Τα «Οργισμένα Νιάτα» του John Osborne, ένα έργο της μεταπολεμικής περιόδου, κάνει πρωταγωνιστές εικοσάρηδες νέους, οι οποίοι δεν έχουν καμιά προοπτική ζωής και βρίσκονται στα όρια της κοινωνικής έκρηξης. Ένα έργο που τα νοήματά του δεν είναι εμφανή σε πρώτο επίπεδο. Ένα έργο που οι ήρωές του μπορεί και να μοιάζουν με τους (κάποιους) νέους της εποχής μας… Η Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου το μεταφράζει και εμπιστεύεται τη σκηνοθεσία του στον Θοδωρή Βουρνά. Το απολαμβάνουμε στο Θέατρο Αγγέλων Βήμα.
Με τον Θοδωρή προσπαθήσαμε να συναντηθούμε ή να τα πούμε μετά την πρεμιέρα της παράστασης του, αλλά τελικά η συνέντευξη έγινε τηλεφωνικά… Με κάποιες ώρες καθυστέρηση κι ενώ εγώ βιαζόμουν να φύγω για μια άλλη παράσταση στο θέατρο Καρέζη. Και η συνομιλία μας ξεκίνησε με λίγο ανορθόδοξο τρόπο…
Θοδωρή μου, έχω πολύ λίγο χρόνο στη διάθεση μου… πρέπει να φύγω για το θέατρο…
Σε ποιο θέατρο θα πας σήμερα, Έλενα;
Στο θέατρο Καρέζη….
Αααα, τέλεια…. Στο θέατρο Καρέζη είδα την πρώτη μου παράσταση… «Ο θάνατος του εμποράκου» με τον Κώστα Καζάκο… Πάντα αυτό το θέατρο το ‘χω μέσα στην ψυχή μου… Την παράσταση την είχα δει όταν ήμουνα Γ’ Δημοτικού και στην Ε’ Δημοτικού είχα γράψει έκθεση.
Μάλιστα… Κι από εκεί λοιπόν ξεκίνησε η ιστορία σου; Εκεί πρωτοαγάπησες το θέατρο;
Το «κακό» ξεκίνησε από πολύ-πολύ μικρή ηλικία, γιατί έμενα δίπλα στο θέατρο Βράχων και οι γονείς μου αγαπούσαν πολύ το θέατρο και πηγαίναμε συχνά. Όμως, για την αγάπη μου στο θέατρο ευθύνεται κυρίως η πνευματική μου μητέρα, η Βίκυ. Την εποχή εκείνη η νονά μου σπούδαζε στη Θεσσαλονίκη και κάθε φορά που ερχότανε στην Αθήνα πάντα με πήγαινε στο θέατρο.
Και στη συνέχεια; Εσύ πότε αποφασίζεις ότι θέλεις να ασχοληθείς με το θέατρο;
Πάντα ήξερα ότι θέλω να ασχοληθώ με το θέατρο και μάλιστα ως σκηνοθέτης. Ποτέ μου δεν είχα βλέψεις να γίνω ηθοποιός. Απλά ήθελα να γίνω σκηνοθέτης θεάτρου και κινηματογράφου.
Οπότε κάνεις και τις ανάλογες σπουδές…
Η αλήθεια είναι ότι λίγο καθυστέρησα, γιατί άργησα να βάλω τη ζωή μου σε μια τάξη… Αλλά όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου για σκηνοθεσία κινηματογράφου στο ΙΕΚ Ακμή, παράλληλα παρακολουθούσα και σεμινάρια για τη σκηνοθεσία στο θέατρο. Κι σχεδόν αμέσως έκανα την πρώτη μου παράσταση. Και από τότε έχουν περάσει 12 χρόνια…
Η πρώτη σου παράσταση ποια ήταν;
Ήταν το «Human Voices», μια διασκευή στους μονολόγους του Jean Cocteau, στο Φεστιβάλ Off-Off επί Κολωνού, το 2010. Επίσης το 2010 πήγα, ως διαγωνιζόμενος και στο Φεστιβάλ Δράμας με τη δική μου ταινία μικρού μήκους, «Ποιος δεν μετανιώνει».
Και από τότε έως σήμερα πόσες παραστάσεις έχεις στο ενεργητικό σου;
Είναι περίπου 30 παραστάσεις…
Και πόσες ταινίες;
Εννιά μικρού μήκους ταινίες, μια μεγάλου μήκους και ένα μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ.
Η τελευταία σου μεγάλου μήκους ταινία, «Dissolved», την οποία ετοίμαζες την περίοδο της καραντίνας, θα βγει στις αίθουσες;
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο World of Film στη Γλασκόβη, όπου και κέρδισε το 1ο Βραβείο, πρώτης ταινίας σκηνοθέτη και αναμένουμε τις προβολές της στα διάφορα Φεστιβάλ στη χώρα μας.
Θοδωρή, για δεύτερη χρονιά ανεβάζεις στο θέατρο Αγγέλων Βήμα, την παράσταση «Οργισμένα Νιάτα».
Είδες πώς τα φέρνει η ζωή; Δεκατέσσερις μήνες περάσανε από την πρώτη πρεμιέρα… Εάν θυμάσαι Έλενα, την επόμενη ημέρα της πρεμιέρας έκλεισαν λόγω covid19 όλα τα θέατρα…
Να υποθέσω, λοιπόν, ότι αυτός είναι και ο λόγος που επανέρχεσαι με την ίδια παράσταση…
Ακριβώς… αφού δεν ολοκληρώθηκε κάτι την πρώτη φορά… Γιατί μόλις ολοκληρώσαμε τις πρόβες και είχαμε ένα αποτέλεσμα μας διέκοψε ο κορονοϊός…
Ας μιλήσουμε λοιπόν για τα «Οργισμένα Νιάτα»…
Είναι ένα έργο το οποίο μου ανέθεσε η κα Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου, η οποία έχει κάνει και την μετάφραση και ανήκει στη θεματική ενότητα που είχε επιλεγεί από το Αγγέλων Βήμα την προηγούμενη σαιζόν.
Παρατήρησα ότι έχουν γίνει κάποιες αλλαγές στους ηθοποιούς της παράστασης.
Ναι, έχουμε δύο αλλαγές. Αρχικά ήταν ο Κωνσταντίνος Ελματζίογλου (ως Τζίμμυ) και η Μελίνα Σπετσιέρη (ως Έλενα), αλλά εξαιτίας άλλων υποχρεώσεών τους για φέτος, αντικαταστάθηκαν. Θέλω να πω ότι είναι δύο παιδιά με τα οποία δεθήκαμε και χάρηκα πολύ που δουλέψαμε μαζί. Στ’ αλήθεια ανυπομονώ να τους συναντήσω και σε άλλες συνεργασίες. Έτσι λοιπόν, φέτος η ομάδα των ηθοποιών μας αποτελείται από τους: Παναγιώτη Κουρτέση (ως Τζίμμυ), Λία Τσάνα (ως Άλισον), Κωνσταντίνο Βασιλόπουλο (ως Κλίφφ), Κατερίνα Αντζουλάτου (ως Έλενα) και Πάνο Τζίνο (ως Ταγματάρχη Ρέντφερν, πατέρας της Άλισον). Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα μ ΄αυτήν την παράσταση, νιώθω πως είμαι δις τυχερός….
Εξήγησέ μας, σε παρακαλώ, γιατί είναι «οργισμένα» αυτά τα «νιάτα» του Osborne;
Κατ’ αρχάς, αυτή είναι η ελληνική μετάφραση του έργου… Προσωπικά περισσότερο το έχω στο μυαλό μου με τον αγγλικό τίτλο, «Look Back in Anger». Το «οργισμένα νιάτα» είναι ουσιαστικά ένας iconic τίτλος, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε στο πρώτο ανέβασμα της παράστασης στην Ελλάδα, τη δεκαετία του 1960, από τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ. Και τελικά είναι ο τίτλος που επικράτησε στη συνείδηση του κοινού. Κι επειδή το ανέβασμα που κάνω δεν είναι πειραματικό, αλλά είναι μια πιο γραμμική ανάγνωση του έργου, επέλεξα να κρατήσω αυτόν τον τίτλο.
Η οργή των νέων αυτών πού συναντάται μέσα στο έργο;
Η οργή Έλενα δεν είναι εμφανής, γιατί έχει να κάνει με τους εαυτούς τους. Αυτό δεν συμβαίνει σχεδόν πάντα; Επί της ουσίας την οργή την έχουμε με τον εαυτό μας… Είμαι θυμωμένος με μένα και για τις επιλογές που έχω κάνει και πολλές φορές όλο αυτό το κάνω εικόνα στον άνθρωπο που έχω απέναντί μου… στον φίλο μου, στον σύντροφό μου, γενικά στον άνθρωπο με τον οποίο έχω επιλέξει να μοιράζομαι την καθημερινότητά μου… Οπότε στην παράσταση βλέπουμε τους ήρωές μας να είναι οργισμένοι περισσότερο με τον εαυτό τους, για όσα έχουν κάνει ή όσα δεν έχουν κάνει… και όλοι τους βρίσκονται σε μια πορεία να πάρουν τις αποφάσεις που θα τους ολοκληρώσουν σαν ανθρώπους. Χωρίς όμως να συμβιβαστούν… αλλά να αποδεχτούνε τον άλλον και να του δώσουν χώρο για να είναι ο εαυτός του.
Και παράλληλα να δώσουν χώρο και στον ίδιο τους τον εαυτό, που μάλλον δεν τον αποδέχονται…
Ακριβώς. Πρέπει να δώσουν χώρο και στον ίδιο τους τον εαυτό, όπως και στη συνύπαρξή τους με ένα δεύτερο άτομο.
Ναι, είναι εμφανές το «δεν μου πολυαρέσω»…
Ε, γι’ αυτό είναι η οργή προς τον εαυτό τους και όχι προς τον άλλον… Απλά δεν μπορούν να κάνουν αυτόν τον καθρέφτη, για να καταλάβουν ότι είναι δικό του το θέμα και το χρησιμοποιούν σε αυτόν που έχουν απέναντί τους.
Τι μας διδάσκει αυτό το έργο του Osborne;
Μας διδάσκει το πιο απλό απ’ όλα… Να αγαπάμε και να αποδεχόμαστε. Όπως συμβαίνει και στο τέλος όπου αποδέχονται με αγάπη ο ένας τον άλλο. Δεν έχουν λύσει τις διαφορές τους… Δεν έχουν γεφυρώσει το χάσμα, που μπορεί να νιώθουν ότι υπάρχει μεταξύ τους, αλλά αποδέχονται τον άλλον όπως είναι, γιατί υπερισχύει η αγάπη. Αγάπη και αποδοχή λοιπόν.
Αυτά είναι που θα πάρει μαζί του φεύγοντας ο θεατής;
Οπωσδήποτε αυτά, αλλά ελπίζω να έχει συμπαθήσει αυτούς τους τέσσερις χαρακτήρες, να έχει ταυτιστεί με κάποιον απ’ αυτούς, είτε με το χιούμορ τους, είτε με τις ρωγμές τους και να πάρει μαζί του ένα μικρό υλικό σκέψης για το βράδυ του.
Καλή επιτυχία λοιπόν στα «Οργισμένα Νιάτα» και ευχή, αυτή τη φορά να ολοκληρώσουν τη σαιζόν. Αλλά επειδή δεν κάθεσαι ήσυχος, πες μας τι άλλο να περιμένουμε από εσένα για φέτος…
(γελάει) Πολύ σύντομα λοιπόν θα είμαι στο θέατρο 104…
Α, επιστρέφεις στο 104 λοιπόν….
Επιστρέφω, με το καλό, από τον Δεκέμβριο, με τη «Ζωή μου στην Τέχνη» με ανανεωμένη διανομή. Στο φετινό ανέβασμα στο cast θα είναι ο Γιώργος Ημέρης, ο Γιάννης Σίντος και η Στεφανή Καπετανίδη. Ακόμα τον Ιανουάριο θα παρουσιάσουμε το έργο «Τα κορίτσια δεν πρέπει να παίζουνε ποδόσφαιρο» της Μάρτα Μπουτσάκα. Είναι ένα ισπανικό έργο το οποίο θίγει κάποια πολύ επίκαιρα θέματα των καιρών μας.
Λέμε ονόματα των συνεργατών σου;
Τους ρόλους του έργου θα ερμηνεύσουν οι Βάγια Ματαφσκή, Νίνα Λαμπριανίδη και ο Αντώνης Γιαννακός.
Θοδωρή μου, εύχομαι καλή επιτυχία σε ότι και να κάνετε! Και σε ευχαριστώ πολύ.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ‘ΟΡΓΙΣΜΕΝΑ ΝΙΑΤΑ’
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2021-2022
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ
Παράσταση Πρώτη:
ΟΡΓΙΣΜΕΝΑ ΝΙΑΤΑ του John Osborne
(Αρχικός τίτλος του έργου: Look Back in Anger=Κοίτα πίσω με Θυμό)
Πρεμιέρα: Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2021
Επιλογή Δραματολογίου-Μετάφραση: Μαργ. Δαλαμάγκα-Καλογήρου Σκηνοθεσία: Θοδωρής Βουρνάς
Το έργο αυτό του 26χρονου και πρωτοεμφανιζόμενου John Osborne ανέβηκε σε παγκόσμια πρεμιέρα στις 8-5-1956 στο Royal Court Theatre του Λονδίνου και χαρακτηρίστηκε ως «η νάρκη που τίναξε στον αέρα την θεατρική πραγματικότητα με τα κομμάτια της να ξαναπέφτουν σε μία γη που ποτέ πια δεν θα ήταν η ίδια.»
Οι βασικές τομές που το Look Back in Anger εισήγαγε ήταν ότι μετέφερε την θεατρική δράση από τα συνηθισμένα σαλόνια «στην κουζίνα», έφερε στο θεατρικό προσκήνιο εικοσάρηδες πρωταγωνιστές σε μνημειώδεις ρόλους και έβαλε τους θεατές μπροστά στα προβλήματα μιας ολόκληρης μεταπολεμικής γενιάς που η έλλειψη κάθε προοπτικής μετά από έναν παγκόσμιο πόλεμο την είχε φέρει σε σημείο κοινωνικής έκρηξης.
Ακόμη, κατέγραψε την απεικόνιση της ζωής αυτής της γενιάς με λόγο άμεσο, ωμό, αλλά και τρυφερό, έως και απροσδόκητα ποιητικό, βάζοντας στο τραπέζι μαζί θέματα εντελώς διαφορετικά, όπως το σεξ, ο πόλεμος των τάξεων, η θρησκεία, η πολιτική, ο τύπος, η νοσταλγία για την Αγγλική ταυτότητα που χανόταν, και -όλα αυτά- με έναν τρόπο πρωτοφανή για την εντελώς απροσποίητη απλότητα, την ορμή, την αλήθεια και την γνησιότητά του.
Με αυτό του το έργο, ο Osborne επηρέασε και άνοιξε δρόμο για συγγραφείς του βεληνεκούς των Harold Pinter, David Hare, Simon Stevens, Sheilagh Delaney, Arnold Whesker και άλλων πολλών.
Στο Look Back in Anger, η γενιά των «οργισμένων» εκπροσωπείται από τέσσερις νέους. Τον Τζίμμυ, που μιλάει με το στόμα και την ψυχή του ίδιου του συγγραφέα, άλλωστε το έργο είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφικό. Ο Τζίμμυ είναι μορφωμένος, ευφυέστατος και ανυπότακτος. Ζει φανερά κάτω από τις δυνατότητές του και αυτό τον συνθλίβει. Ο Τζίμμυ είναι παντρεμένος με την Άλισον, την οποία συνήθως χρησιμοποιεί ως αποδέκτη της ηχηρής αντίδρασής του στην καταγωγή της, στην τάξη στην οποία ανήκει, αλλά στην κοινωνία και τους κανόνες της εν γένει. Η Άλισον είναι μοναχοπαίδι μεγαλοαστικής οικογένειας, μεγαλωμένη στην Ινδία ως μοναχοπαίδι Άγγλου ανωτάτης κοινωνικής θέσης. Ερωτεύτηκε παράφορα τον «διαφορετικό» Τζίμμυ και τον παντρεύτηκε παρά την έντονη άρνηση των γονιών της. Ο Τζίμμυ και η Άλισον, μετά τον γάμο τους ζουν στο περιθώριο, σε μια σοφίτα της κακιάς ώρας.
Σε ένα δωμάτιο δίπλα τους μένει ο Κλιφφ, αδελφικός φίλος του Τζίμμυ, πιο συμβιβασμένος με την κατάσταση από αυτόν, αγνός, πράος, καλόψυχος, με εξισορροπιστική στάση, χιούμορ και πολλή αγάπη για το ζευγάρι. Στην ζωή των τριών εισβάλλει απροειδοποίητα η Έλενα, «φίλη» της Άλισον που έρχεται να την βρει επειδή «θέλει το καλό της». Για το «καλό» της Άλισον, η Έλενα φέρνει από το Λονδίνο τον ευπατρίδη και Άγγλο παλαιάς κοπής πατέρα της Άλισον, για να «σώσει» την κόρη του από τον «αγροίκο» Τζίμμυ. Ο ερχομός, αλλά και τα σχέδια, της Έλενας ανατρέπουν την ζωή στην σοφίτα και οι καταιγιστικές εξελίξεις δεν αργούν.
Στην παράσταση του ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ, τους ρόλους των τεσσάρων «οργισμένων νέων» παίζουν οι εξής ηθοποιοί:
Τζίμμυ: Παναγιώτης Κουρτέσης
Άλισον: Λία Τσάνα
Κλίφφ: Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος
Έλενα: Κατερίνα Αντζουλάτου
Ταγματάρχης Ρέντφερν, πατέρας της Άλισον: Πάνος Τζίνος
Επιλογή Δραματολογίου-Μετάφραση: Μαργ. Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Βουρνάς
Κινησιολόγος-βοηθός σκηνοθέτη: Ντέπυ Γοργογιάννη
Σκηνικά-Κοστούμια: Αρετή Μουστάκα
Σχεδιασμός Φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης
Μουσική επιμέλεια-σχεδιασμός ήχου: Γιώργος Αντωνίου
Φωτογραφία Αφίσας Γιώργος Γιαννίμπας
Kάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20.30
Διάρκεια: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Τιμές εισιτηρίων: 14,00 Ευρώ (Κανονικό), 10,00 Ευρώ (Μειωμένο), 5,00 Ευρώ (Ατέλεια)
Υποχρεωτική η διάθεση εισιτηρίων ηλεκτρονικά στο aggelonvima.gr και στο viva.gr
ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ-ΤΟΠΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ-ΔΥΣΗΣ
Σατωβριάνδου 36, Ομόνοια (πίσω από το Εθνικό Θέατρο Τσίλλερ) |Τηλ.: 210-5242211 | http://www.aggelonvima.gr | info@aggelonvima.gr
Το ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ στο σύνολό του είναι χώρος COVID FREE, δέχεται άτομα εμβολιασμένα ή νοσήσαντα με αντίστοιχα πιστοποιητικά και δελτία ταυτότητος και τηρεί αυστηρά όλα τα Πρωτόκολλα Υγειονομικής Προστασίας, με γνώμονα την προστασία κοινού και προσωπικού από την εξάπλωση του κορωνοϊού (COVID – 19).