Η «Τελενοβέλα» του Σταμάτη Πακάκη πήρε ήδη δύο παρατάσεις. Οι παραστάσεις, αφού ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο, και επειδή ήταν διαρκώς sold out, πήραν αρχικά παράταση για όλον τον Ιανουάριο. Όμως, εξαιτίας της επιτυχίας, αποφασίστηκε οι παραστάσεις να συνεχιστούν κι έτσι από τη Δευτέρα 4 Μαρτίου, πάλι στο Θέατρο Faust και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, τις Δευτέρες στις 8.30 μ.μ. θα έρθουμε ξανά σε επαφή με τον τρελό κόσμο της οικογένειας De Rosario.

Ο αγαπημένος Σταμάτης Πακάκης αφιέρωσε λίγο από τον πολύτιμο χρόνο του, για να μοιραστεί μαζί μας τις σκέψεις του, τα όνειρά του και πολλά άλλα. Τον ευχαριστώ θερμά.

Σταμάτη, έχω απορία… πώς σου γεννήθηκε η ιδέα να γράψεις την «Τελενοβέλα»; Για το έργο σου «550», όσοι σε παρακολουθούμε στα social, ξέραμε πως γεννήθηκε η ιδέα, πώς αναπτύχθηκε και το περιμέναμε. Αυτή η ιδέα όμως;

Όταν ήμουνα μαθητής, στο Μουσικό Σχολείο της Ρόδου, τελείωνα 15:45 και έτρεχα σπίτι, γιατί στις 16:00 ξεκινούσε η «Marimar», που ήταν και η πρώτη τελενοβέλα – σαπουνόπερα που παρακολούθησα. Την έβλεπα την ώρα που είχα κενό, την ώρα που έτρωγα και πριν ξεκινήσουν οι απογευματινές, εξωσχολικές μου δραστηριότητες. Το υποσυνείδητο, λοιπόν, κατέγραφε και περίμενε τη στιγμή του για να ξυπνήσει…

Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν ήξερα καν τον όρο κι ούτε ποτέ μου έχω δει αυτές τις ισπανόφωνες σειρές… Και πότε τελικά ξύπνησε το υποσυνείδητο;

Την εποχή που παίζαμε στο «550», την κοινωνική κωμωδία μου, με όχημα το λεωφορείο 550, βρήκα στον δρόμο μια γυάλινη καρδούλα, που επάνω της απεικονίζεται κάποιο καθολικό άγιο πρόσωπο, αγκαλιά με τον Χριστό. Ένα γυαλάκι ξεθωριασμένο, που μου θύμισε τις τελενοβέλες που έβλεπα μικρός. Το δείχνω στα παιδιά του θιάσου του «550» και λέω στην Φανή Παλιούρα (που παίζει και στην Τελενοβέλα): «αυτό είναι σημάδι… πρέπει να γράψω μια τελενοβέλα». Γελάσαμε, συμφωνήσαμε, αλλά στη συνέχεια το ξεχάσαμε. Έκανα άλλα πράγματα, μέχρι που έρχεται ο κορονοϊός και η καραντίνα, οπότε είχα άπλετο χρόνο κι είπα να αρχίζω να βλέπω σε επανάληψη τις αγαπημένες μου τελενοβέλες. Κι έπειτα από καιρό αποχής μου από το θέατρο, με προσωπική παραγωγή και σκηνοθεσία λόγω της καραντίνας και των ημίμετρων κι έπειτα από την τελευταία μου παραγωγή «Η Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου, τελείως ξαφνικά, μέσα στο σπίτι μου, έρχεται ξανά η γυάλινη καρδούλα στα χέρια μου. Και παρόλο που έχω έτοιμο ένα αστυνομικό θρίλερ και μια ακόμη κωμωδία, σκέφτηκα ότι ήρθε η ώρα της τελενοβέλας μου. Κι έτσι άρχισα τις συζητήσεις με τους βασικούς μου συνεργάτες…

Οι οποίοι ποιοι είναι;

Η Δανάη Σταματίου, που επιμελήθηκε τα κοστούμια – σκηνικά και σκηνικά αντικείμενα, η βοηθός μου στην παραγωγή, η Φένια Σταύρου, και η Εύη Τσακλάνου, η χορογράφος μας. Οπότε, συζητώντας με τα παιδιά, αποφασίστηκε να ανέβει η τελενοβέλα. Άρχισα, λοιπόν, να γράφω τους ήρωες και τη βασική πλοκή. Και κάπου εκεί προκύπτει μια συνεργασία που με ταξίδεψε στην πόλη Göttingen, της Γερμανίας, όπου συμμετείχα ως μέλος της Χορωδίας Δωματίου Αθηνών, στην Όπερα του Händel «Semele», σε σκηνοθεσία και μουσική διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου, που παίχτηκε στο Οpera Ηouse της πόλης.

Συμμετείχατε σε κάποιο φεστιβάλ;

Ναι, συμμετείχαμε στο Διεθνές Φεστιβάλ Göttingen, που είναι αφιερωμένο στον συνθέτη G. F. Händel και το 2023 είχε θεματική την Ελλάδα. Επίσης, με το φωνητικό σύνολο της χορωδίας δωματίου Αθηνών, σε διεύθυνση του μαέστρου Αγαθάγγελου Γεωργακάτου (μαέστρος της χορωδίας της Ε.Λ.Σ.), πραγματοποιήσαμε μια συναυλία με a capella ρεπερτόριο, θρησκευτικό και κοσμικό, από την Αναγέννηση μέχρι και το σήμερα.

Εκεί, λοιπόν, βρήκες τον χρόνο να ασχοληθείς;

Ε, ναι. Εδώ, όπως ξέρεις, κάνω τρεις θεατρικές/μουσικές δουλειές ταυτόχρονα. Φεύγω το πρωί στις 9 και γυρίζω το βραδύ στις 11, μετά από τριπλές πρόβες και παραστάσεις και στη συνέχεια ξενυχτάω για να κάνω τα δικά μου. Εκεί, λοιπόν, βρήκα τον απαιτούμενο χρόνο, μιας και είχα μόνο μια πρόβα ή συναυλία ή παράσταση την ημέρα. Δούλεψα λοιπόν εξ αποστάσεως, έστειλα τα δελτία τύπου για τις ακροάσεις, μάζεψα βιογραφικά, επιμελήθηκα περισσότερο του ρόλους, κλείδωσα λεπτομέρειες και τι θέλω από τον κάθε ηθοποιό που θα ενσαρκώσει τον εκάστοτε ρόλο και, αρχές Ιουνίου, στην Αθήνα πια, πραγματοποίησα την ακρόαση.

Έλαβες πολλά βιογραφικά;

Κοντά στα 700 βιογραφικά. Κάποια από αυτά τα είδα μόνος μου και κάποια μαζί με τους συνεργάτες μου. Έγινε η πρώτη επιλογή από τα βιογραφικά, καλέστηκαν 120 ηθοποιοί και ήρθαν τελικά 80. Δυστυχώς, είναι μία συγκεκριμένη ημερομηνία η ακρόαση και συγκεκριμένες ώρες, που κάποιοι δεν κατάφεραν να παρευρεθούν.

Ποια διαδικασία ακολουθείς στην ακρόαση;

Ζητάω πάντα από τους υποψήφιους να παρουσιάσουν ένα απόσπασμα από το κείμενό μου και προαιρετικά ένα τραγούδι της επιλογής τους. Στέλνω μια μικρή παράγραφο από τον κάθε ρόλο κι ο ηθοποιός επιλέγει να παρουσιάσει αυτό που νομίζει ότι του ταιριάζει καλύτερα. Στον κάθε ρόλο αναφέρω τα χαρακτηριστικά του και την ηλικία, ώστε να μην γίνεται κάποια παρανόηση.

Οπότε, έχουν στα χέρια τους το job description του κάθε ρόλου, σωστά;

Ναι, αν κι έχει τύχει πολλές φορές, να ζητάω στην ακρόαση, για παράδειγμα για γυναικείο ρόλο 25 ετών και να λαμβάνω βιογραφικά απ’ ό,τι ηλικία μπορείς να φανταστείς. Κι αυτό συμβαίνει κυρίως με γυναίκες, που στέλνουν βιογραφικά με μη αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες και μη αληθή γνωρίσματά τους. Βιογραφικά που δεν συμβαδίζουν ούτε με την ηλικία ούτε με τα άλλα χαρακτηριστικά του ρόλου και δεν συμβαδίζουν και με την πραγματικότητα.

Αυτό σίγουρα δημιουργεί προβλήματα…

Κάποια στιγμή, σε μία επίσημη πρεμιέρα, μια κοπέλα μού ζήτησε τον λόγο, γιατί δεν την επέλεξα στην ακρόαση. Δεν τη θυμόμουν… εκείνη όμως επέμενε και με ρώτησε για ποιον ρόλο την ήθελα, για της νέας ή της μεγαλύτερης. Της απάντησα ότι, έτσι όπως τη βλέπω, δεν ταιριάζει σε κανέναν ρόλο και τη ρώτησα μήπως στη φωτογραφία που έστειλε έμοιαζε για πολύ νεότερη… Ε, τότε άρχισε να τα μαζεύει και να προσπαθεί να δικαιολογηθεί, λέγοντας ότι μικροδείχνει κ.λπ., κλ,π… Κάπως έτσι άλλαξε θέμα συζήτησης…

Παρόλα αυτά, ήρθε να σου ζητήσει τον λόγο, κάνοντάς σου επίθεση…

Όλοι με επίθεση ξεκινάνε… Πολλές είναι οι περιπτώσεις, που, ενώ δεν είναι καθόλου καλοί στην ακρόαση, θεωρούν ότι τους αδίκησα και ότι ήθελα απλά όμορφους και όμορφες… που, αν έρθει κάποιος στις παραστάσεις μου, μπορεί να δει πως χρησιμοποιώ ηθοποιούς με διαφορετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Προσωπικά, έχω μια αδυναμία στους κάρακτερ ηθοποιούς.

Ε, ναι, να μην έχουμε μια καλή δικαιολογία για τον εαυτό μας;

Μα είναι γνωστό ότι η πρώτη επιλογή θα γίνει από τις φωτογραφίες και από το στήσιμο του βιογραφικού. Όπως μου έχουνε στείλει πολλές φορές ειρωνικά σχόλια, για τάχα στημένες ακροάσεις, όταν απορρίπτουμε ένα βιογραφικό (πριν να καλέσουμε σε ακρόαση). Δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι δεν είναι κάτι προσωπικό, αλλά ότι ψάχνουμε για κάτι συγκεκριμένο. Δεν θέλουμε να ταλαιπωρούμε κόσμο.

Ζητάνε τον λόγο της απόρριψης;

Αυτό, Έλενα, το καταλαβαίνω ως ένα σημείο. Κι εγώ ως ηθοποιός πολλές φορές πίστευα ότι ταίριαζα στον ρόλο που ζητούσα. Αλλά δεν έκανα επίθεση στον παραγωγό ή στον σκηνοθέτη. Απλά πήγαινα να δω την παράσταση και προσπαθούσα να κατανοήσω το σκεπτικό που είχανε στο cast. Και εκεί έβλεπα ηθοποιούς που χόρευαν καλύτερα από εμένα ή ηθοποιούς που τραγουδούσαν καλύτερα από εμένα ή ακόμη και ηθοποιούς που ήταν πιο όμορφοι από εμένα. Οπότε, κατανοούσα πλήρως τη μη επιλογή μου.

Αυτοκριτική λέγεται αυτό.

Μα, οι περισσότεροι από εμάς τους ηθοποιούς, πιο πολλές απορρίψεις έχουμε εισπράξει παρά θετικά αποτελέσματα. Οπότε, η αυτοκριτική βοηθάει στη διαδικασία, ώστε να είσαι καλά ψυχολογικά με τη φύση του επαγγέλματος.

Ας επιστρέψουμε στη διαδικασία της ακρόασης.

Έρχονται λοιπόν όσοι έρχονται, τους δίνω κάποιες οδηγίες, λένε το κείμενό τους κι εγώ μέσα σε 10 λεπτά προσπαθώ να καταλάβω εάν είναι αυτό που ζητώ, αλλά κι εάν ταιριάζει η χημεία μας. Η ακρόαση είναι λιγάκι Kinder έκπληξη. Δεν ξέρεις τι θα σου βγει. Βλέπεις μόνο μια πτυχή του εαυτού του άλλου, το ταλέντο του και την ευστροφία του.

Δύσκολο…

Για παράδειγμα, με τον παρτενέρ μου στην «Τελενοβέλα», που θα είχαμε και τις περισσότερες σκηνές, έπαιξα εγώ τον ρόλο μου στην ακρόαση για να δω με ποιον ταιριάζω καλύτερα. Πέρασαν πολλοί με τους οποίους ήμουνα ταιριαστός, αλλά τελικά επέλεξα τον Σπύρο Ζουπάνο, γιατί αισθάνθηκα ότι είμαι πολύ άνετος μαζί του. Είναι και πολύ ιδιαίτερος ο ρόλος μου, οπότε ήθελα να αισθανθώ οικεία με τον παρτενέρ μου.

Τι συμβαίνει, όταν στις ακροάσεις έρχεται κάποιος ηθοποιός πιο αναγνωρίσιμος;

Σε αυτή την περίπτωση δεν έρχονται απευθείας, αλλά λαμβάνω προσωπικά μηνύματα εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Κάποιοι βέβαια στέλνουν βιογραφικό, ακολουθώντας τη διαδικασία κανονικά, αλλά, όταν τους καλέσεις στην ακρόαση, κάποιοι απαντάνε ευγενικά ότι προτιμούν ένα προσωπικό ραντεβού και κάποιοι άλλοι λένε ότι δεν πάνε σε ακροάσεις, μιας και είναι αυτή η δουλειά τους και ότι είναι ήδη γνωστοί. Σε αυτή την περίπτωση απαντάς ότι ναι μεν γνωρίζεις τη δουλειά τους και τους δίνεις τα συγχαρητήριά σου, αλλά τονίζεις ότι πρέπει να βρεθούμε από κοντά για να δούμε κάποιες λεπτομέρειες, πώς γίνεται η εκτέλεση οδηγιών και αν του κάνω κι εγώ, σε τελική ανάλυση. Βλέπεις, η ακρόαση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία. Κι εγώ επιλέγω, αλλά και οι άλλοι πρέπει να μ’ επιλέξουν. Επιπρόσθετα, με τους αναγνωρίσιμους ηθοποιούς, υπάρχει και το πρόβλημα της τηλεόρασης. Συνήθως λαμβάνουν εβδομαδιαίο όρντινο, επομένως δε θα μπορούν να ακολουθήσουν το πρόγραμμα των προβών κι εγώ βγάζω ένα πολύ ακριβές γκρουπαριστό πρόγραμμα προβών από την αρχή και η όποια αλλαγή δημιουργεί πρόβλημα.

Θα ήθελες να έχεις μαζί σου κάποιο ηχηρό τηλεοπτικό όνομα;

Βασικά, θέλω να συνεργάζομαι με ανθρώπους που κάνουν τη δουλειά τους καλά. Ένα ηχηρό όνομα σε βοηθάει μόνο στην επικοινωνία της παράστασης. Αρχίζει και τελειώνει εκεί. Τώρα εάν θα είναι καλός συνεργάτης ή αν θα μπορείς να δουλέψεις μαζί του αρμονικά, είναι κάτι άλλο.

Είχες κάποια κακή εμπειρία;

Όχι ακριβώς. Για παράδειγμα, σε ένα θεατρικό αναλόγιο που σκηνοθετούσα, συμμετείχε μία διάσημη ηθοποιός, που όταν πήγα να της δώσω τα κείμενα και οδηγίες για να κάνουμε πρόβα, μου είπε ότι δεν χρειάζεται να γίνει καμιά πρόβα. Θα βγούμε και θα το πάμε μεμιάς. Τότε ήμουν ακόμη μικρός και απλά συμφώνησα. Τελικά, κάναμε μία γενική πρόβα και πράγματι ήταν πολύ καλή. Κατάλαβε αμέσως το τι έπρεπε να κάνει, όμως σε ένα κείμενο που εγώ το ήθελα αλλιώς, δεν το δέχτηκε ποτέ, έβαλε τις φωνές και έκανε τα δικά της, μακριά από αυτό που ήθελα.

Είναι σύστημα οι «βεντέτες» να μην ακούνε τους σκηνοθέτες; Ή η ηλικία του σκηνοθέτη παίζει τον κύριο ρόλο;

Συμβαίνει ό,τι συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα. Το θέμα ηλικίας, το θέμα εμπειρίας και το θέμα εμπιστοσύνης είναι τα κυρίαρχα. Πρέπει να είσαι γρήγορος, με ιδέες, με εναλλακτικές προτάσεις. Γενικότερα, είναι μια δύσκολη δουλειά, μιας και σχετίζεται πολύ με την έκθεση της ψυχολογίας μας κι έτσι επιζητάς αρμονικές συνεργασίες κι ανθρώπους θετικούς που να μην έχουν ένα τεράστιο εγώ ή να μπλέκουν σε κόντρες…

Εσύ έχεις και τον διπλό ρόλο. Και σκηνοθετείς και παίζεις.

Αυτό το διαχειρίζομαι. Αυτό που με αγχώνει, όμως, είναι η οργάνωση, αλλά κυρίως η εκτέλεση της παραγωγής. Είμαι μέλος της Pink Unicorn Productions, με την οποία πραγματοποιώ τις προσωπικές μου παραγωγές από το 2022, αλλά αναλαμβάνουμε και παραγωγές άλλων καλλιτεχνών.

Μα είσαι πολύ συγκεντρωτικός.

Είναι θέμα χρόνου. Μέχρι να εξηγήσω ή να διορθώσω κάποιον το έχω κάνει εγώ. Το δουλεύω όσο μπορώ, αλλά δεν βλέπω ιδιαίτερη αλλαγή. Μπορώ να συνυπάρχω μόνο με γρήγορους και συνεπείς συνεργάτες. Κάνω πολλά και διαφορετικά πράγματα σε μία παραγωγή. Ξεκινώντας να γράφω το κείμενο, δημιουργώ στο μυαλό μου εικόνες, που σημαίνει πως έχω σ’ ένα μεγάλο ποσοστό έτοιμη και τη σκηνοθεσία και τους φωτισμούς και το εικαστικό της παραγωγής. Αφού επιλέξω τους ηθοποιούς, γράφω και επάνω τους, ώστε να αναδείξω το εκάστοτε δυνατό σημείο τους και για να γίνει και πιο εύκολη η δουλειά μου, μιας και στη συνέχεια δεν μπορείς να προσθέσεις πολλά πράγματα. Οπότε, το πλαίσιό μου είναι ήδη έτοιμο, σκηνοθετικά είμαι έτοιμος και προχωράω, γιατί δεν θέλω να χάνεται άσκοπα χρόνος και δεν είμαι και υπέρ των ατελείωτων προβών χωρίς πλάνο και στόχο.

Και οι αυτοσχεδιασμοί;

Δεν είμαι από τους σκηνοθέτες που λειτουργούν με αυτοσχεδιασμούς ηθοποιών, μου είναι παντελώς αδιάφορο. Με ενδιαφέρει να βγει η σκηνοθετική μου δουλειά, αυτό που έχω εγώ οραματιστεί, να κλειδώσει. Έτσι νιώθω ασφαλής. Σαφώς δεν θα είναι το 100% που έχω στο μυαλό μου, αλλά θέλω ένα πολύ υψηλό ποσοστό για να είμαι ήρεμος. Από κει και πέρα είναι στο χέρι του κάθε ηθοποιού να προσθέσει και τα δικά του και να φέρει τον ρόλο εκεί που θέλει και να δώσει αυτό το plus που θα τον κάνει να ξεχωρίσει. Όσο πιο γρήγορα μου δώσει αυτό που θέλω τόσο πιο πολύ χρόνο θα έχει να εξελίξει και να προτείνει πάνω στη σκηνοθεσία μου.

Οπότε, δέχεσαι προτάσεις για κάποιες αλλαγές.

Για να μη δημιουργείται χάος, ξεκινάω πάντοτε με ατομικές πρόβες, όσες ατομικές συναντήσεις χρειαστεί ο καθένας. Οπότε, στις ατομικές πρόβες έχουν χώρο ο καθένας τους να προτείνει και να συζητήσει. Υπάρχουν ηθοποιοί που είναι πολύ δημιουργικοί και προτείνουν πράγματα. Οτιδήποτε νέο δεν το επωμίζομαι ως δική μου ιδέα, αλλά το επικοινωνώ. Δεν ξεχνάω ότι είμαι και ηθοποιός. Ξέρω πώς είναι όταν προτείνεις κάτι ωραίο και δεν παίρνεις ούτε ένα μπράβο από τον σκηνοθέτη σου. Αυτά για μένα είναι ξεκαθαρισμένα. Δίνω λοιπόν όσο χρόνο χρειαστεί στην ατομική πρόβα. Μετά, όταν βρεθούμε όλοι μαζί, ο καθένας μας μπορεί να έχει μια άλλη ιδέα, αλλά υπάρχει μια ιεραρχία στο θέατρο. Από τη στιγμή, λοιπόν, που σκηνοθετώ εγώ, θα γίνει το δικό μου παιχνίδι και, όταν στο τέλος νιώσω ασφαλής με το όραμα μου, τότε δίνω ελευθερίες και χώρο δοκιμών. Τότε ο ηθοποιός μπορεί να βάλει τη δική του πινελιά, το plus για να μπορέσει να το απογειώσει. Επειδή οι ηθοποιοί είμαστε λίγο περίεργα πλάσματα, θέλω την ασφάλεια του σίγουρου αποτελέσματος, ακόμη και σε μία διεκπεραιωτική/τεχνική αντιμετώπιση του ρόλου, σύμφωνη με τη σκηνοθεσία μου.

Τι άλλες δυσκολίες συναντάς σε σκηνοθετικό επίπεδο;

Κατ’ αρχάς, η επιλογή της ομάδας είναι από μόνο του ένα θέμα δύσκολο. Αν θα δέσει μεταξύ της, εάν θα επικοινωνήσει, εάν θα υπάρξουν κόντρες… Μέχρι στιγμής όλα κυλάνε όμορφα. Σίγουρα δεν είναι όλη η ομάδα φίλοι μεταξύ τους ούτε έχουνε άριστες σχέσεις μεταξύ τους. Αλλά είναι μια ομάδα λειτουργική, ως προς το αντικείμενο της εργασίας, που αυτό είναι και το ζητούμενο. Αυτό που δεν μπορώ να διαχειριστώ είναι όταν δεν σε σέβεται ο ηθοποιός. Δεν επιθυμώ να κοντράρομαι χωρίς λόγο. Επειδή, ξαναλέω, είμαι ηθοποιός, καταλαβαίνω πολλά περισσότερα. Γνωρίζω ότι το background του καθενός μας παίζει τον ρόλο του και το φέρουμε και στη δουλειά μας 100%.

Τι κάνεις όταν προκύπτει κάτι που δεν μπορείς να διαχειριστείς;

Μέσα από τις μη διαχειρίσιμες συνεργασίες, έμαθα. Οπότε αλλάζει πλέον ο δικός μου τρόπος επιλογής. Έτσι, από το επόμενο έργο μου θα έχω μια δοκιμαστική περίοδο προβών με όλη την ομάδα.

Δηλαδή;

Δηλαδή, θα κάνουμε πέντε πρόβες και θέλω να ετοιμάσει ο καθένας ένα μονόλογο του έργου, αλλά και μια ομαδική σκηνή, για να μην έχω δικαιολογίες, τύπου είναι πολύ νωρίς για να μάθω από τώρα τα λόγια μου… ή είμαι κουρασμένος κ.λπ. Επίσης, κάποιοι μου λένε ότι είμαι πιεστικός και ζητάω πολλά πράγματα. Ναι, ισχύει, μιας και δεν αφήνω τίποτα στην τύχη. Από εδώ και πέρα, αυτή θα είναι πλέον η συνθήκη. Οπότε, θα δώσω τον χρόνο και στους ηθοποιούς, μέσα σε αυτές τις πέντε δοκιμαστικές πρόβες, να δω πόσο γρήγορα μαθαίνουν, πόσο γρήγορα εκτελούν και θυμούνται και αν μπορούν να δουλέψουν και να με «ανεχτούν», μέσα σε αυτόν τον ενάμιση μήνα που θα είμαστε μαζί στις πρόβες. Κάτι που πρέπει να διασαφηνιστεί, είναι ότι άλλο είναι η σκηνοθεσία και άλλο η μελέτη του ρόλου. Η μελέτη του ρόλου είναι υπόθεση του ηθοποιού, αφού ο σκηνοθέτης του έχει δώσει το πλαίσιο. Προσωπικά, πάντα δίνω χρόνο σε ατομικές πρόβες μελέτης ρόλου και είμαι πάντα διαθέσιμος για έξτρα βοήθεια των συνεργατών μου.

Οι ώρες των προβών δεν πληρώνονται, σωστά;

Σωστά και για αυτό είμαι πιεστικός. Κάνω μέχρι 25 πρόβες, των τριών ωρών. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος να χάνονται εργατοώρες για χαβαλέ, τσιγάρο, αργοπορίες κ,τλ. Αν και από εδώ και πέρα, σε ό,τι αφορά δικές μου παραγωγές, θα υπάρξουν ώρες προβών με πληρωμή και με ασφάλιση, σύμφωνα με τη νομική αλλαγή.

Εκτός από αυτές τις αλλαγές που πρόκειται να κάνεις, τι άλλο σκέφτεσαι;

Να αυξηθούν οι ώρες των προβών, ώστε να μην είμαι πιεστικός στη διαδικασία και στις σφικτές χρονικά συναντήσεις, ώστε να χαλαρώσω κι εγώ στη διαδικασία. Μία πρώτη σκέψη είναι από τρεις ώρες να περάσουμε στις πέντε με τα απαραίτητα διαλείμματα.

Θα βρεθούνε οι πέντε ώρες όμως;

Έλα ντε… Προσπαθώ να είμαι γρήγορος και περνάω, όπως είπα, την προσωπική μελέτη του ρόλου σε ατομικές συναντήσεις. Υπάρχουν και ηθοποιοί που έχουνε κάνει μια-δύο ατομικές πρόβες και έρχονται έτοιμοι και υπάρχουνε και ηθοποιοί που θέλουν ατομικές πρόβες σχεδόν μέχρι και την πρεμιέρα. Ο καθένας έχει τον χρόνο του και αυτό είναι σεβαστό. Αυτές οι ώρες μελέτης όμως δεν είναι σκηνοθεσία. Δεν μπορώ να σε σκηνοθετήσω, αν δεν είσαι μελετημένος κι έτοιμος. Δηλαδή έχει χρειαστεί να δώσω οδηγίες που δίνουν στο πρώτο έτος της σχολής… Πολλές φορές οι διορθώσεις αφορούν την ασυνέπεια, τη μη μελέτη…

Οι πρόβες δεν είναι το καλύτερό σου…

Προφανώς και δεν είναι όλα μαύρα. Γενικά στις πρόβες δεν περνάω καλά, γιατί έχω τον στόχο μου και θέλω να τον πετύχω. Εγώ χαλαρώνω μετά τη δεύτερη-τρίτη παράσταση, που πλέον όλα έχουν πάρει την πορεία τους, π.χ. και τα τεχνικά ζητήματα του θεάτρου (φωτισμοί, ήχοι κ.ά.) έχουν λυθεί και μπαίνω μόνο ως ηθοποιός να κάνω τη δουλειά μου. Είμαι ο χειρότερος ηθοποιός του θιάσου μου! Τελευταίος μαθαίνω τα λόγια μου, τελευταίος κουμπώνω.. Γιατί έχω το άγχος να δέσει όλο το άλλο. Είμαι συνεχώς «μέσα – έξω».

Με τη Λυρική;

Με τη Λυρική η συνεργασία μου ξεκίνησε το 2009, στο Θέατρο Ακροπόλ, στον θίασο της Κάρμεν Ρουγγέρη, που ήταν όπερες διασκευασμένες για παιδιά. Μοναδική εμπειρία και τόσο μαγική. Αν δεν ήταν η Κάρμεν, ίσως να μην είχα ασχοληθεί με το θέατρο. Από τότε έχω μία μόνιμη συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή (Κεντρική και Εναλλακτική Σκηνή), ως εξωτερικός συνεργάτης, τόσο ως μέλος της Χορωδίας και φωνητικών συνόλων, όσο και ως σολίστ.

Είναι πιο απαιτητικό το παιδικό θέατρο ως είδος θεάτρου;

Θέλει ευστροφία και δεξιότητες το θέατρο για παιδιά. Στο παιδικό της Λυρικής κύρια δεξιότητα είναι το να είσαι μονωδός (τραγουδιστής όπερας), σε άλλες παιδικές παραστάσεις ήταν προαπαιτούμενες άλλες δεξιότητες, πέραν της υποκριτικής. Ως ηθοποιός, συμμετείχα σε παραγωγές όπου έπαιζα φλάουτο, πλήκτρα, κιθάρα, τραγουδούσα, χόρευα, μιας και υπήρχαν πολλές «περιφερειακές» απαιτήσεις.

Είσαι συνεργάτης της Εθνικής Λυρικής Σκηνής πολλά χρόνια. Απ’ όσο γνωρίζω υπήρξε κάποια ακρόαση για μόνιμο δυναμικό στην χορωδία, αλλά δεν έδωσες. Το έχεις μετανιώσει;

Όχι, ήταν σκεπτόμενη η επιλογή μου να μην πάρω μέρος. Θέλω να έχω ελευθερία. Μπορεί να είναι και ψευδαίσθηση η αίσθηση της ελευθερίας, αλλά τη θέλω. Είναι ένα δύσκολο επάγγελμα αυτό του χορωδού στη Λυρική, με συνεχή μελέτη έργων και δεσμευτικό ωράριο που αλλάζει ανά έργο.

Είσαι όμως συνεργάτης της εδώ και χρόνια και σου αρέσει η συνεργασία αυτή.

Ναι, αλλά είμαι τόσο όσο. Επίσης, μπορεί να δουλεύω όλη μέρα, αλλά η εναλλαγή των projects με κρατάει. Η αλλαγή συνεργατών, η αλλαγή του περιβάλλοντος, η αλλαγή θεάτρου, η αλλαγή έργου, με κρατάει ζωντανό. Αν μπω σε μια διαδικασία «αυτό είμαι και τέλος» δεν… Τελικά μάλλον αυτό που με φοβίζει είναι η έννοια του «τέλους»… Η έννοια της «ολοκλήρωσης» και του «τέλους» είναι αυτό που δεν θέλω… Για παράδειγμα, όταν ξαναήρθα στην Αθήνα, μετά τον στρατό και κάποια επιμορφωτικά ταξίδια στο εξωτερικό και νοίκιασα το μικρούλι μου σπίτι στο Κάραβελ δίπλα, είπα ότι εκεί θα μείνω το πολύ δύο χρόνια, μέχρι να σταθώ στα πόδια μου και θα πάω σε ένα μεγαλύτερο. Όμως, περάσανε 13 χρόνια και είμαι εκεί. Μια φίλη μου, μου έλεγε τις προάλλες πως πλέον είναι μόνιμη δημόσια υπάλληλος και αγόρασε κι ένα ωραίο σπίτι και ουφ τελείωσε. Όπα…, τι είναι αυτό το «τελείωσε»; Με το σπίτι μου λοιπόν βρίσκομαι ακόμη σε μια εκκρεμότητα, διότι δεν έχω αγοράσει το σπίτι που θα ήθελα, αλλά βρίσκομαι «προσωρινά» 13 χρόνια σ’ αυτό… Δεν έχει έρθει το τέλος… κι αυτή η εκκρεμότητα είναι που με κρατάει σε εγρήγορση. Ααα, τώρα που το λέμε, θα γράψω έργο πάνω σε αυτό!

Τι θα ήθελες να κάνεις μετά τα 50;

Δεν ξέρω. Θέλω να έχω τον προσωπικό μου χρόνο και την ελευθερία επιλογών. Αυτό ήταν που με οδήγησε να μην ακολουθήσω τη διδακτική πορεία σε σχολεία, ως μουσικολόγος που είναι το πρώτο μου πτυχίο. Θέλω όταν μεγαλώσω να συνεχίσω να είμαι δημιουργικός και με ενέργεια. Όταν κι άμα κουραστώ να κάνω τέχνη, θα ήθελα να έχω ένα σπίτι κι ένα δικό μου μαγαζί στην πατρίδα μου, τη Ρόδο, και να κάνω 6 μήνες μπάνια.

Μετά από τόσα χρόνια καλλιτεχνικής δημιουργίας και μάλιστα επιτυχημένης θα έφευγες από την Αθήνα;

Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Όλα είναι πιθανές πορείες ζωής. Είμαι άνθρωπος που ακολουθεί τα θέλω του… Τώρα που μιλάμε ίσως είπα για τη Ρόδο και την πιο χαλαρή ζωή σε ρυθμούς μάλλον επειδή χρειάζομαι διακοπές…

Πώς χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου, όταν σου ζητάνε να αναφέρεις μία καλλιτεχνική σου ιδιότητα;

Performer, θα έλεγα ότι με χαρακτηρίζω. Performer επί σκηνής, μιας και κάνω διάφορα πράγματα συνδυάζοντας υποκριτική, διαφορετικά είδη τραγουδιού, κίνηση, μουσικά όργανα κ.τ.λ.

Δημιουργός θα έλεγα εγώ. Μιας και κάνεις πράγματα, πάνω στη σκηνή και δίπλα και μπροστά.

(γελάει) Θα σου πω κάτι που έμαθα πρόσφατα ως προς τη δημιουργικότητα. Είναι η μητέρα μου αυτές τις ημέρες στην Αθήνα και τις προάλλες μου είπε ότι αυτό που κάνω τώρα το έκανα από πιτσιρίκι. Εννοούσε το ότι έστηνα από το μυαλό μου ολόκληρους κόσμους (κείμενο, σκηνοθεσία, ηθοποιός). Έστηνα τα κουκλάκια και τα στρατιωτάκια μου, πάνω σε ένα μεγάλο αντίκα γραφείο, δημιουργώντας ολόκληρες πολιτείες, και τα έβαζα να λένε «λόγια». Έφτιαχνα ολόκληρες ιστορίες από το μηδέν… Άλλαζα και τη φωνή μου ανά ήρωα… Εγώ τότε νόμιζα ότι ήμουν μόνος μου ενώ η μητέρα μου με παρακολουθούσε και δεν μου έλεγε τίποτα…

Ευτυχώς που δεν σου έλεγε. Ευτυχώς που δεν ψαλίδισε τη φαντασία σου. Σήμερα τι ακριβώς κάνει ο Σταμάτης με τα στρατιωτάκια του;

Σήμερα τα κουκλάκια/στρατιωτάκια μου είναι οι ηθοποιοί μου. Σε αυτούς βάζω λόγια (τα θεατρικά μου κείμενα) και τους λέω πώς θα τα πουν (σκηνοθεσία).

Είσαι δημιουργός, αλλά και άνθρωπος που αγαπά να μαθαίνει.

Ναι, μου αρέσει. Πήγα, για παράδειγμα, χωρίς κάποιον λόγο κι έμαθα κατασκευή θεατρικής μάσκας. Δεν πήγα να πάρω την τελική μάσκα διότι δεν ήταν αυτός ο στόχος μου, αλλά οι ώρες της δημιουργίας. Ζωγραφίζω, επίσης. Γενικώς πιάνουν τα χέρια μου και όταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω ζωγράφος ή εικαστικός αλλά δεν ήμουν τόσο πιστός σε αυτό ώστε να το ακολουθήσω.

Είσαι επίσης και άνθρωπος της οργάνωσης.

Χωρίς κάποια ιδιαίτερη σπουδή. Απλά έτσι είμαι. Μου αρέσει. Κάποια περίοδο χρειάστηκε να δουλέψω στο μαγαζί της αδελφής μου στη Ρόδο. Προφανώς και δεν το είδα σαν αγγαρεία, μιας και πέρασα πάρα πολύ ωραία, οργανώνοντας διάφορα διαδικαστικά ή αλλάζοντας βιτρίνα κάθε 2-3 μέρες. Στον στρατό επίσης οργάνωσα και αρχειοθέτησα τους 8 προηγούμενους μήνες. Όλο το αρχείο που ήταν σκόρπιο. Αφού καθόμουνα… τι να κάνω να κλαίγομαι για το πότε θα πάρω έξοδο; Από πιτσιρίκι λοιπόν ήμουνα οργανωτικός και μεθοδικός. Και στο σχολείο άριστος, όχι γιατί διάβασα, απλά δεν άφηνα κενά. Κι όλο μου φώναζε η μαμά μου να μη διαβάζω…

Κουτάκια. Πειθαρχία.

Ναι, κουτάκια.

Τόση απόλυτη πειθαρχία; Είσαι και τακτικός πολύ;

Ναι. Απόλυτα.

Τότε σε ρωτώ: υπάρχουν πράγματα, έστω κι ένα συρτάρι που να είναι άνω κάτω;

Όχι τίποτα. Όταν φάω, αμέσως θα πλύνω το πιάτο μου. Τα ρούχα μου δεν θα τα πετάξω στην καρέκλα. Θα τα διπλώσω.

Σταμάτη, να ξέρεις όλα αυτά θα τα γράψω (γέλια, δεν ξέρω αν με πίστεψε) Και πως έρχεσαι σε κάποια ισορροπία με όλο αυτό τον ψυχαναγκασμό;

Δεν ξέρω. Δεν είμαι χαοτικός. Χάος έχω μόνο στις σκέψεις μου…

Είσαι δίκαιος;

Δίκαιος; Φυσικά. Σε όλες μου τις εκφάνσεις. Εάν για παράδειγμα κάποιος ηθοποιός μου προτείνει κάτι, κάποια ιδέα για την εξέλιξη του έργου, δεν την επωμίζομαι. Δεν θα την παρουσιάσω ως δική μου. Θα δοκιμάσουμε οπωσδήποτε αυτή την πρόταση. Εάν κάποιος θεατής μου πει ότι γέλασε με μια συγκεκριμένη ατάκα, θα αναφέρω ποιανού ιδέα ήταν. Δεν πρόκειται να πάρω εγώ τα εύσημα. Γιατί πολύ απλά επειδή έχω υπάρξει κι εγώ ηθοποιός και δεν πήρα κάποια εύσημα από τον σκηνοθέτη μου, σε αντίστοιχη στιγμή. Επίσης, αν κάποιος έχει κάποιο πρόβλημα θα το συζητήσω και το πρωτεύον είναι ο συνεργάτης μου να αισθάνεται καλά… να είναι ήρεμος. Πάνω απ’ όλα είναι να είμαστε καλά. Δίκαιος και στις μισθοδοσίες, αμείβω τους συνεργάτες μου με ισάξια ποσά, ώστε να μην αισθάνεται κανείς άσχημα. Δίκαιος είμαι και στη σκηνή. Σε όλα μου τα έργα, εάν το έχεις προσέξει, όλοι οι ρόλοι είναι ισάξια μοιρασμένοι. Ως κειμενογράφος, δεν γράφω πρώτους και δεύτερους ρόλους ούτε κρατώ για εμένα το μερίδιο του λέοντος. Πρώτοι και δεύτεροι ρόλοι γίνονται από τους ίδιους τους ηθοποιούς, με το τι παραπάνω προσθέτουν στον χαρακτήρα του ρόλου τους και το προσωπικό τους άστρο και εκτόπισμα που δεν ορίζεται από κανέναν σκηνοθέτη. Το ποιος θα κάνει γκελ στο κοινό είναι κάτι πέρα από κανόνες.

Δοτικός ως άνθρωπος…

Ναι, και όσο δοτικός είμαι στις δικές μου δουλειές, τόσο δοτικός είμαι και στις δουλειές των άλλων.

Δηλαδή;

Σε συνέχεια με τα κουτάκια, στη δική μου οργάνωση παραγωγής είμαι με φουλ κουτάκια. Βάζω τα κουτάκια όπως πρέπει στη σειρά. Όταν είμαι σε δουλειά άλλου κι έχει κουτάκια αισθάνομαι πολύ ασφαλής και οικεία, στο πρόγραμμα και στον προγραμματισμό. Και ακολουθώ κατά γράμμα. Είμαι πολύ ικανοποιημένος. Όταν πάω σε παραγωγή που αλλάζουν τις πρόβες ή που καθυστερούμε ή δεν είναι σύμφωνα με όσα μας έχουν στείλει, δεν είμαι καλά.

Πόσο ευέλικτος σαν άνθρωπος είσαι;

Είμαι προσαρμοστικός. Πολύ μάλιστα. Έχω υπάρξει και σε δουλειές που το πλαίσιο ήταν χαοτικό.

Και;

Ε, σε κάποιες αποχώρησα στην αρχή των προβών και σε κάποιες άλλες, επειδή ήταν καλή η αμοιβή και εξαιρετικό το project, θέλησα να μείνω, οπότε έπρεπε να μιλήσω, πάντα μιλάω αν με ενοχλεί κάτι αφού έχω δώσει χρόνο. Για παράδειγμα, σε κάποια παραγωγή που είχαμε 7ωρες πρόβες, με μικρό διάλειμμα. Στις δύο πρώτες εβδομάδες είχα δουλέψει απειροελάχιστα. Απλά καθόμουνα κι έβλεπα τις πρόβες των άλλων. Τότε μίλησα και ζήτησα να γίνει ένα γκρουπαριστό πρόγραμμα. Αν και υπήρξε ένταση, έγινε αποδεκτή η προτροπή μου κι εγώ έμεινα. Υπάρχει και η περίπτωση να είναι κάποιος σκηνοθέτης χαοτικός μεν, να μην με επηρεάζει δε, οπότε ακολουθώ το χάος και ασχολούμαι με ό,τι αφορά μόνο εμένα. Έχω κυρίως θέμα με το να μην αξιοποιώ τον χρόνο μου δημιουργικά.

Με τι διασκεδάζεις;

Μου αρέσει να βρίσκομαι με τους φίλους μου, αν κι έχουμε χαθεί λόγω ηλικίας και υποχρεώσεων, παιδιά, οικογένειες … Αλλάζουν οι συνθήκες… Είμαι σε αυτήν την ηλικία των 35, όπου οι σταθερές έχουνε αλλάξει, έχουνε χαθεί. Οπότε δεν θα σου απαντήσω με το τι κάνω αυτήν τη στιγμή, αλλά με το τι μου αρέσει να κάνω…

Οκ. Σου αρέσει λοιπόν να βρίσκεσαι με τους φίλους σου. Τι σημαίνουν για σένα οι φίλοι σου;

Μιλάω με απόλυτη ειλικρίνεια μαζί τους. Έχω φίλους από το σχολείο. Τους λέω τι βλακείες έχω κάνει, που έχω κάνει λάθη, τα όνειρά μου και τους στόχους μου. Με ακούνε και τους ακούω. Κι έχω κρατήσει πολύ γερές φιλίες από το σχολείο και μετά από τόσα χρόνια είναι σαν να μην έχουμε χαθεί ούτε μια μέρα. Και από το Πανεπιστήμιο έχω φιλίες και πάλι πολύ δυνατές και τέλος από την εργασιακή μου πορεία έχω παρέες. Με ενδιαφέρει να έχω έναν – δύο φίλους και να δίνω χρόνο σε αυτούς. Μου αρέσει πιο πολύ να τους συναντώ σαν μονάδες και να είναι δημιουργικές οι συναντήσεις μας. Αυτό το είμαστε όλοι μια παρέα και κινούμαστε λιγάκι ιδρυματικά δεν το ακολούθησα ποτέ.

Και πού σου αρέσει να πηγαίνεις;

Θα σου πω που δεν μου αρέσει. Δεν μου αρέσουν μέρη που έχουνε δυνατά τη μουσική και καπνό ή μέρη που έχει κρύο. Όλα αυτά είναι ανασταλτικά στη δουλειά μου. Επίσης, επειδή μιλάω πολύ και θέλω να μιλάμε με τους φίλους μου, επιλέγω μέρη που να μπορώ να μιλήσουμε. Ααα και φυσικά να έχει φαγητό. Τρώω πολύ…

Σταμάτη, εκτός από την εταιρεία παραγωγής που έχεις δημιουργήσει, την Pink Unicorn Production, και μετά την παράταση της «Τελενοβέλας», τι άλλο μπορείς να μοιραστείς μαζί μας για τα μελλοντικά σου σχέδια;

Κατ’ αρχάς, με την Pink Unicorn Production κάναμε και κάποιες αιτήσεις για κρατικές επιχορηγήσεις κι ελπίζω να έχουμε θετικές απαντήσεις. Συνεχίζω, ως εξωτερικός συνεργάτης, να συμμετέχω στη Χορωδία των Μουσικών Συνόλων του Δήμου Αθηναίων, με μαέστρο τον Σταύρο Μπερή, όπου έρχονται πολλές και διαφορετικές συναυλίες στο Θέατρο Ολύμπια. Επίσης, συμμετέχω στη χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με μαέστρο μας τον Αγαθάγγελο Γεωργακάτο, στις παραγωγές όπερας: «Η άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ», των Κουρτ Βάιλ & Μπέρτολτ Μπρεχτ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά (Απρίλιος 2024 στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος) και «Τραβιάτα», του Τζουζέπε Βέρντι, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου (Ιούλιος 2024 – στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου). Με τη Χορωδία Δωματίου Αθηνών, που βρέθηκα στη Γερμανία, θα παρουσιάσουμε τη Μεγάλη Δευτέρα, 29 Απριλίου, στην Μητρόπολη Αθηνών ένα θρησκευτικό πρόγραμμα θρησκευτικής χορωδιακής μουσικής a capella, ενταγμένο στο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με μαέστρο τον Αγαθάγγελο Γεωργακάτο. Τέλος, μου έγινε μία πρόταση από κεντρικό θέατρο της Αθήνας, για την επόμενη σεζόν, για να κάνω μία queer διασκευή, γνωστής κλασικής κωμωδίας. Πέρα από το κείμενο, θα αναλάβω τη σκηνοθεσία και θα κάνω τον βασικό ρόλο. Αισθάνομαι πολύ χαρούμενος για την εμπιστοσύνη που μου δείχνουν. Αλλά αυτά θα τα πούμε στην επόμενή μας συνέντευξη.

Και τα όνειρά σου Σταμάτη;

Τα προσωπικά μου όνειρα είναι πολλά, αλλά πιστεύω ότι τα κάνω πραγματικότητα. Αισθάνομαι ελεύθερος, δημιουργικός και γενικά καλά με τον «Σταμάτη».

Όλα καλά, αλλά δεν μου είπες το πιο σημαντικό που θέλω να μάθω…

Πες μου…

Ποιο είναι το αγαπημένο σου χρώμα; (γέλια πολλά, γιατί τον ενοχλούν οι ερωτήσεις αυτού του τύπου κι επειδή το ξέρω, τον πειράζω)

Αυτό μου το φύλαγες από την αρχή της συνάντησης, έτσι; Είναι το ροζ ματζέντα, λοιπόν!

Και η συζήτηση μας, με τον πολυτάλαντο Σταμάτη Πακάκη, ολοκληρώθηκε με πολλά γέλια. Όχι όμως και η συνάντησή μας, η οποία συνεχίστηκε και μετά… αφού έκλεισε το μαγνητοφωνάκι.