, υπομονή, κάποιο κεφάλαιο και ανθρώπους να σε αγαπάνε και να σε στηρίζουν.

Εσύ λοιπόν είσαι από τους «τυχερούς» που μπόρεσες να επικοινωνήσεις την τέχνη σου! Η πρώτη σου δουλειά το «Μάνα» άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις και χαρακτηρίστηκε νέο είδος θεάτρου.

Αυτό δεν μπορώ να το κρίνω εγώ, διότι για μένα είναι ένα αποτέλεσμα της παιδείας, των επιρροών και της φαντασίας μου. Σίγουρα έχω πρωτότυπα πράγματα και είναι ένα είδος που δε συναντάς εύκολα, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Πιστεύω πως ό,τι κι αν είναι, έχει μια καθαρή ταυτότητα, η οποία είναι δική μου. Η σκηνοθετική μου γραμμή και η αισθητική μου είναι τα δύο κύρια χαρακτηριστικά του «Μάνα» που θέλω να δω και σε έργα άλλων δημιουργών. Σκέπτομαι κάτι ήδη γνωστό για την επόμενη σαιζόν. Εκεί θα μπορέσω να δώσω την ταυτότητά μου σε κάτι ήδη υπάρχον. Το «Μάνα» είναι δικό μου και ευτύχησα να το παρουσιάσω όπως ακριβώς ήθελα.

Εκτός από νέο είδος θεάτρου χαρακτηρίστηκε και ως σκοτεινό, γκροτέσκο, μουσικό παραμύθι. Συμφωνείς με αυτούς τους χαρακτηρισμούς που του αποδόθηκαν;

Αυτό που έχω να σου πω για τους χαρακτηρισμούς, σκοτεινό μουσικό κοινωνικό παραμύθι για ενήλικες, μπορεί εύκολα να τους καταλάβει κάποιος αν ανταποκρίνονται στο «Μάνα», διαβάζοντας το βιβλίο και ακούγοντας το cd (MANA- Εκδόσεις i-Write Publications 2018)*. Το «Μάνα» έχει έντονη την ύπαρξη μουσικής. Το περιβάλλον του αποτελείται από τραγούδια και μουσικούς μονολόγους, ενώ θίγει κοινωνικά ζητήματα, τα οποία παρουσιάζονται υπό τη μορφή παραμυθιού, αλλά σε μια γλώσσα για ενήλικες. Κύριο στοιχείο είναι η αναφορά στο βερολινέζικο καμπαρέ, καθώς και στην γκροτέσκο αισθητική.

Παραμύθι για ενήλικες λοιπόν. Και η σχέση του Σταμάτη με τα παιδιά;

Έχω ασχοληθεί με μουσικοπαιδαγωγικά συστήματα διδασκαλίας και έχω εργαστεί πέντε χρόνια σε θεατρικές παραστάσεις για παιδιά. Επίσης, έχω διδάξει σε παιδιά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δυστυχώς πλέον δεν έχω επαφή με παιδιά.

Και δεν μπορώ να μη σε ρωτήσω για τη σχέση σου με τους γονείς σου και ειδικά με τη μητέρα σου…

Καταλαβαίνω την ερώτησή σου, Έλενα. Η σχέση με τους γονείς μου είναι πάρα πολύ καλή. Αλλά, πολλοί, με αφορμή το «Μάνα», με ρωτάνε για τη σχέση μου με τη μητέρα μου… ακόμη και φίλοι μου. Στο «Μάνα», όμως, παρουσιάζεται η ιδέα της μάνας και κυρίως μέσα στο πλαίσιο δύσκολων ανθρωπίνων σχέσεων. Ευτυχώς, εγώ έχω μια μητέρα που μου έδωσε δύναμη να σταθώ από νωρίς στα πόδια μου.

Τα παιδιά, όμως, έχουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν τα προβλήματά τους στους γονείς ή στους δασκάλους τους;

Τα παιδιά πρέπει να μπορούν να μιλάνε στους ενήλικες του κύκλου τους για κάθε τι που τα προβληματίζει. Πρέπει να μπορεί να υπάρχει ένα κλίμα τέτοιο, ώστε το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια, να μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα και να επικοινωνήσει τα προβλήματα που το απασχολούν. Σίγουρα οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν τα μάτια τους ανοικτά και να παρατηρούν την όποια αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού.

Και ας έρθουμε στο σήμερα. Σε λίγες ημέρες έχει πρεμιέρα η παράσταση «Οι στοιχειωμένοι» του Δημήτρη Μαραμή, στην οποία και συμμετέχεις. Για δεύτερη φορά με τον Μαραμή, σωστά; 

Ναι. Έχουμε πρεμιέρα με τους «Στοιχειωμένους» του Δημήτρη Μαραμή σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 28 Φλεβάρη. Αισθάνομαι τυχερός που είμαι μέρος αυτής της παραγωγής, διότι πιστεύω είναι ένα έργο το οποίο δημιουργεί ένα νέο είδος, μαζί με τον «Ερωτόκριτο», στα μουσικά δεδομένα της Ελλάδος. Είναι ένα ελληνικό μιούζικαλ με θέμα την ελληνική δημοτική ποίηση και μουσική και έχει έντονο το στοιχείο της παράδοσής μας. Η συνεργασία μου με τον Δημήτρη Μαραμή είναι αρμονική. Σπάνια συναντάς ανθρώπους υπερταλαντούχους, γειωμένους και πραγματικούς καλλιτέχνες που σέβονται και αγαπούν τους συνεργάτες τους. Σας περιμένουμε λοιπόν σε λίγες μέρες να μας δείτε.

Με ποιο κριτήριο επιλέγεις μια συνεργασία;

Ως performer, μας επιλέγουν. Είτε πηγαίνω σε ακροάσεις είτε δέχομαι κάλεσμα από ανθρώπους που ήδη με ξέρουν προσωπικά ή καλλιτεχνικά. Τώρα, όταν έχω εγώ την επιλογή, σίγουρα κοιτάω αν ταιριάζει η διαθεσιμότητά μου με τις ανάγκες της παραγωγής, καθώς και αν μου ταιριάζει αυτό που θέλουν να κάνω. Σημαντικός παράγοντας είναι ο χώρος, οι συνάδελφοι και η αμοιβή, παράμετροι που αφορούν κάθε εργαζόμενο.

Σταμάτη ποια είναι η σχέση σου με τα social media; 

(Γελάει πάλι γιατί υποψιάζεται που το πηγαίνω) Νομίζω καλή. Έχω Facebook (δύο προφίλ και page), Instagram και YouTube profile. Τα χρησιμοποιώ, από το να επικοινωνώ με φίλους και γνωστούς, μέχρι να επικοινωνώ τη δουλειά μου. Βοηθάνε πολύ. Το κάθε μέσο δεν είναι από μόνο του καλό ή κακό. Ο τρόπος χρήσης του είναι το θέμα.

Ωραία! Και τώρα Σταμάτη μίλα μου για τη σχέση σου με το «550». 

(Γελάει πολύ) Είναι μια ερώτηση που δέχομαι σχεδόν καθημερινά μετά από μια αυθόρμητη σειρά δημοσιεύσεων μου στο Facebook. Δημοσιεύω λοιπόν από τις αρχές του 2019 κάποια περιστατικά που μου συμβαίνουν μέσα στο λεωφορείο 550. Μου αρέσει να παρατηρώ τον κόσμο γύρω μου. Έτσι, μέσα από μια χιουμοριστική ματιά, καταγράφω σκηνές καθημερινής τρέλας μέσα στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Το 550 είναι το αγαπημένο μου, διότι ενώνει το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Ο Βαφτιστικός, Οι Στοιχειωμένοι) με την Εθνική Λυρική Σκηνή (Σιμόν Μποκανέγκρα) και τον χώρο προβών του Δήμου Αθηναίων (Ορφέας στον Άδη) με το σπίτι μου. Μετά από προτροπή, σκέφτομαι να κρατήσω ημερολόγιο, να τα συγκεντρώσω και κάπως να τα παρουσιάσω…

Ωραία ιδέα αυτή με το ημερολόγιο! Θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, γιατί ο τρόπος που παρατηρείς και περιγράφεις τα συμβάντα στα ΜΜΜ έχει φανατικούς αναγνώστες!

Σταμάτη, εάν κάποιος αναζητήσει στο Google το όνομα σου θα βρει πολλές συνεντεύξεις σου, στον ηλεκτρονικό τύπο ή σε τηλεοπτικές εκπομπές. Επίσης, έχεις παρουσία και στο YouTube. Εμένα όμως θα μ’ ενδιέφερε να γνωρίσουμε λίγο περισσότερο τον Σταμάτη και σαν άνθρωπο. Με την άδεια σου λοιπόν, δώσε μας κάποιες γρήγορες και αυθόρμητες απαντήσεις… 

Το μότο της ζωής σου; 

Δεν έχω ένα. Αλλάζω ανά περιόδους. Σίγουρα ένα βασικό είναι το: Κέφι-χορός-τραγούδι.

Τι σου αρέσει πιο πολύ στον εαυτό σου; 

Η αισιοδοξία μου.

Στις αποφάσεις σου σε οδηγεί η λογική ή το θυμικό;

Κυρίως η λογική.

Δράμα ή κωμωδία; 

Δράμα ως θεατής. Κωμωδία ως performer.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σου; 

Η απώλεια αγαπημένων προσώπων, καθώς και του εαυτού μου.

Εάν μπορούσες να επιλέξεις την εποχή που θα ήθελες να ζήσεις, ποια θα ήταν αυτή; 

Μου αρέσει το τώρα.

Τι τίτλο θα έδινες στην αυτοβιογραφία σου; 

21 Φλεβάρη (ημέρα γενεθλίων μου)

Τι θα ήθελες ο κόσμος να γνωρίζει για τον Σταμάτη σαν άνθρωπο και τι σαν καλλιτέχνη; 

Δε θα ήθελα κάτι συγκεκριμένο. Θα ήθελα ο καθένας να σχηματίζει τη δική του γνώμη τόσο για το καλλιτέχνη Σταμάτη όσο και για τον άνθρωπο.

21/2/2019. Είναι η ημέρα που δημοσιεύεται η συνέντευξή σου, ένας χρόνος μετά τη δημοσίευση του πρώτου σου προσωπικού videoclip με τίτλο «Μάνα»**. Φέτος 21/2 δημοσιεύονται τα best of της παράστασης στο YouTube*** και φυσικά είναι η ημέρα των γενεθλίων σου. Τι θα ήθελες να ευχηθείς, γενικά και στον Σταμάτη, ειδικά. 

Εύχομαι κάτι ουτοπικό. Παγκόσμια ειρήνη και υγεία. Στον Σταμάτη εύχομαι να είναι πάντα χαμογελαστός, υγιής, ενεργός καλλιτεχνικά και με ανθρώπους που αγαπάει και τον αγαπάνε.

Εγώ Σταμάτη σου εύχομαι, το συρτάρι εκείνο που έχεις στο γραφείο σου και είναι γεμάτο από θεατρικά έργα να αδειάσει πολύ σύντομα κι εσύ να πραγματοποιήσεις όλα τα όνειρα που έκανες στο παιδικό σου δωμάτιο. 

Έλενα, σε ευχαριστώ πολύ!

*Το βιβλίο με το cd του «Μάνα» κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο 2018, από τις εκδόσεις I-write Publications. Μπορεί κάποιος να το βρει στον εκδοτικό οίκο, καθώς και στα βιβλιοπωλεία Ιανός, Πολιτεία, bookplus, Πρωτοτυπία. Περιέχονται σκίτσα, καθώς και QR Code. Υπάρχει ηχογραφημένο ολόκληρο το κείμενο της παράστασης με τα μουσικά χαλιά, καθώς και τα τραγούδια. Μπορεί ο αναγνώστης να παρακολουθήσει ακουστικά την στουντιακή εκδοχή της παράστασης. 

**

***