Η παράσταση «OLEANNA», του David Mamet, σε σκηνοθεσία Φίλιππου Σοφιανού, αποτελεί, σύμφωνα με όσα δηλώνουν οι δημιουργοί της, μια αφετηρία κι έναν προορισμό για το #MeToo. Κατά την προσωπική μου άποψη, η «OLEANNA» είναι μια συγκλονιστική ιστορία, η οποία πολλές φορές σε μπερδεύει, σε διχάζει και σου δημιουργεί σοβαρή ανασφάλεια για την κρίση σου. Κι ας σημειώσουμε ότι ο David Mamet γράφει το έργο αυτό το 1992 και γεννά πλήθος αντιδράσεων… Μοιάζει όμως τόσο σημερινό…

Ο Dr John και η φοιτήτριά του, Carol, με αφορμή μια αναθεώρηση ενός γραπτού της, μπλέκονται σε ένα λεκτικό παιχνίδι, που οδηγεί σε παρερμηνείες. Είναι ένα αδιαμφισβήτητο παιχνίδι εξουσίας, μέσω υποτιθέμενων ή φανταστικών γεγονότων. Ένας καθηγητής που απαξιώνει παντελώς τη φοιτήτριά του και αντιπαρατίθεται μαζί της, χρησιμοποιώντας δικές της και δικές του συναισθηματικές αναπηρίες, που προέρχονται από τις παιδικές τους ηλικίες. Και κάπου εκεί παραμονεύει η παρενόχληση… ή μήπως δεν πρόκειται για παρενόχληση; Σχόλια που μπορεί να είναι καταδικαστικά ή μήπως όχι; Ο καθηγητής παρεκκλίνει από τους κανόνες ή οι συμπεριφορές των άλλων ερμηνεύονται μέσα από το φίλτρο που δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι;

Όμως, ο κύριος καθηγητής έχει δουλέψει πολύ σκληρά για να αποκτήσει την Εξουσία και τα Προνόμια που του δίνει αυτή κι έχει πλέον αποκτήσει και το Δικαίωμα να προσβάλει… Αλλά, ευτυχώς, από την άλλη πλευρά υπάρχει και το Δικαίωμα που παρέχει ο Νόμος… Κι όσο, το όποιο, τέλος πλησιάζει, η απελπισία που νιώθει για τη διατήρηση του status quo, γίνεται αγχόνη που τον πνίγει…

-Δεν έχεις συναισθήματα; Δεν με λυπάσαι;

-Η συγχώρεση είναι λάθος…

Ο Φίλιππος Σοφιανός και η Μαριλένα Λιακοπούλου, ο καθηγητής του πανεπιστημίου και η φοιτήτριά του, έρχονται στο Θέατρο Αργώ, για να μας δείξουν ότι τίποτα δεν είναι μονοδιάστατο. Ότι πολλές φορές τα πράγματα βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού και τα όρια δεν είναι ευδιάκριτα. Μετά την παράσταση τους συνάντησα και τους ευχαριστώ θερμά για όσα μοιράστηκαν μαζί μας.

Φίλιππος Σοφιανός:

Κύριε Σοφιανέ, αντί να πάρουμε απαντήσεις από το έργο «OLEANNA», τελικά μας δημιουργούνται περισσότερα ερωτήματα…

Ακριβώς αυτό είναι το έργο. Σε αυτό το έργο, όπως και ο ίδιος ο David Mamet λέει, όποιο συμπέρασμα κι αν βγάλει ο θεατής στο τέλος, το σίγουρο είναι ότι θα έχει κάνει λάθος…

Έτσι ακριβώς αισθάνομαι…

Αυτός είναι και ο λόγος που ανέβηκε αυτό το έργο. Για να αποτελέσει μια δεξαμενή σκέψης, μια καινούργια ματιά και μια πιο εμπεριστατωμένη ματιά στο #ΜeΤoo. Να δούμε αυτές τις λεπτές γραμμές, τα όρια που ορίζουν την ελευθερία του ενός ή πώς μπορεί να οριστεί μια παρενόχληση… αν μπορεί να οριστεί η παρενόχληση… Αλλά όλα αυτά δεν είναι χοντροκομμένα, αλλά είναι πολύ λεπτοκαμωμένα, με τον τρόπο που μόνο ο Mamet ξέρει να το κάνει. Γι’ αυτό εξάλλου επιλέχτηκε αυτός ο συγγραφέας και γι’ αυτό επιλέχτηκε αυτό το έργο σε αυτήν την εποχή.

Τελικά το νόμισμα έχει δύο όψεις…

Ναι. Έχει δύο όψεις. Ακριβώς. Και είναι το πρόβλημα το μεγάλο που είχα και ως ερμηνευτής και ως σκηνοθέτης. Να μπορέσω να κρατήσω, αν το κατάφερα τελικά, να κρατήσω αυτήν την ισορροπία ανάμεσα στους δύο. Να μη γείρει ποτέ η πλάστιγγα προς την μία μεριά και έτσι να απογοητεύσεις τον θεατή, γιατί πήρε τη λάθος μεριά. Να μην ξέρει ποια μεριά να πάρει. Αυτό είναι και το θέμα μας… Ο θεατής ν’ αλλάζει συνεχώς μεριά… Ή να μπορεί και ν’ αλλάξει…

Εγώ άλλαξα πάντως και όχι μια φορά…

Και αυτό προσδοκούμε…

Η εξουσία ασκείται και από τις δύο πλευρές, τελικά;

Ε, βέβαια. Βέβαια. Και ιδίως όταν έχεις τα εργαλεία… Ο νόμος είναι ένα εργαλείο… αν και πολλές φορές, παρόλο που έχουμε τα εργαλεία, δεν το ξέρουμε. Το #ΜeΤoo ξέσπασε με μια καταγγελία επίσημη. Αν δεν είχε γίνει ποτέ χρήση αυτού του νομικού δικαιώματος, δεν θα είχε ξεκινήσει τίποτα. Όλα ακόμη θα ήταν κουκουλωμένα και θα βράζανε μέσα στο ζουμί τους. Τα εργαλεία υπάρχουνε. Οι αναφορές που γίνονται (στην παράσταση) στην δικαιοσύνη δεν είναι τυχαίες. Αν δεν προσφύγει ποτέ κανείς στη δικαιοσύνη, δεν σημαίνει ότι η ζωή του είναι κενή. Αλλά αν αποφασίσει να ασκήσει το δικαίωμα του, τότε πρέπει να έχει και μια δίκαιη δίκη…

Μαριλένα Λιακοπούλου:

Απαντήσεις, στην παράστασή σας, δεν παίρνουμε… απλά μας δημιουργούνται περισσότερες ερωτήσεις…

Φυσικά! Γιατί η παράσταση θέλει να δημιουργήσει ερωτήματα, ακόμη και στους ανθρώπους που μέχρι στιγμής δεν τα είχαν…

Το νόμισμα έχει δύο όψεις;

Πάντα έχει δύο όψεις και η κατάχρηση εξουσίας δεν κοιτάει ούτε φύλο ούτε θέση, δεν κοιτάει τίποτα… Όποιος έχει την εξουσία και έχει σκοπό να την καταχραστεί, αλλοτριώνει και τον χαρακτήρα του…

Η εξουσία ασκείται και από τις δύο πλευρές;

Θεωρώ πως ναι…

Από άλλο μετερίζι ο καθένας… Γιατί συμβαίνει αυτό;

Μέσα μου θεωρώ ότι γίνεται για να επέλθει η ισορροπία…

Όχι για να πετύχουμε αυτό που θέλουμε;

Γίνεται και από τις δύο πλευρές, για να πετύχουν αυτό που θέλουν… Αν και στην παράστασή μας θεωρώ ότι τραβιέται τόσο πολύ στα άκρα και δυστυχώς ποτέ δεν θα έρθει η ισορροπία… παρόλο που γι’ αυτό γίνεται…

Γιατί να έρθουμε να δούμε την παράσταση;

Γιατί… γιατί και δυστυχώς, πάντα θα είναι επίκαιρο το θέμα μας… Από το 1992 που έχει γραφτεί, έως και στις ημέρες μας. Αλλά και γι’ αυτό που είπαμε στην αρχή… Για να μας δημιουργηθούν κι άλλα ερωτήματα… Και έτσι να δούμε κι εμείς μέσα μας… να μην δείχνουμε μόνο με το δάχτυλο, αλλά να δούμε κι εμείς τι κάνουμε… Να δούμε τις συμπεριφορές και των γύρω μας, αλλά και τις δικές μας…

Κύριε Σοφιανέ, κυρία Λιακοπούλου, σας ευχαριστούμε πολύ για την προσέγγισή σας, σε ένα τόσο επίκαιρο και σοβαρό ζήτημα.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

«OLEANNA»: Αφετηρία και προορισμός του #MeToo

«OLEANNA»
 του David Mamet
Σκηνοθεσία: Φίλιππος Σοφιανός
Ερμηνεύουν:
Φίλιππος Σοφιανός και Μαριλένα Λιακοπούλου
Για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων

Η Hand Made Production Ε.Π.Ε. παρουσιάζει το συγκλονιστικό έργο του Αμερικανού βραβευμένου συγγραφέα David Mamet, «OLEANNA», σε μετάφραση της Γεωργίας Ζάχου και σκηνοθεσία του Φίλιππου Σοφιανού, στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου ΑΡΓΩ, από την Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 2021. Τους ρόλους του έργου ερμηνεύουν ο Φίλιππος Σοφιανός και η Μαριλένα Λιακοπούλου.

Λίγα λόγια για το έργο

Ένας καθηγητής Πανεπιστημίου, ο Τζων, και μια νεαρή φοιτήτρια, η Κάρολ, με αφορμή ένα μάθημα, μπλέκονται σε ένα παιχνίδι λέξεων, παρεξηγήσεων και παρερμηνειών – σε ένα παιχνίδι εξουσίας. Ο τίτλος «ΟLEANNA» προέρχεται από ένα νορβηγικό παραδοσιακό τραγούδι το οποίο κάνει λόγο για  την ουτοπία μιας ιδανικής κοινωνίας. Έτσι ακριβώς και το έργο, μέσα από τις σχέσεις εξουσίας που   δημιουργούνται, επιχειρεί  να διερευνήσει την «ουτοπία της πραγματικότητας».   Μέσα σε ένα πανεπιστημιακό περιβάλλον, εκ πρώτης όψεως δημοκρατικό και   ελεύθερο, τοποθετεί έναν καθηγητή και μία φοιτήτρια σε μία σφοδρή αντιπαράθεση   μεταξύ τους. Η ανάγκη και των  δύο για εξουσία και ασφάλεια καθιστά αδύνατη την μεταξύ τους επικοινωνία και την αμοιβαία κατανόηση. Η ίδια η πραγματικότητα τούς παραμορφώνει σε θηρία και η επίφαση της πολιτισμένης δημοκρατίας που τους περιβάλλει, αποδεικνύεται ουτοπική.

Σημείωμα σκηνοθέτη

Στην «OLEANNA» ο David Mamet εξερευνά τα όρια των ανθρωπίνων σχέσεων, μελετώντας τις σχέσεις εξουσίας που αναπτύσσονται ανάμεσα στα φύλα, καθώς και τις σχέσεις εξουσίας που δημιουργούνται στο πλαίσιο του ισχύοντος εκπαιδευτικού συστήματος, ενός συστήματος που, είτε δημιουργεί «πελατειακές σχέσεις» στους συμμετέχοντες, είτε δίνει άλλοθι σε συναισθηματικές αναπηρίες. Το έργο είναι μια μηχανή παραγωγής ερωτημάτων τα οποία συνοδεύουν τον θεατή μέρες μετά την παρακολούθηση της παράστασης. Ερωτήματα που, εν έτει 2021, παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος τόσο απενοχοποιημένα να γκρεμίζει το μέλλον ενός άλλου; Πόσο επηρεάζει η συλλογικότητα την ατομική συνείδηση; Πώς μπορεί μια φιλική χειρονομία να μεταφραστεί σε παρενόχληση; Μήπως στην πραγματικότητα είναι; Μήπως η εξουσία την κάνει να είναι; Η «ΟLEANNA» θεωρείται ένα από τα πιο προκλητικά κείμενα του Μamet. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1992 στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης από τον θίασο BackBay Theater και κατάφερε να εγείρει αντιδράσεις. Οι κριτικοί αντιμετώπισαν το έργο ως μια δεξιά πολεμική ενάντια στην πολιτική ορθότητα, ενώ για τους αριστερούς ο Μamet έγινε σύμβολο της τοξικής αρρενωπότητας. Σήμερα, όμως, μετά το ξέσπασμα του ελληνικού #MeToo, ίσως είμαστε πλέον έτοιμοι για μία εκ νέου ανάγνωση.

Φίλιππος Σοφιανός

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Γεωργία Ζάχου
Σκηνοθεσία – φωτισμοί – μουσική επιμέλεια: Φίλιππος Σοφιανός
Σκηνικά – κοστούμια: Χριστίνα Κωστέα
Βοηθός σκηνοθέτης: Γιάννης Τσουρουνάκης
Επικοινωνία: Νατάσα Παππά
Διεύθυνση παραγωγής: Τέτα Καμπουρέλη
Παραγωγή: Hand Made Production Ε.Π.Ε.
Φωτογράφιση: Μιχαήλ Μαυρομούστακος

Διανομή
Φίλιππος Σοφιανός – Τζων
Μαριλένα Λιακοπούλου – Κάρολ

Info

Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Τετάρτη στις 20.30
Πέμπτη στις 21.15
Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων

Γενική είσοδος: €17 πλατεία, €15 εξώστης
Μειωμένο: €10 για θεατές άνω των 65 ετών, φοιτητές, ανέργους
Προπώληση εισιτηρίων: €14
Ατέλειες ηθοποιών και σπουδαστών Δραματικών Σχολών δεκτές
Εισιτήρια – Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theater/oleanna/
Πληροφορίες – κρατήσεις θέσεων
Τηλ.: 6974432929 / 6970012618 / 6936144443
Email: sofianoshandmade.p@gmail.com

Θέατρο ΑΡΓΩ
Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο (πλησίον σταθμού μετρό «Μεταξουργείο»)
Τηλ.: 210 5201684 / https://argotheater.gr/

Social media παράστασης
Facebook: https://www.facebook.com/OleannaArgoTheater
Instagram:https://www.instagram.com/oleanna_argotheater/?fbclid=IwAR12uJ5UiWf91mUn_gHqlBDR5bxECQpjGU5KmjFIRKHVX0VGw70BfDL1LH4

Σημείωση:

Το Θέατρο ΑΡΓΩ θα λειτουργήσει αμιγώς ως χώρος υποδοχής πολιτών που έχουν εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις του εμβολίου κατά της COVID-19 ή έχουν νοσήσει εντός του τελευταίου εξαμήνου.
Κατά την είσοδο των θεατών στους χώρους, θα γίνεται έλεγχος των απαραίτητων πιστοποιητικών καθώς και πιστοποιητικού ταυτοπροσωπίας (αστυνομική ταυτότητα, διαβατήριο, δίπλωμα οδήγησης).

Η χρήση προστατευτικής μάσκας είναι υποχρεωτική  σε όλους τους χώρους του θεάτρου ενώ η προσέλευση ανήλικων προϋποθέτει την επίδειξη υπεύθυνης δήλωσης των γονέων για τη διενέργεια self test.
Το θέατρο λειτουργεί με σύγχρονο εξαερισμό (είναι ισόγειο και με μεγάλα ύψη) και υπάρχουν ράμπες ΑΜΕΑ για την πρόσβαση ατόμων με δυσκολίες, τόσο στην είσοδο όσο και στις τουαλέτες.